بررسی شکایت کییف علیه روسیه مبنی بر حمایت مسکو از شبهنظامیان جداییطلب در شرق اوکراین و شبهجزیره کریمه، از روز دوشنبه ۱۶ اسفند ماه، در دیوان بینالمللی دادگستری، در لاهه، آغاز میشود.
پرونده این شکایت را اوکراین در میانه ماه ژانویه گشوده بود، بررسی آن و صدور حکم نهایی ممکن است سالهای به درازا بکشد؛ حکم نهایی نیز، هرچند لازمالاجرا محسوب میشود، اما برای اجرای آن ابزار مشخصی تعریف نشدهاست.
کییف، روسیه را متهم کرده که با زیرپا گذاشتن کنوانسیون سازمان ملل علیه ترویسم و نقض حقوق شهروندان، دست به حمایت گروههای شورشی در شرق اوکراین و نیز شبهجزیره کریمه زدهاست.
روسیه در سال ۲۰۱۴ میلادی بهشکل غیرقانونی، شبهجزیره کریمهی اوکراین را به خاک خود ملحق کرد و نیز از سوی کییف و متحدان غربیاش متهم به حمایت مالی و نظامی از جداییطلبان است.
روسیه ارسال نیروهای نظامی و یا تسلیحات به شرق اوکراین را تکذیب کردهاست.
طی سه سال گذشته و بالا گرفتن نبردها و کشمشها، نزدیک به ۱۰ هزار نفر جان خود را در درگیریها از دست دادهاند.
ایالات متحده و شماری از متحدان غربی آن، در پی جداکردن شبهجزیره کریمه از اوکراین و وقایع ِ شرق آن کشور، تحریمهایی را علیه مسکو اجرا کردهاند.
در شکایت مطرحشده از سوی کییف آمده است که از سال ۲۰۱۴ به این سو، روسیه دست به دخالت در امور اوکراین زده و «با دخالت نظامی… به تامین هزیه اقدامات تروریستی و نقض حقوق بشر میلیونها شهروند» آن کشور اقدام کردهاست.
اوکراین، روسیه را متهم به تبعیض و نقض حقوق اقلیت تاتار در شبهجزیره کریمه نیز کردهاست.
روسیه گفته از تمام ابزارها و امکانات موجود در دادگاه لاهه و در جریان پرونده گشودهشده، استفاده خواهد کرد. اوکراین نیز معاون وزیر خارجه و هیئتی را مسئول بررسی پرونده در دیوان بینالمللی دادگستری کردهاست.
بخش نخست بررسی پرونده از روز دوشنبه به مدت چهار روز ادامه خواهد داشت و بیشتر آن صرف آمادهسازی رویه قانونی میشود. روز نخست به ارائه ادله اوکراین و روز دوم به طرح گفتههای روسیه اختصاص دارد.