سخنگوی وزارت خارجه آمریکا به خبرنگاران گفتهاست «اکثریت» گروههای شبهنظامی شیعه در عراق رابطهای با ایران و سپاه پاسداران ندارند، و در عین حال مشغول نبرد علیه گروه «حکومت اسلامی» هستند.
جان کربی، سخنگوی وزارت خارجه ایالات متحده، ۱۱ اسفند ماه در نشستی با خبرنگاران، به این پرسش پاسخ داده که آیا واشینگتن از نخستوزیر عراق خواستهاست تا جلوی فعالیت «بسیج مردمی عراق» (الحشد الشعبی) را بگیرد؟
آقای کربی گفته است شخصا چنین گزارشی ندیدهاست.
او در ادامه افزوده است: «به نظرم، اینکه چنین درخواستی (به حیدر عبادی، نخستوزیر عراق) ارائه شده باشد، نامحتمل است».
به گفته سخنگوی وزارت خارجه آمریکا «این ایده که هر گروه شبهنظامی شیعه یا بسیج مردمی، توسط تهران کنترل میشود، در نتیجه (گروهی) نابکار است، طبیعتا غلط است.»
او در ادامه میگوید «در واقع اکثریت آنها، رابطهای با تهران یا سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ندارند. و بسیاری نیز در حال نبرد علیه داعش هستند. در نتیجه، در مورد این گروههای شبهنظامی شیعه، آن وضعیت یکپارچهای که بعضیها فکر میکنند وجود دارد، وجود ندارد».
جان کربی تاکید کرده است که نیروهای آمریکایی در عراق مشغول آموزش نیروهای امنیتی آن کشور هستند؛ ولی در عین حال از نخست وزیر آن کشور نیز خواستهاند تا مشارکت همگانی جامعه علیه «حکومت اسلامی» را چه در میان شیعیان یا سنیهای آن کشور بالا ببرد.
در سال ۱۳۸۹ فرمانده وقت نيروهای آمريکايی در عراق گفته بود ایران از «سه گروه عمده افراطگرای شيعه» که تلاشهايی برای حمله به پايگاه نيروهای آمريکايی داشتهاند، حمايت میکند؛ «کتائب حزب الله، عصائب اهلالحق و لشکر روز موعود». [بیشتر بخوانید]
کتائب حزبالله که تاریخ تشکیل آن به پیش از درگیریها با «حکومت اسلامی» باز میگردد، در سال ۲۰۰۹ به فهرست گروههای تروریستی وزارت خارجه آمریکا افزوده شده بود.
در عین حال در اوج پیشرویهای داعش و نبرد گروههای عمدتا شیعه، تحت عنوان «بسیج مردمی» علیه آن، تصاویری از قاسم سلیمانی، فرمانده شاخه برونمرزی سپاه پاسداران، در عراق منتشر شد.
اندکی پس از آن، حیدر عبادی، نخستوزیر عراق تلویحا از این موضوع انتقاد کرد.
تهران رسما اعلام کرده است که برای مقابله با «حکومت اسلامی» تجهیزات و کمکهای نظامی در اختیار عراق گذاشتهاست.
باراک اوباما، رئیسجمهوری آمریکا، پیش از این گفته بود کمک به عراق برای سازماندهی شبهنظامیان شیعه علیه «حکومت اسلامی»، تا پیش از روی کار آمدن دولت حیدر عبادی، قابل درک است. اما او در عین حال افزوده بود کمکهای ایران به عراق باید از طریق دولت آن کشور انجام شده و نیروهای ایرانی نیز زیر نظر بغداد فعالیت کنند.
تهران و بغداد از متحدان منطقهای به شمار میروند. ایران از دولت حیدر عبادی حمایت میکند و در عین حال به اقلیم کردستان نیز کمکهای نظامی ارسال کرده است. واشینگتن نیز از حامیان دولت عراق است و ائتلافی به رهبری آمریکا از حملات علیه «حکومت اسلامی» حمایت هوایی میکند.
بسیج مردمی عراق در بهار ۱۳۹۳ و در پی سقوط موصل و کنترل آن به دست «حکومت اسلامی» تشکیل شد. به گزارش رسانهها در ایران و عراق، آیتالله سیستانی، روحانی سرشناس ساکن عراق، فتوای تشکیل این گروه را داده است.