دولت آمریکا، روز دوشنبه، ششم مرداد، گزارش سالانه مربوط به آزادی‌های مذهبی در کشورهای گوناگون جهان را منتشر کرد و در آن در مورد ایران از تشدید محدودیت‌ها بر مذاهب تا نحوه مجازات‌ها، فرایند دادگاهی و دادرسی، وجود انبوه زندانیان سیاسی و دیگر موارد انتقاد شده است.
جان کری وزیر خارجه آمریکا، در سخنانی با اشاره به نادیده گرفتن آزادی‌های مذهبی در بسیاری از کشورها گفت: در سال گذشته میلادی میلیون‌ها تن از مردمان باورمند به مذاهب مختلف، مجبور به ترک خانه و کاشانه خود شدند و به ویژه، آوارگی جنگ‌زدگان، به «هنجاری ویرانگر» تبدیل شد.
وزیر خارجه آمریکا، ایران را در کنار کشورهای میانمار (برمه)، چین، اریتره، کره شمالی، سودان، عربستان سعودی، ترکمنستان و ازبکستان، در فهرست «نگرانی ویژه» (سی‌پی‌سی) قرار داده است.
وزارت خارجه آمریکا هر سال نام کشورهایی را که در مورد آنها «نگرانی ویژه» یا «جدی» وجود دارد اعلام می‌کند که ایران از سال ۱۹۹۹ در میان این کشورها بوده است.
وزیر خارجه آمریکا، درمورد ایران بار دیگر بر تشدید محدودیت‌ها در عرصه‌های گوناگون و از جمله در باره اقلیت‌های مذهبی مانند مسیحیان و بهاییان تاکید کرده است.
آقای کری ازجمله به وضعیت شهروند ایرانی–آمریکایی، شبان سعید عابدینی، فعال مسیحی تبشیری، اشاره کرد که همچنان در زندان است.
او گفت «مقام‌های دولت ایران، سعید عابدینی را صرفا به خاطر باورهای دینی او به هشت سال زندان محکوم کرده‌اند و دولت آمریکا همچنان بر آزادی او تلاش خواهد کرد.»
«نقض» موارد متعددی از حقوق اولیه ایرانیان، از جمله حق برخورداری از آزادی مذهبی و مواردی دیگر ۴۴ صفحه از گزارش سالیانه را به خود اختصاص داده است.
این گزارش سالیانه با اشاره مختصر به پیشینه قانونی حقوق افراد و سیستم حکومتی می‌گوید که دشواری‌های مربوط به حقوق بشر در ایران شامل زمینه‌هایی مانند ناپدید شدن‌ها، رفتار غیر انسانی، ستمگرانه، تحقیرآمیز و یا مجازات‌هایی که قوه قضاییه برای قطع اعضای بدن و یا مجازات شلاق و ده‌ها مورد آزار و حبس‌های انفرادی طولانی مدت و مرگ‌هایی که در زمان زندان شامل زندانیان می‌شود، محدود نیست؛ دستگیری‌های خودسرانه، بدون آنکه به زندانیان اجازه تماس با دنیای خارج داده شود، نبود دادگستری مستقل و دادگاه‌های صالح و نبود محاکمه‌های عادلانه که در مواقعی به مجازات اعدام متهمان منتهی می‌شود؛ وجود انبوه زندانیان سیاسی، دستگیری روزنامه نگاران، دخالت‌های عامدانه در امور شخصی و خصوصی و حتی ورود به خانه‌های آنان، محدود کردن شدید آزادی‌های بیان و قلم و آزادی آکادمیک و محدودیت در برگزاری گردهمآیی‌ها و آیین‌های مذهبی از جمله دشواری‌های دیگری است که در ارتباط با شرایط امروز ایران وجود دارد.
گزارش طولانی دولت آمریکا به طور مشروح، به موارد گوناگونی از آنچه «نقض» حقوق جهانشمول ایرانیان می‌نامد، مانند محروم ساختن اجباری و غیرقانونی افراد از حق زندگی که «به شکل کشتن و اعدام تجلی می‌یابد» پرداخته و «مرگ سوال‌برانگیز» افشین اسانلو را «به دنبال شکنجه‌های شدید» در زندان رجایی شهر کرج، به عنوان نمونه ذکر کرده است.
این گزارش همچنین ناپدید شدن‌ها و شکنجه مخالفان و یا فعلان مدنی و نقش نیروهای انتظامی و ماموران امنیتی در این گونه موارد را مورد تاکید قرار داده و اضافه می‌کند که «آزادی مدنی در ایران امروز، از هیچگونه ارج و احترامی برخوردار نیست».
گزارش سالانه دولت آمریکادر مورد ایران، به محدودیتهای استفاده از اینترنت هم پرداخته و گفته است که حکومت دستیابی به اینترنت را همچنان محدود نگاه داشته و براساس تخمین اتحادیه بین المللی مخابرات، تنها ۲۶ درصد افراد قادر به استفاده از اینترنت هستند.
این گزارش، از فساد و نبود شفافیت در سازمان‌های دولتی و حکومتی، و نیز در مورد کردار دولت جمهوری اسلامی در قبال پژوهش‌های بین‌المللی و غیردولتی در باره نقض حقوق بشر در ایران انتقاد کرده و به موضوع حقوق زنان و کودکان ایرانی و نادیده گرفتن شدن آنها هم به‌طور مشروحی پرداخته است.
در گزارش سال گذشته «آزادی مذاهب در جهان» نیز ایران به مواردی مانند «زیرپا گذاشتن پی‌درپی آزادی‌های اقلیت‌های مذهبی»، «بازداشت و آزار باورمندان و نوکیشان مذاهب و دین‌های گوناگون» و «ایجاد فضای ترس و هراس» متهم شده است.
دولت ایران انتقادها به وضعیت آزادی عقیده، دین و مذهب را در ایران رد می‌کند. گزارش‌های سالیانه وزارت خارجه آمریکا نیز خود معمولا با انتقادهای تندی از سوی مقام‌های حکومتی ایران روبه‌رو می‌شود. پیشتر در مواردی وزارت خارجه ایران، این گزارش سالیانه را «نشانه اسلام‌هراسی» و «رفتار دوگانه» نامیده بود.
گزارش سالانه وزارت خارجه آمریکا در مورد چگونگی محدودیتهای مذهبی در سال ۲۰۱۳ میلادی، عرصه‌های گسترده‌ای از نقض حقوق انسان‌ها در کشورهای گوناگون را دربر می‌گیرد.
به گفته وزیر خارجه آمریکا، تقریبا در تمام چهارگوشه گیتی، میلیون‌ها مسیحی، مسلمان، هندو و باورمندان سایر آیین‌ها، از ترس و وحشت، آواره، و مجبور به ترک شهر ودیار خود شده‌اند.
