«باربارا اسلاوين» کارشناس سياست خارجی آمريکا و نويسنده کتابی در مورد مناسبات ايران و آمريکا در تحليلی که هفته نامه « فارين پاليسی » منتشر کرده، می نويسد محمود احمدی نژاد رييس جمهور ايران به شدت تضعيف شده و اين دقيقا همان چيزی است که آيت الله خامنه ای رهبر ايران می خواهد.
محمود احمدی نژاد نيز اکنون مثل روسای جمهور قبلی ايران در می يابد که در سيستم حکومتی ايران با مراکز دوگانه قدرت و تصميم گيری ريس جمهور تا زمانيکه تابع رهبر باشد مسئول امور اجرايی است و در مجموع رهبر جمهوری اسلامی يک رييس جمهور ضعيف را ترجيح می دهد.
به دنبال اختلافی که بر سر وزارت اطلاعات بين رهبر و رييس جمهور ايران پديد آمد بخش گسترده ای از شخصيت ها و مقامات وفادار به رهبر ايران و همينطور شمار زيادی از اصولگرايان حملات عليه احمدی نژاد و به خصوص حلقه های پيرامونی وی به رهبری اسفنديار رحيم مشايی را تشديد کرده اند.
تعدادی از نزديکان و مقامات دفتر رياست جمهوری از جمله عباس اميری فر رييس دفتر فرهنگی رياست جمهوری بازداشت شده و حميد بقايی از معاونان رييس جمهور به مدت چهار سال از عهده داری مقام های دولتی منع شده است.
« باربارا اسلاوين» پيش بينی می کند که تحت تاثير اين حملات آقای احمدی نژاد برای باقی ماندن در مقام رياست جمهوری تا پايان دوره کار خود ناگزير خواهد شد که اسفنديار رحيم مشايی دوست ديرين و پدرعروس خود را از کار برکنار کرده و فدا کند. در هر صورت اگر احمدی نژاد بتواند تا پايان دوران رياست جمهوری خود يعنی سال ۲۰۱۳ در اين مقام بماند با آن سياستمدار مقتدر و مطمئن که برای ديگران خط و نشان می کشيد و به حرف ديگران توجهی نمی کرد هيچ شباهتی نخواهد داشت.
او همچون يک بره زخمی در چنگال عقابان ناگزير خواهد شد که سر به زير انداخته و وظايف خود را آنطور که به وی توصيه می شود انجام دهد.
با وجوديکه احمدی نژاد می کوشد در هر گوشه اين بازی شطرنج خط خود را پيش ببرد ولی مقابله و هجوم جناح رقيب چنان گسترده و همه جانبه است که رييس جمهور سرکش سابق را در موضع کيش و مات قرار داده است. در اين بازی با وجود سماجت احمدی نژاد وی مجبور شد ابقا حيدر مصلحی در مقام وزارت اطلاعات را بپذيرد.
در گام بعد با ادغام چند وزارتخانه سعی کرد خود کنترل وزارت نفت را به دست بگيرد ولی مجلس و شورای نگهبان در برابر وی ايستاده اند.
«باربارا اسلاوين » در ادامه تحليل خود در هفته نامه « فارين پاليسی» به مصاحبه اخير مهدی خورشيدی داماد محمود احمدی نژاد با خبرگزاری فارس اشاره کرده که در آن گروهی از نزديک ترين مشاوران و مقامات دفتر رياست جمهوری به تلاش برای به انحصار درآوردن قدرت متهم شده اند. مصاحبه داماد احمدی نژاد و حملات وی به افرادی نظير رحيم مشايی بدون آنکه مستقيما از آن ها نامی ببرد يک ضربه شخصی به احمدی نژاد و کشاندن عرصه نبرد به درون حلقه فاميلی و خانوادگی وی است.
احمدی نژاد اولين رييس جمهور ايران نيست که با اعمال فشار رهبر جمهوری اسلامی روبرو می شود. در نظام حکومتی ايران با مراکز قدرت دو گانه رهبر در تمامی مسائل مهم سياست داخلی و خارجی تصميم گير نهايی است بنابراين ترجيح می دهد که رييس جمهور تابع و يا در چهارچوب سياست ها و تمايلات رهبری عمل کند.
ولی با توجه به نزديکی مواضع احمدی نژاد و آيت الله خامنه ای و حمايت رهبر ايران از دو دوره رياست جمهوری جنجال برانگيز و حتی پيروزی تقلب آميز احمدی نژاد در انتخابات سال ۲۰۰۹ بروز چنين تنش و درگيری شديدی بين دو طرف جای تعجب دارد.
« باربارا اسلاوين» يادآوری می کند که از زمان سرکوب مخالفان پس از انتخابات رياست جمهوری تاکنون حکومت ايران با چالش های نوينی روبرو شده است. احمدی نژاد کار خود را برای رژيم انجام داده و اکنون به نظر می رسد که دوران مفيد وی به سر رسيده است.
اکثريت محافظه کاران يا اصولگرايان حکومت می خواهند از هر امکانی که باعث موفقيت يا ادامه حضور جناح احمدی نژاد در انتخابات آتی مجلس شود جلوگيری کنند.
خصومت و شدت اين مورد از تقابل بين جناحهای حکومتی در ايران تقريبا بی سابقه است و احتمالا دليل آن حساسيت شرايط فعلی و نگرانی های سران حکومت است. تحت تاثير فشارهای بين المللی و اوضاع خاورميانه و از سوی ديگر اوضاع نابسامان اقتصاد ايران بزرگان جمهوری اسلامی به هر قيمتی ، حتی تصفيه يک جناح حکومتی به شديدترين شکل ممکن، می خواهند کنترل امور را در دست خود داشته باشند و از وقوع هر گونه لغزش و يا انحراف در مسير جمهوری اسلامی پيشگيری کنند.
با اين همه نبايد فراموش کرد که به اعتقاد بسياری احمدی نژاد به سادگی اختيارات و قدرت خود را واگذار نخواهد کرد. به همين خاطر اگر رژيم تصميم بگيرد که وی را کاملا به زانو درآورد بعيد نيست که او با تمام توان مقاومت کرده و اين روند را برای همه دردناک و دشوار کند.
محمود احمدی نژاد نيز اکنون مثل روسای جمهور قبلی ايران در می يابد که در سيستم حکومتی ايران با مراکز دوگانه قدرت و تصميم گيری ريس جمهور تا زمانيکه تابع رهبر باشد مسئول امور اجرايی است و در مجموع رهبر جمهوری اسلامی يک رييس جمهور ضعيف را ترجيح می دهد.
به دنبال اختلافی که بر سر وزارت اطلاعات بين رهبر و رييس جمهور ايران پديد آمد بخش گسترده ای از شخصيت ها و مقامات وفادار به رهبر ايران و همينطور شمار زيادی از اصولگرايان حملات عليه احمدی نژاد و به خصوص حلقه های پيرامونی وی به رهبری اسفنديار رحيم مشايی را تشديد کرده اند.
تعدادی از نزديکان و مقامات دفتر رياست جمهوری از جمله عباس اميری فر رييس دفتر فرهنگی رياست جمهوری بازداشت شده و حميد بقايی از معاونان رييس جمهور به مدت چهار سال از عهده داری مقام های دولتی منع شده است.
« باربارا اسلاوين» پيش بينی می کند که تحت تاثير اين حملات آقای احمدی نژاد برای باقی ماندن در مقام رياست جمهوری تا پايان دوره کار خود ناگزير خواهد شد که اسفنديار رحيم مشايی دوست ديرين و پدرعروس خود را از کار برکنار کرده و فدا کند. در هر صورت اگر احمدی نژاد بتواند تا پايان دوران رياست جمهوری خود يعنی سال ۲۰۱۳ در اين مقام بماند با آن سياستمدار مقتدر و مطمئن که برای ديگران خط و نشان می کشيد و به حرف ديگران توجهی نمی کرد هيچ شباهتی نخواهد داشت.
او همچون يک بره زخمی در چنگال عقابان ناگزير خواهد شد که سر به زير انداخته و وظايف خود را آنطور که به وی توصيه می شود انجام دهد.
با وجوديکه احمدی نژاد می کوشد در هر گوشه اين بازی شطرنج خط خود را پيش ببرد ولی مقابله و هجوم جناح رقيب چنان گسترده و همه جانبه است که رييس جمهور سرکش سابق را در موضع کيش و مات قرار داده است. در اين بازی با وجود سماجت احمدی نژاد وی مجبور شد ابقا حيدر مصلحی در مقام وزارت اطلاعات را بپذيرد.
در گام بعد با ادغام چند وزارتخانه سعی کرد خود کنترل وزارت نفت را به دست بگيرد ولی مجلس و شورای نگهبان در برابر وی ايستاده اند.
«باربارا اسلاوين » در ادامه تحليل خود در هفته نامه « فارين پاليسی» به مصاحبه اخير مهدی خورشيدی داماد محمود احمدی نژاد با خبرگزاری فارس اشاره کرده که در آن گروهی از نزديک ترين مشاوران و مقامات دفتر رياست جمهوری به تلاش برای به انحصار درآوردن قدرت متهم شده اند. مصاحبه داماد احمدی نژاد و حملات وی به افرادی نظير رحيم مشايی بدون آنکه مستقيما از آن ها نامی ببرد يک ضربه شخصی به احمدی نژاد و کشاندن عرصه نبرد به درون حلقه فاميلی و خانوادگی وی است.
احمدی نژاد اولين رييس جمهور ايران نيست که با اعمال فشار رهبر جمهوری اسلامی روبرو می شود. در نظام حکومتی ايران با مراکز قدرت دو گانه رهبر در تمامی مسائل مهم سياست داخلی و خارجی تصميم گير نهايی است بنابراين ترجيح می دهد که رييس جمهور تابع و يا در چهارچوب سياست ها و تمايلات رهبری عمل کند.
ولی با توجه به نزديکی مواضع احمدی نژاد و آيت الله خامنه ای و حمايت رهبر ايران از دو دوره رياست جمهوری جنجال برانگيز و حتی پيروزی تقلب آميز احمدی نژاد در انتخابات سال ۲۰۰۹ بروز چنين تنش و درگيری شديدی بين دو طرف جای تعجب دارد.
« باربارا اسلاوين» يادآوری می کند که از زمان سرکوب مخالفان پس از انتخابات رياست جمهوری تاکنون حکومت ايران با چالش های نوينی روبرو شده است. احمدی نژاد کار خود را برای رژيم انجام داده و اکنون به نظر می رسد که دوران مفيد وی به سر رسيده است.
اکثريت محافظه کاران يا اصولگرايان حکومت می خواهند از هر امکانی که باعث موفقيت يا ادامه حضور جناح احمدی نژاد در انتخابات آتی مجلس شود جلوگيری کنند.
خصومت و شدت اين مورد از تقابل بين جناحهای حکومتی در ايران تقريبا بی سابقه است و احتمالا دليل آن حساسيت شرايط فعلی و نگرانی های سران حکومت است. تحت تاثير فشارهای بين المللی و اوضاع خاورميانه و از سوی ديگر اوضاع نابسامان اقتصاد ايران بزرگان جمهوری اسلامی به هر قيمتی ، حتی تصفيه يک جناح حکومتی به شديدترين شکل ممکن، می خواهند کنترل امور را در دست خود داشته باشند و از وقوع هر گونه لغزش و يا انحراف در مسير جمهوری اسلامی پيشگيری کنند.
با اين همه نبايد فراموش کرد که به اعتقاد بسياری احمدی نژاد به سادگی اختيارات و قدرت خود را واگذار نخواهد کرد. به همين خاطر اگر رژيم تصميم بگيرد که وی را کاملا به زانو درآورد بعيد نيست که او با تمام توان مقاومت کرده و اين روند را برای همه دردناک و دشوار کند.
