ژنسئيت تومبايف، وزير تحصيل قزاقستان روز گذشته در مراسم آغاز سال تحصيلی جديد در آستانه، مخالفت خود را با پوشش حجاب در مدارس قزاقستان اعلام کرد.
به گزارش خبرگزاری ترند جمهوری آذربايجان، تومبايف تاکيد کرد که دولت به شدت مخالف پوشش حجاب در مدارس قزاقستان است، چرا که استفاده از نقاب مغاير با عادات و رسوم مردم قزاق است و پوشش حجاب در مدارس مشکلاتی به وجود خواهد آورد.
به گفته وی، هم اکنون در قزاقستان بيش ۱۴۰ اقلیت قومی زندگی مي کنند و در صورت موافقت با پوشش حجاب در مدارس قزاقستان، تمامی اين اقليتهای قومی کشور خواستار استفاده از لباس قومی خويش در مدارس کشور خواهند شد.
در اقدام ديگری، رئيس جمهور تاجيکستان، کسانی که «پوشش خارجيان به ويژه پوشش حجاب» را تقليد مي کنند را مورد انتقاد قرار داده است.
به گزارش خبرگزاری ايتارتاس روسيه، امامعلی رحمان از تاجيکها خواستار توجه به سبک لباس مردم تاجيک کهن که «فرهنگ آنها به هزاران سال پيش مي رسد» شده است» و بنا به نوشته ايتارتاس خطاب به دانش آموزان و دانشجويان «با لحنی شوخی آميز تهديد کرده است» که «اگر هر کدام از شما سبک پوشش کشور ديگر را ترجيح دهد، من آن کس را به همان کشور خواهم فرستاد.»
ايران که قبلا در مورد ممنوعيت حجاب در فرانسه و ساخت مناره در سوئيس واکنش اعتراض آميز نشان داده و سرسختانه برای پيگيری حقوق اقليت های مسلمان در اين کشورها در مجامع بين المللی فعال شده بود، تاکنون هيچ عکس العملی نسبت به اظهارات مقامات تاجيک و قزاق انجام نداده است.
خطر برگشت اسلامگرايان فراری به آسيای ميانه
اگرچه «جنبش اسلامی ازبکستان» با هدف ايجاد «امارات اسلامی آسيای ميانه» بزرگترين گروه افراطگرايی است که تهديدی جدی در آسيای ميانه قلمداد می شود، با اين حال احزاب، تشکلها و گروههای کوچکی نيز جسته و گريخته فعاليت هايی در راستای تاسيس حکومت اسلامی در کشورهای اسيای ميانه انجام می دهند، منجمله «حزب التحرير»، «اتحاد جهاد اسلامی»، «جنبش بيعت»، «نمانگانی ها» و « جماعت تبليغ» در تاجيکستان و ازبکستان و قرقيزستان و «جماعت مجاهدين آسيای مرکزی» در جنوب قزاقستان.
تاجيکستان از ۱۹۹۲ تا ۱۹۹۷ به شدت درگير جنگهای داخلی ميان سکولارها و اسلامگرايان موسوم به نمنگانی بود، چيزی که با شدتی کمتر گريبانگير همسايه همسايه شرقی اش ازبکستان نيز بود. تدابير سخت گيرانه آقای اسلام کريم اف و امامعلی رحمان رؤسای جمهور ازبکستان و تاجيکستان باعث شکست و فرار اسلامگرايان از دره فرغانه (مرز مشترک تاجيکستان، ازبکستان و قرقيزستان) به امارات اسلامی افغانستان شد. دايره فعاليت اين گروه شبه نظامی از منطقه جينجيانگ چين، آستاراخان روسيه، آسيای ميانه، افغانستان تا وزيرستان پاکستان را در بر می گيرد.
بعد از سقوط طالبان و کشته شدن جمعه بای خوجه يوف معروف به «جمعه نمانگانی» رهبر حزب اسلامی ازبکستان در سال ۲۰۰۱ رهبری اين جنبش بعد از مدتها کشمکش به طاهر يولداش سپرده شد، کسی که ادعا می شود در حملات هوايی ماه اوت سال گذشته در وزيرستان پاکستان کشته شده است و مقامات نظامی پاکستان نيز اين ادعا را تاييد کرده اند.
ما جنبش اسلامی ازبکستان طی بيانيه ای که در سايت روسی «فرغانه» منتشر کرده است، اين ادعا را رد کرده است. به هر فعاليت اين حزب در آسيای ميانه اگر چه بخاطر حضور افراد آن در پاکستان تضعيف شده، اما کماکان ادامه دارد. به گفته محمدالله اسدولی اف، سخنگوی وزارت داخله تاجيکستان، در سال ۲۰۰۹ اين جمهوری ۲۵ عضو جنبش اسلامی ازبکستان را دستگير و آنها را به ۲۸ جرم جدی از جمله قتل، تروريسم و قاچاق مواد مخدر متهم نموده است. او گفت: بسياری از افراد دستگير شده شهروندان ازبکستان هستند.
به نظر می رسد واکنش مقامات تاجيک و قزاق به پوشش حجاب در حالی انجام می شود که گزارشها حاکی از افزايش حملات موشکی امريکا به وزيرستان و کوچ شبه نظاميان جنبش اسلامی ازبکستان به شمال افغانستان در طی يک سال گذشته و نا امن کردن اين مناطق هم مرز با آسيای ميانه است. چيزی که به شدت مقامات کشورهای آسيای ميانه را نگران کرده است.
اخيرا در استان قندوز در شمال افغانستان تحرکات گروه طالبان افزايش يافته است. ارتش افغانستان در ماه اکتبر با حمايت نظاميان ناتو عمليات گسترده ای را عليه طالبان دراين منطقه آغاز کرده اند که بنا به گفته ها جنگجويان «حرکت اسلامی ازبکستان» نيز در ميان طالبان حضور دارند.
توسل به ملی گرايی برای کم رنگ کردن اسلامگرايی
اگر چه دولتهای مستقر در اسيای ميانه همگی لائيک (دنيوی) هستند، با اين همه، اکثريت مسلمانان قرقيزستان، قزاقستان، ترکمنستان و ازبکستان سنی حنفی هستند. حنفی ها در ميان مذاهب چهارگانه اهل سنت معتدلترين مسلمانان شمرده می شوند. با اين همه، اکثريت تاجيکها شافعی هستند، چيزی که به شدت مايه نگرانی رئيس جمهور اين کشور شده است.
آقای امامعلی رحمان رئيس جمهور تاجيکستان در ماه ژونن سال جاری علی رغم اين که قانون اساسی حمايت دولت از هر گونه ايدئولوژی را ممنوع می‌کند، به صراحت از مذهب حنفيه حمايت کرده است.
آقای رحمان با تاکيد بر «فارس زبان» بودن پيشوای حنفيان و لزوم افتخار به اين شخصيت و مذهب حنفی اذعان داشت که « مردم بايد ستيزه‌جويی و تندروی را محکوم کنند و وطن‌دوستی و وطن‌پرستی را واجبات ايمانی و قرض انسانی خود قرار دهند.»
اگرچه آقای رحمان به گروه خاصی اشاره نکرد، اما تحليلگران بر اين باورند که منظور آقای رحمان از گروههای افراطی، حزب التحرير، جنبش اسلامی ازبکستان، سلفيه و جماعت تبليغ در مناطق مختلف تاجيکستان و کشورهای ديگر منطقه است. تنها در سال سال گذشته ۲۵ پيکارجوی مسلمان افراطی در تاجيکستان دستگير شده است.
آقای رحمان می گويد: ما پيروان يکی از مذهبهای بانفوذترين دين اسلام، يعنی حنفی هستيم، مذهبی که پايه گذار آن «فرزند بزرگ ملّت تاجيک» - ابوحنيفه نعمان ابن ثابت است.
ژنسئيت تومبايف وزير تحصيل قزاقستان نيز با تشويق مردم برای پايبندی به فرهنگ ملی، گفته است که «قزاقستان آخرين کشور آسيای ميانه است که اسلام وارد آن شده است».
به گزارش خبرگزاری ترند جمهوری آذربايجان، تومبايف تاکيد کرد که دولت به شدت مخالف پوشش حجاب در مدارس قزاقستان است، چرا که استفاده از نقاب مغاير با عادات و رسوم مردم قزاق است و پوشش حجاب در مدارس مشکلاتی به وجود خواهد آورد.
به گفته وی، هم اکنون در قزاقستان بيش ۱۴۰ اقلیت قومی زندگی مي کنند و در صورت موافقت با پوشش حجاب در مدارس قزاقستان، تمامی اين اقليتهای قومی کشور خواستار استفاده از لباس قومی خويش در مدارس کشور خواهند شد.
در اقدام ديگری، رئيس جمهور تاجيکستان، کسانی که «پوشش خارجيان به ويژه پوشش حجاب» را تقليد مي کنند را مورد انتقاد قرار داده است.
به گزارش خبرگزاری ايتارتاس روسيه، امامعلی رحمان از تاجيکها خواستار توجه به سبک لباس مردم تاجيک کهن که «فرهنگ آنها به هزاران سال پيش مي رسد» شده است» و بنا به نوشته ايتارتاس خطاب به دانش آموزان و دانشجويان «با لحنی شوخی آميز تهديد کرده است» که «اگر هر کدام از شما سبک پوشش کشور ديگر را ترجيح دهد، من آن کس را به همان کشور خواهم فرستاد.»
ايران که قبلا در مورد ممنوعيت حجاب در فرانسه و ساخت مناره در سوئيس واکنش اعتراض آميز نشان داده و سرسختانه برای پيگيری حقوق اقليت های مسلمان در اين کشورها در مجامع بين المللی فعال شده بود، تاکنون هيچ عکس العملی نسبت به اظهارات مقامات تاجيک و قزاق انجام نداده است.
خطر برگشت اسلامگرايان فراری به آسيای ميانه
اگرچه «جنبش اسلامی ازبکستان» با هدف ايجاد «امارات اسلامی آسيای ميانه» بزرگترين گروه افراطگرايی است که تهديدی جدی در آسيای ميانه قلمداد می شود، با اين حال احزاب، تشکلها و گروههای کوچکی نيز جسته و گريخته فعاليت هايی در راستای تاسيس حکومت اسلامی در کشورهای اسيای ميانه انجام می دهند، منجمله «حزب التحرير»، «اتحاد جهاد اسلامی»، «جنبش بيعت»، «نمانگانی ها» و « جماعت تبليغ» در تاجيکستان و ازبکستان و قرقيزستان و «جماعت مجاهدين آسيای مرکزی» در جنوب قزاقستان.
تاجيکستان از ۱۹۹۲ تا ۱۹۹۷ به شدت درگير جنگهای داخلی ميان سکولارها و اسلامگرايان موسوم به نمنگانی بود، چيزی که با شدتی کمتر گريبانگير همسايه همسايه شرقی اش ازبکستان نيز بود. تدابير سخت گيرانه آقای اسلام کريم اف و امامعلی رحمان رؤسای جمهور ازبکستان و تاجيکستان باعث شکست و فرار اسلامگرايان از دره فرغانه (مرز مشترک تاجيکستان، ازبکستان و قرقيزستان) به امارات اسلامی افغانستان شد. دايره فعاليت اين گروه شبه نظامی از منطقه جينجيانگ چين، آستاراخان روسيه، آسيای ميانه، افغانستان تا وزيرستان پاکستان را در بر می گيرد.
بعد از سقوط طالبان و کشته شدن جمعه بای خوجه يوف معروف به «جمعه نمانگانی» رهبر حزب اسلامی ازبکستان در سال ۲۰۰۱ رهبری اين جنبش بعد از مدتها کشمکش به طاهر يولداش سپرده شد، کسی که ادعا می شود در حملات هوايی ماه اوت سال گذشته در وزيرستان پاکستان کشته شده است و مقامات نظامی پاکستان نيز اين ادعا را تاييد کرده اند.
ما جنبش اسلامی ازبکستان طی بيانيه ای که در سايت روسی «فرغانه» منتشر کرده است، اين ادعا را رد کرده است. به هر فعاليت اين حزب در آسيای ميانه اگر چه بخاطر حضور افراد آن در پاکستان تضعيف شده، اما کماکان ادامه دارد. به گفته محمدالله اسدولی اف، سخنگوی وزارت داخله تاجيکستان، در سال ۲۰۰۹ اين جمهوری ۲۵ عضو جنبش اسلامی ازبکستان را دستگير و آنها را به ۲۸ جرم جدی از جمله قتل، تروريسم و قاچاق مواد مخدر متهم نموده است. او گفت: بسياری از افراد دستگير شده شهروندان ازبکستان هستند.
به نظر می رسد واکنش مقامات تاجيک و قزاق به پوشش حجاب در حالی انجام می شود که گزارشها حاکی از افزايش حملات موشکی امريکا به وزيرستان و کوچ شبه نظاميان جنبش اسلامی ازبکستان به شمال افغانستان در طی يک سال گذشته و نا امن کردن اين مناطق هم مرز با آسيای ميانه است. چيزی که به شدت مقامات کشورهای آسيای ميانه را نگران کرده است.
اخيرا در استان قندوز در شمال افغانستان تحرکات گروه طالبان افزايش يافته است. ارتش افغانستان در ماه اکتبر با حمايت نظاميان ناتو عمليات گسترده ای را عليه طالبان دراين منطقه آغاز کرده اند که بنا به گفته ها جنگجويان «حرکت اسلامی ازبکستان» نيز در ميان طالبان حضور دارند.
توسل به ملی گرايی برای کم رنگ کردن اسلامگرايی
اگر چه دولتهای مستقر در اسيای ميانه همگی لائيک (دنيوی) هستند، با اين همه، اکثريت مسلمانان قرقيزستان، قزاقستان، ترکمنستان و ازبکستان سنی حنفی هستند. حنفی ها در ميان مذاهب چهارگانه اهل سنت معتدلترين مسلمانان شمرده می شوند. با اين همه، اکثريت تاجيکها شافعی هستند، چيزی که به شدت مايه نگرانی رئيس جمهور اين کشور شده است.
آقای امامعلی رحمان رئيس جمهور تاجيکستان در ماه ژونن سال جاری علی رغم اين که قانون اساسی حمايت دولت از هر گونه ايدئولوژی را ممنوع می‌کند، به صراحت از مذهب حنفيه حمايت کرده است.
آقای رحمان با تاکيد بر «فارس زبان» بودن پيشوای حنفيان و لزوم افتخار به اين شخصيت و مذهب حنفی اذعان داشت که « مردم بايد ستيزه‌جويی و تندروی را محکوم کنند و وطن‌دوستی و وطن‌پرستی را واجبات ايمانی و قرض انسانی خود قرار دهند.»
اگرچه آقای رحمان به گروه خاصی اشاره نکرد، اما تحليلگران بر اين باورند که منظور آقای رحمان از گروههای افراطی، حزب التحرير، جنبش اسلامی ازبکستان، سلفيه و جماعت تبليغ در مناطق مختلف تاجيکستان و کشورهای ديگر منطقه است. تنها در سال سال گذشته ۲۵ پيکارجوی مسلمان افراطی در تاجيکستان دستگير شده است.
آقای رحمان می گويد: ما پيروان يکی از مذهبهای بانفوذترين دين اسلام، يعنی حنفی هستيم، مذهبی که پايه گذار آن «فرزند بزرگ ملّت تاجيک» - ابوحنيفه نعمان ابن ثابت است.
ژنسئيت تومبايف وزير تحصيل قزاقستان نيز با تشويق مردم برای پايبندی به فرهنگ ملی، گفته است که «قزاقستان آخرين کشور آسيای ميانه است که اسلام وارد آن شده است».
