پنجاه و هشتمين دوره جشنواره فيلم برلين روز هفتم فوريه با فيلم «نوری بتابان»، ساخته سينماگر کهنه کار آمريکايی، مارتين اسکورسيزی، افتتاح شد.
اين فيلم مستند در باره رولينگ استونز، گروه افسانه ای موسيقی راک است.
مارتين اسکورسيزی که به فيلمساز کمال گرا معروف است برای ساخت اين فيلم از دو کنسرت رولينگ استونز در ماه های اکتبر و نوامبر بهره برده و با ۱۷ دوربين، ميک جگر، کيت ريچاردز، چارلی واتس و ران وود، اعضای گروه را دنبال می کند.
نوری بتابان به زندگی خصوصی اعضای رولينگ استونز نمی پردازد اما چهره های اينک پير شده آن ها را با نماهای درشت خود شکار می کند.
پنج دقيقه آغاز فيلم، زمانی که پشت صحنه تدارک آن را می بينيم و ميک جگر، رهبر گروه با اسکورسيزی تلفنی در باره چگونگی ساخت فيلم جر و بحث می کند؛ تصاوير سياه و سفيد فيلم دشواری پی ريزی آن را می رسانند.
پيش از شروع کنسرت و پس از ديداری کوتاه با بيل کلينتون، چراغ ها خاموش می شوند و آن گاه با موسيقی پرشور رولينگ استونز گروه به روی صحنه می رود و تصاوير سیاه و سفید، فيلم نيز جای خود را به تصاوير رنگی، واضح و روشن می دهند.
از زمانی که مارتين اسکورسيزی برای فيلم مردگان بالاخره توانست اسکاری را که برايش آرزو می کردند دريافت کند؛ تا کنون هنوز هم بيش از گذشته کار می کند. او اکنون حداقل سه طرح در دست انجام دارد.
مارتين اسکورسيزی در گفتگويی با ولت آنلاين، سايت روزنامه دی ولت آلمان در باره علاقه خود به موسيقی و گروه رولينگ استونز و همچنين فيلم جديد خود سخن می گويد. متن کامل اين گفتگو را در زير می خوانيد.
ولت آنلاين – چگونه می توان مارتين اسکورسيزی را به هنگامی که به کنسرت رولينگ استونز می رود تجسم کرد؟
حتما مايليد بشنويد که استونز يکی از گروه های مورد علاقه من بود. اما تاثير آن ها چندان هم بزرگ نبود. موسيقی شان را با علاقه گوش می دادم و چند تا از کنسرت هايشان را هم رفته بودم.
ولت آنلاين – آرام می نشستيد و موسيقی را تحليل می کرديد يا اين که بيشتر از خود بی خود می شديد؟
مارتین اسکورسیزی
اين طور برايتان بگويم که با پا ريتم می گرفتم. يا اين که آرام تکان می خوردم. هرگز يک رقصنده خوب نبودم. حداقل با اين موسيقی نبودم. اما با گذر زمان بارها متوجه شدم که چقدر موسيقی اين گروه برای من مهم است.
ولت آنلاين – چقدر مهم بود؟
من بعدها فهميدم که انرژی آن ها برای اجرای موسيقی و انرژی من برای ساختن فيلم دقيقا خيلی به هم شبيه هستند. موسيقی آن ها گاهی به فيلم های من هم خوب جور می آمدند. البته شايد به اين هم مربوط شود که من از ميانه دهه شصت تا شروع دهه هفتاد به شکل فشرده ای موسيقی گوش می دادم و موسيقی استونز آن زمان مستقيما من را تحت تاثير قرار می داد.
ولت آنلاين – موسيقی دوران جوانی شما بود؛ اين طور نيست؟
بله. اگر بخواهم آن را در يک گروه خلاصه کنم درست است؛ رولينگ استونز را انتخاب می کنم. هيچ گروه ديگری تا اين اندازه عميق من را متاثر نکرده است.
ولت آنلاين – امروزه هم گروه موسيقی ای با اين انرژی وجود دارد؟
می توانم کوتاه به تولدم رجوع کنم؟ وقتی کسی در ۱۹۴۲ به دنيا آمده باشد ديگر نمی تواند گرايش های جديد را بشناسد. اما مطمئنا گروه های مثل White Stripes وجود دارند که انرژی غيرقابل تصوری دارند. با اين حال بايد در گذر زمان نشان دهند که آيا استواری "عبادتگاهی" چون استونز را دارند يا نه. اين همه سال با هم موسيقی نواختن خود يک قابليت است.
ولت آنلاين – از ابتدای کار برای شما روشن بود که نوری بتابان چگونه فيلمی خواهد شد؟
نه. اگر بخواهم صادقانه پاسخ دهم اصلا برايم روشن نبود. وقتی به مرور مشخص تر می شد که فيلم بعدی ام خواهد بود غرق کار روی مردگان بودم. به همين خاطر مانده بودم که چه کنم. حتی به عنوان کسی مثل مارتين اسکورسيزی نمی توانستم آقايان جگر و شرکا را معطل نگه دارم.
ولت آنلاين – اما شما کارگردان هستيد.
و آن ها غول های بزرگی هستند! با اقبال بسيار می توان آن ها را تحت نظر داشت اما نمی توان هدايت شان کرد. در هر حال تدارکات فيلم استونز، فيلمبرداری از آن ها و... نيروی بسياری برد. با تمام اين اوصاف در نهايت فکر می کنم همين فيلم بهترين طرح بود.
ولت آنلاين – اگر فشار روحی ساخت مردگان را نداشتيد، نوری بتابان، فيلم ديگری از آب درمی آمد؟
مسلما. بيشتر می توانستم فکر کنم که دقيقا چگونه فيلمی را می خواهم بسازم و چه ترانه هايی را در آن بگنجانم. اما واقعا درست پس از اتمام مردگان ساخت نوری بتابان را آغاز کردم. نيروی کار به اين فيلم هم منتقل شد.
ولت آنلاين – فکر می کنيد که اين آخرين زمان ممکن برای ساخت فيلمی در باره رولينگ استونز بود؟
ما از لحاظ سنی چندان با هم فرقی نداريم. من فکر می کنم درست می بايست در همين زمان اين فيلم را می ساختم. آقايان اکنون سرحال هستند. آخرين تور موسيقی آن ها به نظر خيلی عالی بود. کسی چه می داند تا کی اين گروه باز هم به اجرای موسيقی خواهد پرداخت.