گزارش روز دوشنبه واشنگتن پست پيرامون ترور همسر وابسته نظامی اسرائيل در دهلی، و انتشار همزمان خبر خنثی ساختن اقدام تروريستی ديگری عليه «اسحاق گربر» سفير اسرائيل در تفليس، يک روز پس از احضار جوانشير آخوندف سفير جمهوری آذربايجان به وزارت خارجه جمهوری اسلامی و اعتراض نسبت به آنچه «همکاری با شبکه های جاسوسی اسرائيل» خوانده شده، نشانه بالاگرفتن رويارويی تلافی جويانه سرويس های اطلاعاتی دو کشور طی هفته های اخير است.
روزنامه کيهان چاپ تهران که سردبير آن مشهور به داشتن مناسبات نزديک با منابع امنيتی و اطلاعاتی جمهوری اسلامی است، در ۱۱ ژانويه سال جاری، پس از ترور مصطفی احمدی روشن، کارشناس دست درکار فعاليتهای اتمی ايران، طی ياد داشتی ضمن متهم ساختن سرويسهای اطلاعاتی آمريکا، بريتانيا و اسرائيل به دست داشتن در اقدام ياد شده، مدعی شد که «منافع رژيم صهيونيستی» در سراسر جهان هدف قرار خواهند گرفت.
روز بعد، روزنامه هاارتص چاپ تلاويو از قول «يرمان کوهن»، رييس سازمان امنيت داخلی اسرائيل، نوشت : «مهم نيست که اتهام دست داشتن اسرائيل در ترور کارشناسان اتمی ايران مقرون به حقيقت باشد يا خير، در هر حال ايران يک کشور بزرگ است و اجازه نخواهد داد اين گونه اقدامات ادامه يابند. آنها می خواهند مانع از ادامه ( ترورها ) بشوند، از اين لحاظ رهبران اسرائيل را وادار خواهند کرد پيش از صدور دستور ترور های ديگر، به هزينه های آن ( تلافی جويی ايران ) فکر کنند.»
روز نامه کيهان با تاخيری نسبتا طولانی، در روز ۴ فوريه ضمن نقل مطلب ماه ژانويه روزنامه هاآرتص و اظهارات يرمان کوهن در اين مورد، بار ديگر موضوع تلافی جويی ايران عليه اسرائيل را مطرح ساخت.
روزنامه تايمز
روز شنبه ۱۱ فوريه جاری روزنامه تايمز چاپ لندن مقاله مفصلی پيرامون حضور آزاد ماموران اطلاعاتی اسرائيل در جمهوری آذربايجان، با هدف گردآوری اطلاعات و تدارک اقدامات مخفی در داخل ايران خبر داد.
احضار سفير جمهوری آذربايجان به وزارت خارجه جمهوری اسلامی، يک روز بعد از انتشار مقاله تايمز صورت گرفت و گلايه هايی را نيز برای تاخير در انجام چنين اقدامی در ساير نشريات و سايت های داخلی ايران، منجمله سايت تابناک منسوب به محسن رضايی، بر انگيخت.
دو روز قبل از انتشار مقاله تايمز، شبکه تلويزيونی-خبری ان بی سی، از قول مقامات آمريکايی، مدعی شد که سازمان مجاهدين خلق و سازمان جاسوسی برون مرزی اسرائيل موساد در ترور دانشمندان و کارشناسان هسته ايران همکاری دارند.
مقاله روزنامه تايمز حاوی نقل قولهای مستند، با معرفی مصاحبه شوندگان دانشگاهی، و اعضاء سابق دولت آذربايجان بود. در مقاله ياد شده به حضور گسترده سپاه پاسداران در جمهوری آذربايجان نيز اشاره شده بود و اقدامات باز و کمتر پوششی ماموران ايرانی را با عمليات موثرتر ماموران اسرائيلی مقايسه کرده بود.
در مقاله ياد شده از مرزهای مشترک ايران و جمهوری آذربايجان، که فرصت تردد کنترل نشده در آنها به راحتی فراهم است، به عنوان منطقه خاکستری ياد شده بود.
يک مامور سازمان اطلاعاتی اسرائيل آذربايجان را برای تدارک عمليات پنهان جاسوسی عليه ايران با نروژ در زمان جنگ عليه هيتلر مقايسه کرده و با کو را از اين لحاظ «مرکز تغيير و تحولات سريع و عميق خوانده بود.»
انگيزه های جمهوری آذربايجان
بعد از بروز سردی نسبی در مناسبات ترکيه و جمهوری آذربايجان، که تا حدود زيادی ناشی از نزديک تر شدن ترکيه به ارمنستان طی چند سال اخير است، اسرائيل تلاش کرده که فضای خالی شده را تا حد ممکن پر کند.
عامل ديگری که در نزديک شدن اسرائيل و جمهوری آذربايجان نقش موثر داشته، مناسبات گرم جمهوری اسلامی با ارمنستان است. از اين لحاظ، باکو نزديکی به تلاويو را اقدامی متناسب در قبال مناسبات گرم تهران و ايروان ميبيند.
نياز اسرائيل به تامين انرژی، و نياز آذربايجان به افزايش ظرفيت دفاعی خود، اين نزديکی را از توجيهات بيشتری برخوردار ساخته. اسرائيل ۳۰ در صد از نفت خام مصرفی خود را از آذربايجان دريافت ميکند، و مايل به خريد گاز طبيعی از آن کشور است.
در مقابل، اسرائيل نيرو های نظامی و امنيتی آذربايجان را آموزش داده و به آن کشور اسلحه تحويل ميدهد. ساخت يک کارخانه مونتاژ هواپيماهای بدون سرنشين در آذربايجان تازه ترين نمونه همکاری های نظامی دو کشور است.
از اين لحاظ، و به رغم نزديکی های فرهنگی و مذهبی مردم جمهوری آذربايجان که شيعه مذهب اند، با مردم ايران، دولت آذربايجان همکاری نزديک با اسرائيل را، بی اعتنا به نارضايتی عميق جمهوری اسلامی، در جهت مصالح خود ميبيند.
سابقه ترور ها و تصوير آينده
عوامل اطلاعاتی-امنيتی وابسته جمهوری اسلامی طی ۳ دهه گذشته، علاوه بر تعقيب و ترور مخالفان سياسی مقيم خارج نظام، متهم به تدارک و اجرای اقدامات تروريستی عليه کشور های ديگر، بخصوص اسرائيل، نيز بوده اند.
انفجار روز ۱۸ ژوئيه سال ۱۹۹۴ مرکز يهوديان ( ساختمان آميا ) در بوئنس آيرس پايتخت آرژانتين که به کشته شدن ۸۵ نفر و زخمی شدن ۲۰۰ نفر انجاميد، قويا به جمهوری اسلامی نسبت داده شده و پرونده آن ضمن احضار تعدادی از مقامات ارشد جمهوری اسلامی همچنان در دست پيگيری است.
طرح ترور عادل الجبير سفير عربستان سعودی در واشنگتن که موضوع آن در اکتبر ۲۰۱۱ مطرح گرديد نمونه خبر ساز ديگری است که عوامل منسوب به جمهوری اسلامی متهم به تدارک آن شده اند.
در اين رابطه، دو فرد ايرانی تبار و ايرانی، به نامهای منصور ارباب سيار، و غلام شکوری ( عضو ارشد سپاه ) در آمريکا به دادگاه احضار شده و پرونده آنها در دست بررسی است.
جمهوری اسلامی، در گذشته از درگير ساختن مستقيم عوامل خود در اقدامات امنيتی و يا طرحهای تروريستی خارج از کشور، تا حد امکان، پرهيز داشت.
با اين وجود، فشار های فزاينده عليه جمهوری اسلامی طی دو سال اخير، و افزايش تعداد ترور ها عليه دست در کاران برنامه های موشکی و اتمی جمهوری اسلامی اين روال را ظاهرا تا حدودی تحت تاثير قرار داده است.
جمهوری اسلامی همچنين، در صورت اتخاذ تصميم، قادر به استفاده از اتباع لبنانی و فلسطينی و هم چنين اقوام مناطق مرزی دارای ريشه مشترک با قوم های ايرانی، در اجرای طرحهای پنهانی خارج از کشور است.
اسرائيل، نيز بجای استفاده از ماموران اسرائيلی، و به دليل آگاهی از هزينه سنگين به دام افتادن احتمالی ماموران خودی، عموما از اتباع کشور هدف در اجرای طرحهای تروريستی استفاده ميکند.
مجله «فارن پاليسی» ( سياست خارجی ) چاپ آمريکا در ۱۴ ژانويه سال جاری مدعی شد که ماموران اسرائيلی با آمريکايی معرفی کردن خود گروه جندالله در بلوچستان و عبدالملک ريگی را به همکاری با خود فراخوانده اند-مشابه گزارش همکاری مجاهدين خلق با موساد در ترور کارشناسان هسته ای ايران که هفته گذشته مورد ادعای ان بی سی قرار گرفت.
بی شک همراه با افزايش فشار های خارجی عليه جمهوری اسلامی، اقدامات تروريستی و خرابکاری در داخل ايران، مشابه ارسال کرم رايانه ای موسوم به استاکسنت، انفجار های مشکوک در مرکز موشکی ايران در کرج، و مرکز هسته ای ايران در اصفهان، و ترور دست در کاران برنامه های موشکی و اتمی، ادامه خواهد يافت.
در مقابل اقدامات تلافی جويانه ايران نيز عليه کشور های متخاصم، بدون پذيرفتن مستقيم مسئوليت دست داشتن در آنها، همچنان پيگيری شده و رفتار های خارجی جمهوری اسلامی را خشن تر ميسازد.