از دست دادن يک چهارم کرسی هايی که دولت ائتلافی نتانياهو در کنست ( پارلمان اسرائيل) در اختيار داشت، نخست وزير راستگرای آن کشور را در اتخاذ سياست خارجی تهاجمی عليه ايران با محدوديت روبرو خواهد ساخت.
نتانياهو در ۲۲ ماه دسامبر گذشته شبکه ۲ تلويزيون اسرائيل اعلام داشت : " چنانچه آراء لازم را کسب کنم مقابله با برنامه اتمی ايران هدف اصلی من در دور بعدی نخست وزيری خواهد بود." او همچنين ياد آور شد: " حتی يک روز نيز بدون صحبت کردن من با يک رهبر خارجی سپری نميشود. ( پرداختن به) موضوع اتمی ايران هميشه در ميان بوده و همچنان ادامه خواهد يافت."
اهود اولمرت نخست وزير سابق اسرائيل طی گفتگويی در ۱۲ ماه ژانويه جاری با همان شبکه تلويزيونی ( کانال ۲)، دولت نتان ياهو را متهم ساخت که ۱۱ ميليارد دلار طی ۴ سال گذشته صرف طرحهای بی نتيجه مقابله با برنامه های اتمی ايران نموده است.
نخستوزير کنونی اسرائيل که انتظار ميرود با اکثريت شکننده ای بار ديگر دولت را تشکيل دهد به دفعات اعلام داشته سال ۲۰۱۳ سال تعيين کننده ای برای تعيين تکليف آنچه " تهديد اتمی ايران" معرفی ميشود خواهد بود.
پيش از برگزاری انتخابات ۲۲ ژانويه اسرائيل، بسياری از ناظران، ماههای منتهی به تابستان سال جاری را زمان دست يافتن به سازش برای خروج از بن بست اتمی ايران و يا مقابله خشن با معرفی کرده اند.
هدف از انجام انتخابات
نخست وزير اسرائيل که گفته ميشود دارای روابط شخصی سرد با برک اوباما رييس جمهور آمريکا است، ضمن پشتيبانی از ميت رامنی، نامزد حزب جمهوری خواه در انتخابات رياست جمهوری آمريکا، قصد داشت در صورت شکست انتخاباتی رامنی و راه يافتن دوباره اوباما به کاخ سفيد، به عنوان "طرح دوم"، موقعيت داخلی خود را از راه کسب اکثريت بزرگتر در مجلس ( کنست) تقويت و از اين راه دولت آمريکا را به حمايت از طرحهای سياست خارجی خود در رابطه با ايران ( و فلسطينيان غزه) متقاعد و يا وادار سازد.
تاريخ برگزاری انتخابات اسرائيل در روز ۲۲ ژانويه، ۲ روز بعد از مراسم تحليف رييس جمهوری آمريکا در نظر گرفته شده بود. در صورت پيروزی رامنی، نتان ياهو ميتوانست پيروزی مورد نظر داخلی را با پيروزی متّفق بالقوه خود در آمريکا مضاعف ساخته و هدفهای سياست خارجی خود را آنگونه که اعلام داشته بود با سرعت بموقع اجرا بگذارد.
با شکست رامنی از اوباما، انتظار ابتدايی نتانياهو برآورده نشد. در يک نتيجه غير منتظره برای رييس راستگرای دولت اسرائيل، رای دهندگان اسرائيلی طی انتخابات اخير، بجای پرداختن به موضوع سياست خارجی، مسائل اقتصادی و سياست داخلی کشور را در انتخاب نمايندگان مورد نظر خود مورد توجه بيشتر قرار دادند.
نتايج انتخابات و سياست خارجی
به اين ترتيب انتظارات نتانياهو در هيچيک از دو مسير برآورده نشد. با اعلام نتايج انتخابات، ائتلاف نتانياهو-آويگدور ليبرمن، يا مجبور به داشتن ترکيب شکننده ای در پارلمان اسرائيل است و يا ناگزير از سازش با احزاب ميانه و چپ.
در هر دو صورت اتخاذ سياست های افراطی، منجمله تدارک جنگ خارجی ( عليه ايران) برای دولت وی و کسب حمايت مجلس در اين زمينه برای وی بسيار دشوار خواهد بود.
پديده تازه انتخابات اخير اسرائيل حزب يش عاتيد ( آينده ای هست)) به رهبری يائير لاپيد، روزنامه نويس ميانه رو و رو به سياست کرده آن کشور است. حزب اقای لاپيد که بی اعتنا به سياست خارجی مسائل اقتصاد داخلی را هدف عمده فعاليتهای انتخاباتی قرار داده بود با در اختيار داشتن ۱۸ تا ۱۹ نماينده، قدرت شماره ۲ کنست خواهد بود.
در صورت شکست غير منتظره نتانياهو برای تشکيل دولت بعدی و يا دريافت رای عدم اعتماد از مجلس در آينده و بعد از تشکيل يک دولت ائتلافی شکننده، بخت يائير لاپيد برای ايفای نقشی بزرگ در دولت اسرائيل افزايش خواهد يافت.
مسئله ايران
مردم اسرائيل که تا ميانه سال گذشته بنظر ميرسيد از عملکرد دولت نتانياهو در مجمع راضی بنظر ميرسند، طی انتخابات اخير تا حدود زيادی از کنار مسائل خارجی گذشته و توجه اصلی را به مسائل داخلی خود معطوف ساختند.
در رابطه با ايران که مقابله با برنامه اتمی آن هدف اصلی دولت بعدی نتان ياهو اعلام شده بود، گرايش مردم اسرائيل حتی معتدل تر از مردم عادی اروپا و آمريکا است.
نتايج يک گمانه زنی از افکار عمومی مردم اسرائيل که در فاصله ۲۲ تا ۲۶ ماه فوريه سال گذشته صورت گرفته و از سوی دانشگاه مريلند آمريکا انتشار يافته، تنها ۱۹ در صد از مردم آن کشور موافق مبادرت به حمله نظامی عليه ايران بدون حمايت آمريکا بوده اند.
از اين جهت ضعيف شدن دولت ائتلافی نتانياهو در کنست، توام با بی علاقگی مردم اسرائيل به درگيری نظامی تحريک نشده عليه ايران، امکان پيگيری هر طرح نظامی جنجالی عليه ايران را از دولت نتان ياهو صلب خواهد کرد.
دولت نتانياهو در رابطه با افزايش واحد های مسکونی در سرزمينهای اشغالی و ترک مذاکرات صلح با فلسطينيان نيز با نگاه انتقادی و حتی مخالفت جامعه اروپا روبرو است.
اظهارات ويليام هيگ وزير خارجه بريتانيا در زمينه مخالفت با توسعه شهرک های يهودی در نوار غزه، تنها چند ساعت پس از انتشار نتايج اوليه انتخابات اسرائيل نمونه ای است از برخورد انتقادی جامعه اروپا با رفتار های دولت نتان ياهو در منطقه.
دولت دوم آوباما هم که با ترکيب نو مخالف آغاز جنگ تازه در خاورميانه و موافق مقابله سرد و تقويت ائتلاف برای مقابله با ايران اتمی است، تضعيف داخلی دولت راستگرای اسرائيل را فرصتی برای متعادل ساختن رفتار های خارجی تلآويو تلقی خواهد کرد.
به اين ترتيب، اشتباه محاسبه نتانياهو برای برگزاری انتخابات و تقويت موقعيت دولت ائتلافی، به بجای دست يافتن به نتايج مورد انتظار، به تضعيف موقعيت داخلی دولت و همچنين احتمال کاهش حمايت متحدان خارجی آن کشور منجر شده است.
جمهوری اسلامی بی ترديد تحول داخلی اخير اسرائيل را فرصتی برای گريز از جنگ و ادامه کم خطر تر وضع موجود در رابطه با برنامه های اتمی خود خواهد ديد. در عين حال ادامه بی اعتنايی جمهوری اسلامی نسبت به تامين خواسته های جامعه جهانی نيز تن دادن به اشتباهی است که ميتواند بحران داخلی کنونی ايران را سريعتر از حد انتظار به وضعيت فروپاشی نزديک سازد.
--------------------------------------
نظرات مطرح شده در این یادداشت الزاماً دیدگاه رادیو فردا نیست.
نتانياهو در ۲۲ ماه دسامبر گذشته شبکه ۲ تلويزيون اسرائيل اعلام داشت : " چنانچه آراء لازم را کسب کنم مقابله با برنامه اتمی ايران هدف اصلی من در دور بعدی نخست وزيری خواهد بود." او همچنين ياد آور شد: " حتی يک روز نيز بدون صحبت کردن من با يک رهبر خارجی سپری نميشود. ( پرداختن به) موضوع اتمی ايران هميشه در ميان بوده و همچنان ادامه خواهد يافت."
اهود اولمرت نخست وزير سابق اسرائيل طی گفتگويی در ۱۲ ماه ژانويه جاری با همان شبکه تلويزيونی ( کانال ۲)، دولت نتان ياهو را متهم ساخت که ۱۱ ميليارد دلار طی ۴ سال گذشته صرف طرحهای بی نتيجه مقابله با برنامه های اتمی ايران نموده است.
نخستوزير کنونی اسرائيل که انتظار ميرود با اکثريت شکننده ای بار ديگر دولت را تشکيل دهد به دفعات اعلام داشته سال ۲۰۱۳ سال تعيين کننده ای برای تعيين تکليف آنچه " تهديد اتمی ايران" معرفی ميشود خواهد بود.
پيش از برگزاری انتخابات ۲۲ ژانويه اسرائيل، بسياری از ناظران، ماههای منتهی به تابستان سال جاری را زمان دست يافتن به سازش برای خروج از بن بست اتمی ايران و يا مقابله خشن با معرفی کرده اند.
هدف از انجام انتخابات
نخست وزير اسرائيل که گفته ميشود دارای روابط شخصی سرد با برک اوباما رييس جمهور آمريکا است، ضمن پشتيبانی از ميت رامنی، نامزد حزب جمهوری خواه در انتخابات رياست جمهوری آمريکا، قصد داشت در صورت شکست انتخاباتی رامنی و راه يافتن دوباره اوباما به کاخ سفيد، به عنوان "طرح دوم"، موقعيت داخلی خود را از راه کسب اکثريت بزرگتر در مجلس ( کنست) تقويت و از اين راه دولت آمريکا را به حمايت از طرحهای سياست خارجی خود در رابطه با ايران ( و فلسطينيان غزه) متقاعد و يا وادار سازد.
تاريخ برگزاری انتخابات اسرائيل در روز ۲۲ ژانويه، ۲ روز بعد از مراسم تحليف رييس جمهوری آمريکا در نظر گرفته شده بود. در صورت پيروزی رامنی، نتان ياهو ميتوانست پيروزی مورد نظر داخلی را با پيروزی متّفق بالقوه خود در آمريکا مضاعف ساخته و هدفهای سياست خارجی خود را آنگونه که اعلام داشته بود با سرعت بموقع اجرا بگذارد.
با شکست رامنی از اوباما، انتظار ابتدايی نتانياهو برآورده نشد. در يک نتيجه غير منتظره برای رييس راستگرای دولت اسرائيل، رای دهندگان اسرائيلی طی انتخابات اخير، بجای پرداختن به موضوع سياست خارجی، مسائل اقتصادی و سياست داخلی کشور را در انتخاب نمايندگان مورد نظر خود مورد توجه بيشتر قرار دادند.
نتايج انتخابات و سياست خارجی
به اين ترتيب انتظارات نتانياهو در هيچيک از دو مسير برآورده نشد. با اعلام نتايج انتخابات، ائتلاف نتانياهو-آويگدور ليبرمن، يا مجبور به داشتن ترکيب شکننده ای در پارلمان اسرائيل است و يا ناگزير از سازش با احزاب ميانه و چپ.
در هر دو صورت اتخاذ سياست های افراطی، منجمله تدارک جنگ خارجی ( عليه ايران) برای دولت وی و کسب حمايت مجلس در اين زمينه برای وی بسيار دشوار خواهد بود.
پديده تازه انتخابات اخير اسرائيل حزب يش عاتيد ( آينده ای هست)) به رهبری يائير لاپيد، روزنامه نويس ميانه رو و رو به سياست کرده آن کشور است. حزب اقای لاپيد که بی اعتنا به سياست خارجی مسائل اقتصاد داخلی را هدف عمده فعاليتهای انتخاباتی قرار داده بود با در اختيار داشتن ۱۸ تا ۱۹ نماينده، قدرت شماره ۲ کنست خواهد بود.
در صورت شکست غير منتظره نتانياهو برای تشکيل دولت بعدی و يا دريافت رای عدم اعتماد از مجلس در آينده و بعد از تشکيل يک دولت ائتلافی شکننده، بخت يائير لاپيد برای ايفای نقشی بزرگ در دولت اسرائيل افزايش خواهد يافت.
مسئله ايران
مردم اسرائيل که تا ميانه سال گذشته بنظر ميرسيد از عملکرد دولت نتانياهو در مجمع راضی بنظر ميرسند، طی انتخابات اخير تا حدود زيادی از کنار مسائل خارجی گذشته و توجه اصلی را به مسائل داخلی خود معطوف ساختند.
در رابطه با ايران که مقابله با برنامه اتمی آن هدف اصلی دولت بعدی نتان ياهو اعلام شده بود، گرايش مردم اسرائيل حتی معتدل تر از مردم عادی اروپا و آمريکا است.
نتايج يک گمانه زنی از افکار عمومی مردم اسرائيل که در فاصله ۲۲ تا ۲۶ ماه فوريه سال گذشته صورت گرفته و از سوی دانشگاه مريلند آمريکا انتشار يافته، تنها ۱۹ در صد از مردم آن کشور موافق مبادرت به حمله نظامی عليه ايران بدون حمايت آمريکا بوده اند.
از اين جهت ضعيف شدن دولت ائتلافی نتانياهو در کنست، توام با بی علاقگی مردم اسرائيل به درگيری نظامی تحريک نشده عليه ايران، امکان پيگيری هر طرح نظامی جنجالی عليه ايران را از دولت نتان ياهو صلب خواهد کرد.
دولت نتانياهو در رابطه با افزايش واحد های مسکونی در سرزمينهای اشغالی و ترک مذاکرات صلح با فلسطينيان نيز با نگاه انتقادی و حتی مخالفت جامعه اروپا روبرو است.
اظهارات ويليام هيگ وزير خارجه بريتانيا در زمينه مخالفت با توسعه شهرک های يهودی در نوار غزه، تنها چند ساعت پس از انتشار نتايج اوليه انتخابات اسرائيل نمونه ای است از برخورد انتقادی جامعه اروپا با رفتار های دولت نتان ياهو در منطقه.
دولت دوم آوباما هم که با ترکيب نو مخالف آغاز جنگ تازه در خاورميانه و موافق مقابله سرد و تقويت ائتلاف برای مقابله با ايران اتمی است، تضعيف داخلی دولت راستگرای اسرائيل را فرصتی برای متعادل ساختن رفتار های خارجی تلآويو تلقی خواهد کرد.
به اين ترتيب، اشتباه محاسبه نتانياهو برای برگزاری انتخابات و تقويت موقعيت دولت ائتلافی، به بجای دست يافتن به نتايج مورد انتظار، به تضعيف موقعيت داخلی دولت و همچنين احتمال کاهش حمايت متحدان خارجی آن کشور منجر شده است.
جمهوری اسلامی بی ترديد تحول داخلی اخير اسرائيل را فرصتی برای گريز از جنگ و ادامه کم خطر تر وضع موجود در رابطه با برنامه های اتمی خود خواهد ديد. در عين حال ادامه بی اعتنايی جمهوری اسلامی نسبت به تامين خواسته های جامعه جهانی نيز تن دادن به اشتباهی است که ميتواند بحران داخلی کنونی ايران را سريعتر از حد انتظار به وضعيت فروپاشی نزديک سازد.
--------------------------------------
نظرات مطرح شده در این یادداشت الزاماً دیدگاه رادیو فردا نیست.
