به گفته فتح الله دهکردی معاون سازمان آب و برق خوستان کيفيت آب رود کارون در روزهای اخير کاهش يافته بسيار نامساعد شده است.
او به خبرگزاری فارس گفته که اين واقعه به دليل عمليات فنی است که بر روی سد گتوند انجام می گيرد.
سد گتوند عليا بلند ترين سد خاکی ايران است که در حال حاضر مرحله دوم آبگيری آن آغاز شده است. مسئول سازمان آب و برق خوستان در توضيح چگونگی عمليات فنی آبگيری گفته است که به جای استفاده از دريچه های بالايی از دريچه های تحتانی سد استقاده شده است.
بيژن گلشائيان کارشناس آب در لندن، در توضيح عوارض چنين اشتباهی در مصاحبه با رادیو فردا می گويد اين وضع در اصل ناشی از مديريت غلط در استفاده از اب در ايران است.
ميزان هدايت الکتريکی درياچه‌های پشت سدها با ارتفاع مختلف تغيير می‌کند. هر چه از سطح آب پايين‌تر رويم مقدار رسوبات بيشتر است و هدايت الکتريکی شديدتر است.
استفاده از درياچه پشت سد بايد با دانايی کامل صورت گيرد، يعنی بايد بدانيم چه زمانی از دريچه‌های بالا استفاده کنيم و چه زمانی از دريچه‌های پايين. اکنون که ميزان بارندگی و ذخيره آب کمتر است اين مسايل هم شديدتر است.
مثلا سالهاست که حد اصلی يکی از دريچه‌های سد بسته نمی‌شود و به ناچار آب که به ارتفاع آن دريچه می‌رسد هدر می‌رود.
رودخانه يک واحد زنده است. وقتی از ابتدای رود و در مسير آن حرکت می‌کنيد بايد با اين واحد زنده مدارا کنيد. ما يک رودخانه کارون در خوزستان داريم که بزرگترين رودخانه ايران است و ازاين رود بی وفقه استفاده می‌کنيم و روی آن سد می‌بنديم. دراين سد بستن‌های با هدف يا بی هدف، شعبه‌های کارون را به آن وصل کرده‌ايم. پس اين رودخانه ديگر رودخانه اصلی نيست و بيش از ۳۰ درصد از آن استفاده می‌کنيم.
آقای گلشاييان! چرا بيش از ۳۰ درصد از اين رود استفاده می‌شود؟
چون جمعيت ما افزايش يافته است. روزی که اولين سد را روی کارون بستند و سد دز را ساختند جمعيت ايران کمتر از ۲۰ ميليون بود اما اکنون بالای ۷۰ ميليون جمعيت داريم که تعدای از آنها در خوزستان زندگی می‌کنند و اين رودخانه ديگر کفاف نمی‌دهد. ما بايد دنبال منابع جديد آب باشيم مانند آب شيرين کن و ساير چيزها.
تغيير کيفيتی که در آب کارون ايجاد شده چه عوارضی برای کشاورزی دارد و چه خطراتی سلامتی انسانها را تهديد می‌کند؟
وقتی ميزان آب کم می‌شود مواد اضافی که در آب وجود دارد افزايش می‌يابد. البته اين که تا چه اندازه ناخالصی آب زياد شده و اين رسوبات مضر است يا بی‌ضرر، بايد درمورد آن مطالعه کرد.
خوزستان خيلی زود آب نمکی می‌شود چون سطح نمک بالا است. اين مسئله ممکن است برای زراعت ضرر نداشته باشد ولی هنگام تصفيه آب، اين کار دشوارتر می‌شود برای مصرف شهری. اگر هم آب تصفيه نشود به مردم ضرر می‌رسد.
چه راهکارهايی وجود دارد که وقتی سدی می‌سازند بتوانند هم‌زمان از آلودگی آب هم جلوگيری کنند؟
بايد برای ساخت هر سدی مطالعه کرد که چه ميزان از آن استفاده می‌شود و چه ازندازه به مديريت نياز دارد. بايد به شما بگويم ميزان آبی که پشت سدها جمع می‌شود يعنی ميليون ميليون متر مکعب مطرح نيست بلکه مديريت مصرف اين آب مهم است. اگر مصرف آب مديريت نشود برای رودخانه مشکل ايجاد می‌شود.
