ايران اعلام کرده است که يک ميدان عظيم گازی در دريای خزر کشف کرده است که حاوی ۵۰ تريليون فوت مکعب ( يک و نيم تريليون متر مکعب) گاز است و در موقعيت ۱۸۸ کيلومتری ساحل رودسر گيلان و ۲۵۰ کيلومتری بندر نکا که احتمالا هشت ميليارد بشکه نفت نيز داشته باشد.
خبرگزاری مهر روز چهارشنبه در خبری اختصاصی نوشت که محمد اصولی، مديرعامل شرکت نفت خزر، وجود ذخاير نفت خام در بلوک اکتشافی ۶ را «تأييد کرده است»، ولی در ادامه از قول او نوشت که «وجود ذخاير نفت خام در اين بلوک اکتشافی محتمل است». ايران اعلام کرده است که با حفاری «يک» چاه با عمق ۷۰۰ متر از بستر دريا (۲۴۰۰ متر از سطح دريا) به کشف اين ميدان گازی نائل شده است.
شرکت ملی نفت مشترک بودن ميدان جديد گازی با جمهوری آذربايجان را رد می کند.
ايران يک دهه است که توسط سکوی نيمه شناور اميرکبير فعاليت های اکتشافی در خزر انجام می دهد. شرکت ملی نفت ايران برای کشف ذخاير هيدروکربوری تاکنون هفت حلقه چاه اکتشافی در آبهای عميق دريای خزر حفاری کرده است که بگفته مقامات ايران، در نهايت هشتمين چاه اکتشافی در اين حوزه دريايی به کشف يک ميدان عظيم گازی ختم شده است.
مختصات محل و داده های منتشر شده
چنگيز اسماعيلی، رئيس مرکز علمی خزر دانشگاه دولتی باکو در مصاحبه با راديو فردا درباره مختصات محل ميدان گازی کشف شده می‌گويد که فاصله بيشتر از ۱۱۰ کيلومتری آبهای دريای خزر از ساحل رودسر بعنوان آبهای تحت مناقشه است و طبق توافق ايران و آذربايجان هرگونه اکتشاف و حفاری در اين منطقه چندين سال است که متوقف شده است. بگفته وی، آذربايجان نيز با کمک شرکت «بی پی» در همين مختصات چندين سال قبل موفق به کشف ميدان گازی «آلو شرقی» شد که با اعتراض ايران عمليات حفاری متوقف شد.
ميدان گازی «الو» يا آنچه که در ايران «البرز» ناميده می شود در ۱۲۰ کيلومتری جنوب شرقی باکو قرار دارد که شرکت «بی پی» بريتانيا اپراتور اين لايحه بوده، اما بخاطر عدم حل رژيم حقوقی دريای خزر از سال ۲۰۰۲، طبق توافق ايران و آذربايجان، هرگونه حفاری در اين ميدان متوقف شده بود.
دو سال پيش، در ماه ژوئن ۲۰۰۹، بعد از انتشار اخباری در روزنامه «تهران تايمز» مبنی بر حفاری ايران در ميدان البرز، وزير خارجه آذربايجان اعلام کرد که با همکار ايرانی خود در اين زمينه صحبت کرده چنين چيزی صحت ندارد وی در گفتگو با خبرنگاران تاکيد کرد که تا حل رژيم حقوقی دريای خزر، هرگونه حفاری و اکتشاف در اين ميدان بنا بر توافق تهران و باکو متوقف خواهد ماند.
اسماعيلی می گويد که در مختصات ياد شده، نه ايران حفاری انجام داده، و نه اصولا امکانات و تجهيزات ايران برای حفاری در آبهای عميق تا آن اندازه پيشرفته است که به نتيجه برسد. بگفته وی، احتمالا، ادعای ايران صرفا جنبه تبليغات داخلی دارد.
صرف نظر از محل ميدان کشف شده، اعلام شده است که اين ميدان ۱۰ برابر ميدان گازی «شاه‌دنیز» آذربايجان گاز دارد. ميدان شاه‌دنيز آذربايجان که هم اکنون فاز اول آن مورد بهره برداری قرار گرفته و فاز دوم آن تا سال ۲۰۱۶ کامل خواهد شد، طبق نتايج حفر چندين حلقه چاه تا عمق ۷۰۰۰ متری و لرزه نگارهای سه بعدی شرکت «بی پی»، حاوی يک تريليون و دويست ميليارد متر مکعب گاز است. رستم قاسمی وزير نفت ايران اعلام کرده بود که ميدان کشف شده يک تريليون و چهارصد ميليارد متر مکعب گاز دارد و و ۱۰ برابر ميدان «شاه‌دنیز» است که با ارقام ياد شده اختلاف ۹ برابری دارد.
الهام شعبان، کارشناس نفت و گاز آذربايجانی نيز در گفتگو با آژانس خبری «گون آز» آذربايجان گفته است که بعد از چندين دور حفاريهای عميق (در عمق ۷۰۰۰ متری دريا) توسط شرکت بی پی و بعد از چندين سال فعاليت، تنها با حفر آخرين چاه عميق ثابت شد که ذخاير گازی «شاه دنيز» کمی بيشتر از يک تريليون متر مکعب است، بنا بر اين با حفر تنها يک چاه ۷۰۰ متری (۱۰ برابر کم عمقتر از حفاری شرکت «بی پی») که عميق هم حساب نمی شود، چگونه ايران مطمئن شده است که يک و نيم تريليون متر مکعب ذخاير گازی پيدا کرده است؟
بگفته اين کارشناس نفت، احتمالا ايران با توجه به ادامه مذاکرات پيرامون تحريم نفت ايران توسط کشورهای غربی و متفقين امريکا، می خواهد اهميت استراتژيک خود را برای اروپا نمايش دهد.
سکوی نيمه شناور امير کبير و تضاد در داده ها
سکوی حفاری نيمه شناور اميرکبير به منظور انجام عمليات حفاری اکتشافی نفت و گاز جهت برداشت اولين سهم نفتی ايران در دريای مازندران طراحی شده است. فعاليت های مهندسی تفصيلی ، مهندسی کارگاهی، خريد، تامين تجهيزات و ماشين آلات پيشرفته حفاری و ساخت سکو با تکنولوژی خاص توسط شرکت «صدرا» بر اساس طرح پايه GVA-۴۰۰۰ در کارخانه مجتمع دريای خزر انجام شده است.
شرکت صدرا در سايت رسمی خود درباره امکانات سکوی نيمه شناور امير کبير می نويسد: « سکو قادر به حفاری در آب های تا عمق ۱۰۰۰ متر می باشد». اين درحالی است که طبق گفته وزير نفت ايران، اين سکو ۲۴۰۰ متر از سطح دريا و ۷۰۰ کيلومتر از کف دريا، يک چاه اکتشافی حفر کرده است. به عبارتی اين سکو در آبهای به عمق ۱۷۰۰ متر عمليات حفاری انجام داده است که با امکانات و توانايی‌های نام برده شده برای اين سکو در سايت رسمی شرکت صدرا تضاد دارد.
