۱۴ ژوئيه سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، در سفر به ايالت متحده امريکا صحبت از طرحی کرد که بلافاصله با رد نمايندگان مجلس ايران، سپس واکنش منفی محمود احمدی نژاد رئيس جمهور و نهايتا استقبال علی اکبر صالحی وزير خارجه اين کشور مواجه شد.
روسيه در قالب طرح «گام به گام » خود پيشنهاد می کند که با هر گام مثبتی که ايران برای همکاری با جامعه جهانی و شفافسازی برنامه هسته ای خود بردارد، قسمتی از تحريمهای بين المللی بر عليه ايران حذف يا حداقل ملايمتر شود و اين کار مرحله به مرحله پيش رود.
علاءالدين بروجردی، رئيس کميسيون امنيت ملی و سياست خارجی مجلس، پيشنهاد تازه روسيه را «بازگشت به نقطه اول» ارزيابی کرده است. محمد کرمی‌راد يکی ديگر از اعضای کميسيون امنيت ملی مجلس شورای اسلامی نيز هدف از پيشنهاد تازه روسيه را تلاش اين کشور برای «احيای وزن سياسی خود در منطقه» دانسته و اذعان داشت: «در حالی که جمهوری اسلامی ايران هميشه در برابر سوالات آژانس پاسخگو بوده، پيشنهاد جديد تنها برای عرض اندام روسيه صورت می‌گيرد.»
محمود احمدی نژاد نيز در سخنرانی اخير خود در کرمان اعلام کرد که ايران گام خود را برداشته و با آژانس همکاری کرده، اکنون نوبت آنهاست که گامشان را بردارند.
آقای احمدی نژاد که بارها از خاتمه يافتن و بسته شدن پرونده هسته ای ايران خبر داده بود، در ادامه اذعان داشته است که: « يک قدم شما (کشورهای غربی) برداريد و يک قدم ما.»
اما بلافاصله وزير خارجه ايران در گفتگو با خبرگزاری ايرنا از طرح روسيه استقبال کرد و گفت که اين پيشنهاد بررسی خواهد شد، اگرچه وی اعلام داشت که ايران از «حق هسته ای» خود عقب نشينی نخواهد کرد.
با اين کش و قوس و مواضع متضاد، بالاخره اعلام شد که "نيکولای پاتروشوف" دبير شورای امنيت ملی روسيه در ۱۵ اوت برای بررسی طرح «گام به گام» به ايران سفر خواهد کرد و دو روز بعد نيز آقای صالحی برای بررسی اين موضوع عازم روسيه خواهد شد.
يوگنی ساتانوسکی، رئيس مرکز مطالعات خاورميانه روسيه در گفتگو با راديو فردا می گويد که هدف ديپلمات های روسيه از طرح پيشنهاد «گام به گام» صرفا «مذاکره برای مذاکره» است، چرا که هيچ شانسی برای حل برنامه هسته ای ايران در قالب پيشنهاد روسيه وجود ندارد.
بگفته وی، از رفتار دولتمردان ايران چنين بر می آيد که تنها راه باقی مانده اقدام نظامی باشد، اما به هر حال تلاش برای حل ديپلماتيک برنامه هسته ای ايران وضعيت را اگر بهتر هم نکند، بدتر نخواهد کرد.
وی می گويد: «اگر بی پرده بگويم، به هر حال برای ديپلماتها هم (با طراحی چنين پيشنهادهايی) بايد مشغله ای ايجاد شود که حقوقی دريافت کنند، بيکار که نمی توانند بمانند. فقط همين. يعنی در مجموع، چنين طرحهايی شانس موفقيت ندارند.»
رضا تقی زاده کارشناس مسائل سياسی و برنامه هسته ای ايران در گفتگو با راديو فردا بر اين عقيده است که پيشنهاد روسيه ادامه همان سياست «چماق و هويج» کشورهای غربی برای حل مناقشه هسته ای ايران است، سياستی که تاکنون دولتمردان ايران را وادار به همکاری با جامعه جهانی و شفافسازی برنامه هسته ای خود نکرده است.
تقی زاده می گويد:«بعد از اختلافات پيش آمده ميان احمدی نژاد و آيت الله خامنه ای بر سر ابقای آقای مصلحی وزير اطلاعات ايران، روسيه حتی نمی داند که طرف مذاکره خود چه کسی خواهد بود. بعد از اين حوادث، دوگانگی در سياست و مراکز قدرت ايران بوجود آمده و روسيه نيز اين واقعيت را به خوبی درک می کند.»
کشورهای عضو دائم شورای امنيت بعلاوه آلمان (گروه ۵+۱) چندين سال است که مسئوليت مذاکرات هسته ای ای با ايران را بر عهده گرفته اند، مذاکراتی که آخرين دور آن در ژانويه سال جاری به ميزبانی ترکيه به شکست انجاميد.
کشورهای غربی ايران را به پنهانکاری هسته ای متهم می کنند و از تلاش مخفيانه ايران برای توليد بمب هسته ای نگران هستند، اتهامی که ايران قويا رد می کند و هدف برنامه هسته ای خود را توليد برق و کاربردهای کشاورزی و پزشکی اعلام می کند. شورای امنيت سازمان ملل برای مجبور کردن ايران به متوقف کردن بخشهای حساس برنامه هسته ای، خصوصا غنی سازی اورانيوم، تاکنون چهار دور تحريمهای سياسی و اقتصادی بر عليه ايران وضع کرده است، قطعنامه هايی که رئيس دولت اين کشور آنها را «کاغذ پاره» عنوان کرده است.
کشورهای غربی ايران را به پنهانکاری هسته ای متهم می کنند و از تلاش مخفيانه ايران برای توليد بمب هسته ای نگران هستند، اتهامی که ايران قويا رد می کند و هدف برنامه هسته ای خود را توليد برق و کاربردهای کشاورزی و پزشکی اعلام می کند. شورای امنيت سازمان ملل برای مجبور کردن ايران به متوقف کردن بخشهای حساس برنامه هسته ای، خصوصا غنی سازی اورانيوم، تاکنون چهار دور تحريمهای سياسی و اقتصادی بر عليه ايران وضع کرده است، قطعنامه هايی که رئيس دولت اين کشور آنها را «کاغذ پاره» عنوان کرده است.
ساتانوسکی می گويد که اگر رئيس جمهور ايران و تيم همکاران وی تغيير يابد و حکومت جمهوری اسلامی ايران نيز ساقط شود، شايد پيشنهاد روسيه بتواند به نتيجه ای ختم شود، وگرنه بايستی منتظر معجزه ای بود تا شاهاد کارايی طرح «گام به گام» روسيه شد.
روسيه قبلا نيز برای حل مناقشه هسته ای ايران پيشنهاداتی ارائه داده است، منجمله تشکيل يک کنسرسيوم غنی سازی مشترک با ايران در خاک روسيه، تشکيل بانک سوخت هسته ای در سايت غنی سازی «آنگارسک» روسيه، مجاب کردن ايران به انتقال بخشی از ذخاير اورانيوم کم غلطت ايران به روسيه و غنی سازی تا درجه ۲۰ درصد و تبديل به صفحه سوخت قابل استفاده برای رآکتور آزمايشگاهی اميرآباد تهران در فرانسه يا کشوری ديگر، بخشی از پيشنهادات بی نتيجه ای بود که روسيه برای جلب ايران برای همکاری با جامعه بين الملل و رفع نگرانيهای جهانی بر سر برنامه هسته ای اين کشور انجام داده است.
