احمد شهید، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل در امور ایران، هفته گذشته، با رادیو فردا در مورد وضعیت حقوق بشر در ایران و فعالیت هایش به گفتگو نشست.
آقای احمد شهيد، تعداد زيادی از ايرانيان در خارج از کشور در سفری که شما به اروپا داريد به ديدار شما می آيند و به عنوان شاهد يا قربانی نقض حقوق بشر در ايران با شما صحبت می کنند. تا چه حد گفته های آنها به عنوان سند برای تهيه گزارشتان از وضعيت حقوق بشر در ايران معتبر است؟
من مايلم با دولت ايران گفت و گو کنم. تا بتوانم مستقيما نظر آنها را بدانم. چون آنها يک طرف اين مسائلی هستند که ما درباره آن صحبت می کنيم.
اما اين عدم همکاری دولت ايران باعث می شود که جا و نظر يک طرف قضيه خالی بماند.
ولی اين موضوع من را از ادامه کارم بازنمی دارد. بسياری از موارد نقض حقوق بشر در ايران کاملا آشکار و شناخته شده است و می توان به عنوان يک واقعيت معتبر آنها را پذيرفت.
موارد زيادی هست که افراد ، شخصا با شما درباره آن گفت و گو می کنند. چگونه درباره آن تحقيق می کنيد؟ چگونه به جزييات آن موارد دست پيدا می کنيد؟
من اين امکان را دارم و می توانم اطلاعاتی را هم از ايران بگيرم. بعد هم با توجه به گفته های شاهدان همه را با هم مقايسه، تنظيم و تدوين می کنم و آنوقت است که به صورت گزارش به سازمان ملل ارائه می دهم. و توجه آنها را به اين اسناد جلب می کنم.
هفته پيش بار ديگر خبر مرگ يک وبلاگ نويس – ستار بهشتی- در زندان منتشر شد. حتی اگر من نتوانم با دولت ايران در اين باره صحبت کنم ، اما اين که يک مرد جوان زير شکنجه ماموران امنيتی کشته شده خبر معتبری است و شواهد هم در اين مورد به اندازه کافی وجود دارد تا فردی مثل من را متقاعد کند تا من نگرانی خودم را از اين مسئله اعلام کنم .
البته دولت ايران گفته است که قصد دارد در اين مورد تحقيق و بررسی کند. من اميدوارم که شاهد اين باشم که درباره اين واقعه بررسی و تحقيق دقيق و در بخش های مستقل انجام، و نتيجه آن در اختيار عموم قرار گيرد.عاملان اين جنايت شناسايی و محاکمه شده و به خانواده قربانی خسارت پرداخت شود.
به هر حال برغم اينکه دولت ايران با من همکاری نمی کند اما کار من ادامه دارد. و اسناد و مدارکی که من برای تهيه گزارش از آن استفاده می کنم از چند منبع مختلف تاييد شده است.
اما دولت جمهوری اسلامی ايران گزارش شما را معتبر نمی داند و می گويد که بر اساس اطلاعات رسانه های غربی و ضد ايرانی تهيه شده است. نظر شما درباره اين مواضع دولت ايران چيست؟
من فکر می کنم ايران در سطح جامعه بين المللی خيلی مطرح است. اگر نگاهی به کشورهای بحران زای جهان بياندازيم ، ايران يکی از کشورهای مطرح است.
يعنی بدون کار من هم ايران هميشه در صدر خبرهاست. گاهی حتی لازم نيست که گزارشگر برای تهيه گزارش در محل باشد.
چون اخبار دولت ايران همه جا پخش و مطرح است. من وقتی کارم را شروع کردم از ايران خواستم با من همکاری کند. چون در اصل ماموريت من گفت و گو با دولت ايران است.
اما وقتی اين گفت و گو و ديالوگ وجود ندارد، ماموريت من آن خواهد بود که توجه جهان را به نقض حقوق بشر در ايران جلب کنم.
يعنی حال که نمی توانم با دولت ايران صحبت کنم مجبورم مرتب به اعضای سازمان ملل يادآوری کنم در ايران آن چنان نقض حقوق بشری وجود دارد که بايد درباره آن چاره ای انديشيد.
اگر دولت ايران علاقمند است از زير ذره بين رسانه های غربی و توجه افکار عمومی جهان خارج شود، بايد تلاش هايی را آغاز کند.
برای اين کار مثلا بايد استقلال قوه قضائيه تامين شود. اجازه دهد کارشناسان سازمان ملل يا گزارشگر سازمان ملل از اين کشور ديدار کند.
يعنی مردم ببينند که مرزها باز شده، بدون ترديد به محض اينکه ايران برای بهبود وضع حقوق بشر گامی بردارد، از صدر خبرهای جهان خارج خواهد شد.
شما در حال تهيه گزارش ديگری برای ارائه به نشست بعدی شورای حقوق بشر سازمان ملل هستيد.
فکر می کنيد اين بار گزارش شما همراه با جزييات و شواهد بيشتری خواهد بود؟ نظرتون درباره گزارش های قبلی تان چيست؟ آيا از آنها راضی هستيد؟
گزارش های من به شورای حقوق بشر و کميته سوم سازمان ملل بود و اگر به بحث های اين دو اجلاس نگاه کنيد می بينيد که علاقمندی به مسائل ايران افزايش يافته است.
در ماه مارس گذشته بحث ها درباره ايران طولانی تر از مدت زمانی بود که برای آن در نظر گرفته شده بود.
خيلی از کشورها نگرانی خود را درباره وضعيت ايران مطرح کردند و شمار رای ها در رابطه با مسائل ايران بالا رفته است.
رای ها به قطعنامه های در رابطه با ايران هم اين را نشان می دهد. چون ميزان رای ها بار آخر تا بيش از ۸۰ هم رسيد که تازگی داشت. به همين دليل هم فکر می کنم گزارش هايی که درباره وضع حقوق بشر در ايران داشته ام تاثير بسيار خوبی داشته است.
فکر می کنم اين مسئله را می توان در واکنش مقام های ايران وقتی من با آنها صحبت می کنم هم مشاهده کرد.
به نظر می رسد آنها هم به اين آگاهی رسيده اند که بايد با من همکاری کنند.
آقای احمد شهيد، بسياری از خانواده ها و بستگان اعدام شدگان دهه ۶۰ و تابستان سال ۶۷ در ايران خواستار آنند که شما درباره آنچه در آن سالها گذشته و آن اعدام ها، تحقيقی انجام بدهيد. آيا چنين قصدی داريد؟
ماموريت من سال پيش شروع شد و اين نشانگر اين است که من بايستی درباره وضعيت کنونی حقوق بشر در ايران تحقيق کرده و گزارش تهيه کنم.
با اين همه من با شمار زيادی از ايرانيانی که بستگانشان قربانيان سال ۶۷ هستند ملاقات داشته ام. من به درستی نمی دانم برای عزيزان آنها چه پيش آمده است؟ شايد به دليل سالها فاصله هيچ وقت هم نتوانم به اين مسئله خيلی نزديک شوم و مستقيما به آن بپردازم.
اما دردی که حالا آنها دارند، اين که نمی دانند چرا و چگونه و کی عزيزانشان اعدام شده اند؟ يک مسئله کنونی است و از اين نظر به کار من مربوط می شود و نمی توانم آن را ناديده بگيرم چون اين درد و نگرانی که وجود دارد از نگاه من يک مسئله حقوق بشری است.
آيا شما باز هم از مقامات جمهوری اسلامی تقاضای سفر به ايران را کرده ايد؟
من بارها به دولت ايران نوشته و خواسته ام که از من برای ديدار از اين کشور دعوت کنند. از همان روز اول تا کنون.
چند بار هم با چند تن از مقام های ايران صحبت کرده ام. آنچه از طرف من لازم بوده انجام داده ام. اگر از من دعوت شود به سرعت به ايران سفر خواهم کرد.
آقای احمد شهيد، تعداد زيادی از ايرانيان در خارج از کشور در سفری که شما به اروپا داريد به ديدار شما می آيند و به عنوان شاهد يا قربانی نقض حقوق بشر در ايران با شما صحبت می کنند. تا چه حد گفته های آنها به عنوان سند برای تهيه گزارشتان از وضعيت حقوق بشر در ايران معتبر است؟
من مايلم با دولت ايران گفت و گو کنم. تا بتوانم مستقيما نظر آنها را بدانم. چون آنها يک طرف اين مسائلی هستند که ما درباره آن صحبت می کنيم.
اما اين عدم همکاری دولت ايران باعث می شود که جا و نظر يک طرف قضيه خالی بماند.
ولی اين موضوع من را از ادامه کارم بازنمی دارد. بسياری از موارد نقض حقوق بشر در ايران کاملا آشکار و شناخته شده است و می توان به عنوان يک واقعيت معتبر آنها را پذيرفت.
موارد زيادی هست که افراد ، شخصا با شما درباره آن گفت و گو می کنند. چگونه درباره آن تحقيق می کنيد؟ چگونه به جزييات آن موارد دست پيدا می کنيد؟
من اين امکان را دارم و می توانم اطلاعاتی را هم از ايران بگيرم. بعد هم با توجه به گفته های شاهدان همه را با هم مقايسه، تنظيم و تدوين می کنم و آنوقت است که به صورت گزارش به سازمان ملل ارائه می دهم. و توجه آنها را به اين اسناد جلب می کنم.
هفته پيش بار ديگر خبر مرگ يک وبلاگ نويس – ستار بهشتی- در زندان منتشر شد. حتی اگر من نتوانم با دولت ايران در اين باره صحبت کنم ، اما اين که يک مرد جوان زير شکنجه ماموران امنيتی کشته شده خبر معتبری است و شواهد هم در اين مورد به اندازه کافی وجود دارد تا فردی مثل من را متقاعد کند تا من نگرانی خودم را از اين مسئله اعلام کنم .
البته دولت ايران گفته است که قصد دارد در اين مورد تحقيق و بررسی کند. من اميدوارم که شاهد اين باشم که درباره اين واقعه بررسی و تحقيق دقيق و در بخش های مستقل انجام، و نتيجه آن در اختيار عموم قرار گيرد.عاملان اين جنايت شناسايی و محاکمه شده و به خانواده قربانی خسارت پرداخت شود.
به هر حال برغم اينکه دولت ايران با من همکاری نمی کند اما کار من ادامه دارد. و اسناد و مدارکی که من برای تهيه گزارش از آن استفاده می کنم از چند منبع مختلف تاييد شده است.
اما دولت جمهوری اسلامی ايران گزارش شما را معتبر نمی داند و می گويد که بر اساس اطلاعات رسانه های غربی و ضد ايرانی تهيه شده است. نظر شما درباره اين مواضع دولت ايران چيست؟
من فکر می کنم ايران در سطح جامعه بين المللی خيلی مطرح است. اگر نگاهی به کشورهای بحران زای جهان بياندازيم ، ايران يکی از کشورهای مطرح است.
يعنی بدون کار من هم ايران هميشه در صدر خبرهاست. گاهی حتی لازم نيست که گزارشگر برای تهيه گزارش در محل باشد.
چون اخبار دولت ايران همه جا پخش و مطرح است. من وقتی کارم را شروع کردم از ايران خواستم با من همکاری کند. چون در اصل ماموريت من گفت و گو با دولت ايران است.
اما وقتی اين گفت و گو و ديالوگ وجود ندارد، ماموريت من آن خواهد بود که توجه جهان را به نقض حقوق بشر در ايران جلب کنم.
يعنی حال که نمی توانم با دولت ايران صحبت کنم مجبورم مرتب به اعضای سازمان ملل يادآوری کنم در ايران آن چنان نقض حقوق بشری وجود دارد که بايد درباره آن چاره ای انديشيد.
اگر دولت ايران علاقمند است از زير ذره بين رسانه های غربی و توجه افکار عمومی جهان خارج شود، بايد تلاش هايی را آغاز کند.
برای اين کار مثلا بايد استقلال قوه قضائيه تامين شود. اجازه دهد کارشناسان سازمان ملل يا گزارشگر سازمان ملل از اين کشور ديدار کند.
يعنی مردم ببينند که مرزها باز شده، بدون ترديد به محض اينکه ايران برای بهبود وضع حقوق بشر گامی بردارد، از صدر خبرهای جهان خارج خواهد شد.
شما در حال تهيه گزارش ديگری برای ارائه به نشست بعدی شورای حقوق بشر سازمان ملل هستيد.
فکر می کنيد اين بار گزارش شما همراه با جزييات و شواهد بيشتری خواهد بود؟ نظرتون درباره گزارش های قبلی تان چيست؟ آيا از آنها راضی هستيد؟
گزارش های من به شورای حقوق بشر و کميته سوم سازمان ملل بود و اگر به بحث های اين دو اجلاس نگاه کنيد می بينيد که علاقمندی به مسائل ايران افزايش يافته است.
در ماه مارس گذشته بحث ها درباره ايران طولانی تر از مدت زمانی بود که برای آن در نظر گرفته شده بود.
خيلی از کشورها نگرانی خود را درباره وضعيت ايران مطرح کردند و شمار رای ها در رابطه با مسائل ايران بالا رفته است.
رای ها به قطعنامه های در رابطه با ايران هم اين را نشان می دهد. چون ميزان رای ها بار آخر تا بيش از ۸۰ هم رسيد که تازگی داشت. به همين دليل هم فکر می کنم گزارش هايی که درباره وضع حقوق بشر در ايران داشته ام تاثير بسيار خوبی داشته است.
فکر می کنم اين مسئله را می توان در واکنش مقام های ايران وقتی من با آنها صحبت می کنم هم مشاهده کرد.
به نظر می رسد آنها هم به اين آگاهی رسيده اند که بايد با من همکاری کنند.
آقای احمد شهيد، بسياری از خانواده ها و بستگان اعدام شدگان دهه ۶۰ و تابستان سال ۶۷ در ايران خواستار آنند که شما درباره آنچه در آن سالها گذشته و آن اعدام ها، تحقيقی انجام بدهيد. آيا چنين قصدی داريد؟
ماموريت من سال پيش شروع شد و اين نشانگر اين است که من بايستی درباره وضعيت کنونی حقوق بشر در ايران تحقيق کرده و گزارش تهيه کنم.
با اين همه من با شمار زيادی از ايرانيانی که بستگانشان قربانيان سال ۶۷ هستند ملاقات داشته ام. من به درستی نمی دانم برای عزيزان آنها چه پيش آمده است؟ شايد به دليل سالها فاصله هيچ وقت هم نتوانم به اين مسئله خيلی نزديک شوم و مستقيما به آن بپردازم.
اما دردی که حالا آنها دارند، اين که نمی دانند چرا و چگونه و کی عزيزانشان اعدام شده اند؟ يک مسئله کنونی است و از اين نظر به کار من مربوط می شود و نمی توانم آن را ناديده بگيرم چون اين درد و نگرانی که وجود دارد از نگاه من يک مسئله حقوق بشری است.
آيا شما باز هم از مقامات جمهوری اسلامی تقاضای سفر به ايران را کرده ايد؟
من بارها به دولت ايران نوشته و خواسته ام که از من برای ديدار از اين کشور دعوت کنند. از همان روز اول تا کنون.
چند بار هم با چند تن از مقام های ايران صحبت کرده ام. آنچه از طرف من لازم بوده انجام داده ام. اگر از من دعوت شود به سرعت به ايران سفر خواهم کرد.
