معاون سرمايه انسانى و توسعه وزير كار و امور اجتماعى اعلام كرده است كه نرخ بيكارى در ايران در زمستان سال گذشته ۱۱ و ۹ دهم درصد بوده است.
بر اساس اين گزارش، نرخ بيكارى در زمستان سال گذشته نسبت به دوره مشابه در سال ۱۳۸۷، دو و شش دهم درصد افزايش داشته است.
در همين حال، عبدالرضا شيخ الاسلامى، وزير كار و امور اجتماعى، گفت كه دولت نمى تواند براى همه شغل ايجاد كند.
فريبرز رئيس دانا، اقتصاددان در تهران، در گفت و گو با رادیو فردا نرخ بيكارى اعلام شده از سوى دولت محمود احمدى نژاد را نادرست می داند و در پاسخ به اظهارات وزیر کار ایران می گوید که وی باید استعفاء کند.
رادیو فردا: آقای رییس دانا، آماری که در باره نرخ بیکاری ارائه می شود تا چه حد با واقعیت های جامعه ایران مطابقت دارد؟
فریبرز رییس دانا: من نرخ بيكارى را زمانى كه مى گفتند ۱۰ درصد است و يك رقمى مى خواهد بشود، برآورد من آن زمان اين بود كه نرخ بيكارى دور و بر ۱۸ درصد است. براى اينكه روش محاسبه موجود را نادرست مى دانستم.
شمارى از زنانى را كه به دليل بيكارى خانه دار شده بودند، به عنوان جمعيت غيرفعال به حساب مى آوردند و در نتيجه به حساب فعاليت و شغل نمى آوردند. شمار زيادى از دانشجويان پشت كنكور را كماكان دانشجو به حساب مى آوردند. شمار زيادى از افغانى هاى ايرانى شده را به حساب نمى آوردند. از همه مهمتر اينكه اصلاً سربازان را در ميان شاغلان به حساب مى آورند كه خارج از استاندارد است. به اضافه دلايل ديگر.
الان كه گفته مى شود بيكارى دوازده درصد شده نسبت به گذشته، آن رقم ۱۷.۸ يا ۱۸ درصد من بايد نزديك هاى ۲۰ درصد شده باشد.
اگر يك كمى با ديدگاه هاى جامعه شناسى كاربردى هم در شهر ظاهر شويد، در داخل محله ها، خيل عظيم بيكاران شهرى را مى بينيد. در شهرهاى كوچك مثلاً شهرهاى ساحلى جنوب الان برويد مى بينيد كه ساعت ۱۰ يازده صبح كه اوج كار است، انبوه زيادى از جوانان كنار دريا نشسته اند و دارند با هم حرف مى زنند يا در قهوه خانه ها نشسته اند در شهرهاى مركزى، يا در تهران در داخل محله ها به ويژه محله هاى كم درآمد، يا خانواده ها را مى بينيد كه در آنها بيكارى فراوانى وجود دارد.
اين در حالى است كه براى طرح هاى اشتغال زاى زود بازده هزينه هاى زيادى داده شده، نرخ بهره براى سرمايه گذارى هاى اعتبارى، براى وام هايى كه مشاركتى نيستند، وام هاى عقود مبادله اى اند، پائين آمده. مقدار زيادى سرمايه در اختيار سرمايه گذاران نوظهور خودمانى قرار گرفته و باز اين بيكارى بالا رفته.
شما به طرح بنگاه هاى زودبازده اشاره كرديد. طى اين همه سالى كه مى گذرد مطرح شده است كه از لحاظ اقتصادى اين طرح خوب بوده و چهار تا پنج درصد بيشتر انحراف نداشته و باعث اشتغال زايى شده. به نظر شما آيا اين طرح موفقيت آميز بوده؟
نه، چهار درصد فقط شوخى است. شمار زيادى از اين وام ها رفت تبديل شد به خريد پژو و سمند و اينها كه مسافر كشى شود. شمارى رفت بابت پرداخت قسط ها و بدهى هاى ديگر و يا رفت توى معاملات كوچك دلالى و واسطگى. اين انحراف خيلى زياد است.
پنج سال پيش محمود احمدى نژاد عنوان كرد كه پول نفت را بر سر سفره همه خواهد آورد. در اين پنج سال بارها و بارها در مورد ايجاد اشتغال براى مردم از سوى دولتمردان جمهورى اسلامى ايران، اعضاى دولت محمود احمدى نژاد صحبت شد. وزير كار جديد، عبدالرضا شيخ الاسلامى در گفت و گو با خبرگزارى مهر عنوان كرد كه دولت نمى تواند براى همه شغل ايجاد كند. شما این اظهارات را چگونه ارزيابى مى كنيد؟
ايشان اگر اين اعتراف را دارد مى كند، حتماً بايد فردا برود استعفاء بدهد. براى اينكه برابر قانون اساسى دولت موظف است كه كار ايجاد كند. وقتى ابراز عجز و ناتوانى مى كند، مى گويد نمى توانم وظيفه ام را به قانون اساسى انجام دهم، اين يعنى اينكه دولت ها شكست خورده اند. براى اينكه نمى توانند به آنچه كه ميثاق مورد قبول عمومى است، يعنى قانون اساسى، پاسخ دهند.
به نظر من اظهار عجز نسبت به آنچه كه قانون اساسى گفته يعنى تامين اجتماعى همگانى، آموزش رايگان براى همگان، تامين مسكن، اينها به منزله اين است كه قانون اساسى دارد ناديده گرفته مى شود. و كسى هم نيست به آنها بگويد وقتى نمى توانى اين قانون را اجرا كنى و دست كم در راستاى هدف هاى اين قانون حركت كنى، بايد رها كنى بگذارى بروى.
بر اساس اين گزارش، نرخ بيكارى در زمستان سال گذشته نسبت به دوره مشابه در سال ۱۳۸۷، دو و شش دهم درصد افزايش داشته است.
در همين حال، عبدالرضا شيخ الاسلامى، وزير كار و امور اجتماعى، گفت كه دولت نمى تواند براى همه شغل ايجاد كند.
فريبرز رئيس دانا، اقتصاددان در تهران، در گفت و گو با رادیو فردا نرخ بيكارى اعلام شده از سوى دولت محمود احمدى نژاد را نادرست می داند و در پاسخ به اظهارات وزیر کار ایران می گوید که وی باید استعفاء کند.
رادیو فردا: آقای رییس دانا، آماری که در باره نرخ بیکاری ارائه می شود تا چه حد با واقعیت های جامعه ایران مطابقت دارد؟
فریبرز رییس دانا: من نرخ بيكارى را زمانى كه مى گفتند ۱۰ درصد است و يك رقمى مى خواهد بشود، برآورد من آن زمان اين بود كه نرخ بيكارى دور و بر ۱۸ درصد است. براى اينكه روش محاسبه موجود را نادرست مى دانستم.
اگر كمى با ديدگاه هاى جامعه شناسى كاربردى هم در شهر ظاهر شويد، در داخل محله ها، خيل عظيم بيكاران شهرى را مى بينيد. در شهرهاى كوچك مثلاً شهرهاى ساحلى جنوب الان برويد مى بينيد كه ساعت ۱۰ يازده صبح كه اوج كار است، انبوه زيادى از جوانان كنار دريا نشسته اند و دارند با هم حرف مى زنند يا در قهوه خانه ها نشسته اند در شهرهاى مركزى.
فریبرز رییس دانا، اقتصاددان
الان كه گفته مى شود بيكارى دوازده درصد شده نسبت به گذشته، آن رقم ۱۷.۸ يا ۱۸ درصد من بايد نزديك هاى ۲۰ درصد شده باشد.
اگر يك كمى با ديدگاه هاى جامعه شناسى كاربردى هم در شهر ظاهر شويد، در داخل محله ها، خيل عظيم بيكاران شهرى را مى بينيد. در شهرهاى كوچك مثلاً شهرهاى ساحلى جنوب الان برويد مى بينيد كه ساعت ۱۰ يازده صبح كه اوج كار است، انبوه زيادى از جوانان كنار دريا نشسته اند و دارند با هم حرف مى زنند يا در قهوه خانه ها نشسته اند در شهرهاى مركزى، يا در تهران در داخل محله ها به ويژه محله هاى كم درآمد، يا خانواده ها را مى بينيد كه در آنها بيكارى فراوانى وجود دارد.
اين در حالى است كه براى طرح هاى اشتغال زاى زود بازده هزينه هاى زيادى داده شده، نرخ بهره براى سرمايه گذارى هاى اعتبارى، براى وام هايى كه مشاركتى نيستند، وام هاى عقود مبادله اى اند، پائين آمده. مقدار زيادى سرمايه در اختيار سرمايه گذاران نوظهور خودمانى قرار گرفته و باز اين بيكارى بالا رفته.
شما به طرح بنگاه هاى زودبازده اشاره كرديد. طى اين همه سالى كه مى گذرد مطرح شده است كه از لحاظ اقتصادى اين طرح خوب بوده و چهار تا پنج درصد بيشتر انحراف نداشته و باعث اشتغال زايى شده. به نظر شما آيا اين طرح موفقيت آميز بوده؟
نه، چهار درصد فقط شوخى است. شمار زيادى از اين وام ها رفت تبديل شد به خريد پژو و سمند و اينها كه مسافر كشى شود. شمارى رفت بابت پرداخت قسط ها و بدهى هاى ديگر و يا رفت توى معاملات كوچك دلالى و واسطگى. اين انحراف خيلى زياد است.
پنج سال پيش محمود احمدى نژاد عنوان كرد كه پول نفت را بر سر سفره همه خواهد آورد. در اين پنج سال بارها و بارها در مورد ايجاد اشتغال براى مردم از سوى دولتمردان جمهورى اسلامى ايران، اعضاى دولت محمود احمدى نژاد صحبت شد. وزير كار جديد، عبدالرضا شيخ الاسلامى در گفت و گو با خبرگزارى مهر عنوان كرد كه دولت نمى تواند براى همه شغل ايجاد كند. شما این اظهارات را چگونه ارزيابى مى كنيد؟
ايشان اگر اين اعتراف را دارد مى كند، حتماً بايد فردا برود استعفاء بدهد. براى اينكه برابر قانون اساسى دولت موظف است كه كار ايجاد كند. وقتى ابراز عجز و ناتوانى مى كند، مى گويد نمى توانم وظيفه ام را به قانون اساسى انجام دهم، اين يعنى اينكه دولت ها شكست خورده اند. براى اينكه نمى توانند به آنچه كه ميثاق مورد قبول عمومى است، يعنى قانون اساسى، پاسخ دهند.
به نظر من اظهار عجز نسبت به آنچه كه قانون اساسى گفته يعنى تامين اجتماعى همگانى، آموزش رايگان براى همگان، تامين مسكن، اينها به منزله اين است كه قانون اساسى دارد ناديده گرفته مى شود. و كسى هم نيست به آنها بگويد وقتى نمى توانى اين قانون را اجرا كنى و دست كم در راستاى هدف هاى اين قانون حركت كنى، بايد رها كنى بگذارى بروى.
