پرويز مشرف، زمامدار نظامى پيشين پاكستان اعلام كرد بر آن است كه يك حزب تازه سياسى به منظور «معرفى فرهنگ جديد دموكراسى سياسى» به كشورش تاسيس كند.
مشرف در گفت و گوى مفصل با راديو اروپای آزاد/ رادیو آزادى در لندن، شهرى كه هم اكنون در آن سكونت دارد، گفت که قصد دارد تا پيش از انتخابات بعدى پيروزمندانه وارد اسلام آباد شود.
اين انتخابات قرار است در سال ۲۰۱۳ برگزار شود. به گفته رییس جمهور پیشین پاکستان، نياز كشور به حزب تازه او با نام «حزب مسلمانان سراسر پاكستان» از آن روست كه پاكستان هم اكنون در يك مرحله نوميد كننده قرار دارد.
او می گوید: «من اين حزب تازه را به اين دليل تشكيل مى دهم كه در صحنه سياسى كشور، حزب ديگرى براى رها كردن پاكستان از اين تاريكى و ظلمتى كه اسير آن است، به چشم نمى خورد.»
كودتاى بدون خونريزى، سالها زمامدارى
ورود مشرف به صحنه پر هرج و مرج و ناآرام سياسى اين كشور در سال ۱۹۹۹ همزمان با اوضاع و احوال متفاوتى بود.
در اكتبر همان سال، فرماندهان نظامى وفادار به پرويز مشرف كه در آن زمان مسئوليت فرماندهى ارتش پاكستان را به عهده داشت، كودتايى را عليه دولت غير نظامى و منتخب نواز شريف، به راه انداختند.
اين كودتا واكنشى بود به تصميم نواز شريف براى بركنارى مشرف كه از نظر نواز شريف در ايجاد درگيرى با هند بر سر كشمير مقصر بود.
مشرف در كودتايى بدون خونريزى قدرت را به دست گرفت و به مدت ۹ سال كشورى مسلح به جنگ افزارهاى هسته اى را بدون رقيب رهبرى كرد.
پايه سامان سياسى كه او ترتيب داده بود، بر حمايت و پشتيبانى از موقعيت او متكى بود. او در سال ۲۰۰۲ رفراندومی برگزار كرد كه در آن تنها نامزد داوطلب بود.
منتقدانش، او را به عنوان عامل سركوب دموكراسى در پاكستان، قلع و قمع مخالفان، ترويج فساد و پارتى بازى، تضعيف منظم و هماهنگ سيستم به وسيله مداخله در نهادهاى اصلى سرزنش مى كنند.
رقبايش او را متهم مى كنند كه پاكستان را به يك جبهه مقدم جهانى در جنگ عليه تروريسم به رهبرى آمريكا تبديل كرد و بر اين نكته پا مى فشارند كه در اتحاد خود با غرب نيز بسيار فريبكارانه عمل كرد.
به گفته آنها، آقای مشرف ضمن اينكه رسماً در كنار واشنگتن ايستاده بود، در پنهان اجازه داد كه نيروهاى القاعده و طالبان در مرز غربى اين كشور با افغانستان متمركز شوند. اقدامى كه هم اكنون نيز تهديد جدى عليه امنيت منطقه و امنيت جهان به شمار مى رود.
مشرف اكنون در آستانه بازگشت به اسلام آباد، هم به گذشته زمامدارى خود نظر دارد كه به گفته او «گام بزرگى در راه پيشرفت» بود و هم به آنچه در افق مقابل خود عزم انجام آن را دارد.
پوزش خواهى از مردم
پرويز مشرف پيش از هر چيز مى خواهد يك نكته را روشن كند. او در اعلام تاسيس حزب سياسى تازه اش در نخستين روز اكتبر در لندن در برابر حاضران و دوربين هاى خبرنگاران گفت:
«من مى دانم مواردى بود كه برخى تصميم هاى من به نتايج منفى سياسى منجر شد. نتايجى كه تاثيرات نامطلوبى بر پيشرفت ملت و ساختارهاى سياسى ملى گذاشت و همچنين محبوبيت من، بايد اذعان كنم كه در همان زمان سقوط كرد. من از اين فرصت استفاده مى كنم و صميمانه از ملت پاكستان پوزش مى خواهم.»
او با اشاره به تصميم خود در پوزش خواهى اظهار داشت در مرور گذشته به اين نتيجه رسيده است كه تصميمات او چگونه بر مشكلات افزودند و سبب به پايان رسيدن دوران زمامدارى او شدند. از جمله اينكه او قاضى دادگاه عالى كشور را از كار بركنار كرد و حكومت نظامى اعلام كرد و براى اندك زمانى، هم مسئوليت اداره كشور و هم فرماندهى ارتش را به عهده داشت.
او اكنون با نگاهى به اقداماتش، مى گويد: «شايد بتوان گفت كه آن اقدامات، اقدامات قانونى بود و بر اساس قانون اساسى. اما حاصل كار هرج و مرج و اوضاع نامطلوب كشور بود و من به خاطر اين اقدامات است كه پورش خواهى مى كنم.»
مشرف به دنبال انداختن تقصير به گردن كسى ديگر نيست. به گفته او، مخالفانش از همين «ناكامى هاى سياسى» سود جستند. او پيش بينى مى كند كه با «توان و قدرت سياسى، قدرت قانونى و با پشتيبانى مردمى» به پاكستان باز خواهد گشت.
مشرف تاريخ بازگشت را مشخص نمى كند اما مى گويد پيش از انتخابات بعدى در پاكستان خواهد بود و «فضاى خاصى را خلق خواهد كرد.»
او همچنين در پاسخ به كسانى كه معتقدند او نمى تواند از اقامتگاه خود در لندن نيروهاى حامى خود را رهبرى كند، مى گويد قادر به اين كار است.
مشرف مى گويد: «بناى اصلى كار را همينجا [ لندن] مى گذاريم و يك حزب مشخص تاسيس مى كنيم و توجه مردم را به خود جلب مى كنيم. وقتى اين فضا آماده شد، به پاكستان بر مى گردم و كوشش خودم را معطوف به جلب افراد به حزب مى كنم. طرح من اين است.»
چالش هاى موجود در ميهن
پاكستانى كه در انتظار مشرف است، هنوز به شدت از پيامدهاى سيل ويرانگر تابستان امسال رنج مى برد.
فشارها و نگرانى هاى موجود در ميان نيروهاى ناتو كه در افغانستان مى جنگند، در پى هدف قرار گرفتن يك هلى كوپتر در مرز افغانستان پاكستان و كشته شدن شمارى پاكستانى، افزايش يافته است.
منطقه مرزى افغانستان همچنان محل امن و پناهگاهى است براى تروريست ها. سامان سياسى اقتصادى كشور نياز شديدى به رشد و توسعه دارد.
اما مشرف براى تمام چالش هايى كه در برابر اوست نقشه و طرحى در ذهن دارد. او تاكيد مى كند كه پاكستان «براى روى پاى خود بند شدن، استعداد فراوانى دارد.»
به گفته او، اگر كشور «متحد شود مى تواند بر مشكلات سياسى اقتصادى غلبه كند، تروريسم و افراط گرايى را مهار كند و آشفتگى سياسى را كه با دولت گره خورده است»، پس براند.
او تاكيد مى كند كه «ما از نظر منابع يا توانايى ها در مضيقه نيستيم. ما در واقع با رهبرى ضعيف رو به رو هستيم. رهبرى توان به كار گرفتن همه توانايى هاى پاكستان را ندارد.»
مشرف مى گويد كه بر آن است جهادى عليه بى سوادى و فقر و عقب افتادگى اعلام كند. او همچنين سخن از نياز به جلب بخش خصوصى به همكارى با دولت در زمينه هاى آموزشى مى گويد.
براى مشرف، آموزش جوانان در حوزه هاى فنى امر بايسته اى است، گرچه بنا به مانيفست حزب تازه او هيچ قانونى كه با قرآن در تعارض باشد، نبايد در پاكستان به اجرا درآيد، باورى كه طالبان هم پيرو آنند. مشرف مى گويد: «نگاه او به اسلام يك نگاه فرهيخته و آميخته به فهم درست از اسلام است: يك فهم پيشرفته و فرهيخته.»
به باور او، تفكر طالبان نسبت به زنان و قوانين آنها درباره زنان و تلاش آنها براى نگاه داشتن زنان در خانه و ممانعت از تحصيل براى آنها، تنها يك تفسير از تفسيرهاى متعدد قرآنى است كه او به آن باور ندارد.
رییس جمهور پیشین پاکستان مى گويد: «من كاملاً عكس آن را باور دارم. به نظر من نگاه اسلام به زن قطعاً نگاه به يك موجود آزاد است و نه زنان عقب افتاده از آن نوع كه مورد نظر آنهاست.»
در پاسخ به اين كه تلاش هاى پاكستان در مواجهه با تروريسم و افراط گرايى كه بى هيچ ترسى در مرزهاى كوهستانى افعانستان به اقدامات خود مشغول است، تا چه اندازه مثمر ثمر است، مشرف مى گويد اين يك ادعاى نادرست است كه «اعضاى بلندپايه دولت افغانستان» ساخته و منتشر كرده اند.
به گفته وى، مشكل در پاكستان نيست، مشكل را بايد در افغانستان جستجو كرد كه به نظر وى «تلاش هايش نا كافى بوده» است.
مشرف گفت: «ممكن است طالبان به پاكستان هم بيايند، آنها در پاكستان هم قرارگاه هاى امنى دارند، آنها در اين بخش حاميانى هم دارند. در كوههاى پاكستان هم طالبان داريم. اما نيروى اصلى طالبان يا آن نيروى متمركز در افغانستان است.»
او مى افزايد: «اين ادعاى نادرست وجود دارد كه پاكستان ريشه مشكلات است.»
مشرف مى گويد: «اگر در افغانستان به پيروزى برسيم، در پاكستان هم به پيروزى خواهيم رسيد. اما اگر در پاكستان به پيروزى برسيم، من بعيد مى دانم كه در افعانستان هم پيروز خواهيم شد.»
پرويز مشرف درباره شورشيان داخل مرزهاى پاكستان كه به طور فزاينده اى براى دولت مشكل ساز شده اند، مى گويد اسلام آباد لازم است بر مناطق رشد تروريسم در درون مرزهاى خود، تمركز كند.
به گفته او «افراط گرايى در پاكستان موتور محرك تروريسم و ارتباط با طالبان است.»
احتمال بعيد
اعلام تاسيس حزب سياسى تازه به وسيله مشرف در پاكستان واكنش هاى گوناگونى را بر انگيخت.
تنها شمار اندكى بر اين باورند كه او بتواند در انتخاباتى منصفانه به پيروزى برسد. اين حقيقت كه بسيارى از سياستمداران حتى آنهايى كه روزگارى متحدان او به شمار مى رفتند، تمايل چندانى به پيوستن به حزب او ندارند، ممكن است سبب تضعيف موقعيت او در دست يافتن به يك ماشين سياسى قابل اعتماد شود.
اقشار سياسى پاكستان از او دل خوشى ندارند و بسيارى از احزاب عمده پاكستان در برابر بازگشت او به صحنه سياسى سرسختانه ايستادگى خواهند كرد.
به نظر مى آيد همزمان با آماده شدن براى گام گذاشتن در اين راه دراز، مشرف از ناملايمات در برابر خود آگاه است.
وی مى گويد: «من مى خواهم به سياست برگردم. به يك توزيع دموكراتيك در پاكستان، به دست خودم، بى يارى كسى. مردم پاكستان اند كه بايد از من پشتيبانى كنند. راه پيشرفت و پيروزى از همين جا مى گذرد، نه از روى شانه هاى ديگران.»
مشرف در گفت و گوى مفصل با راديو اروپای آزاد/ رادیو آزادى در لندن، شهرى كه هم اكنون در آن سكونت دارد، گفت که قصد دارد تا پيش از انتخابات بعدى پيروزمندانه وارد اسلام آباد شود.
اين انتخابات قرار است در سال ۲۰۱۳ برگزار شود. به گفته رییس جمهور پیشین پاکستان، نياز كشور به حزب تازه او با نام «حزب مسلمانان سراسر پاكستان» از آن روست كه پاكستان هم اكنون در يك مرحله نوميد كننده قرار دارد.
او می گوید: «من اين حزب تازه را به اين دليل تشكيل مى دهم كه در صحنه سياسى كشور، حزب ديگرى براى رها كردن پاكستان از اين تاريكى و ظلمتى كه اسير آن است، به چشم نمى خورد.»
كودتاى بدون خونريزى، سالها زمامدارى
ورود مشرف به صحنه پر هرج و مرج و ناآرام سياسى اين كشور در سال ۱۹۹۹ همزمان با اوضاع و احوال متفاوتى بود.
در اكتبر همان سال، فرماندهان نظامى وفادار به پرويز مشرف كه در آن زمان مسئوليت فرماندهى ارتش پاكستان را به عهده داشت، كودتايى را عليه دولت غير نظامى و منتخب نواز شريف، به راه انداختند.
اين كودتا واكنشى بود به تصميم نواز شريف براى بركنارى مشرف كه از نظر نواز شريف در ايجاد درگيرى با هند بر سر كشمير مقصر بود.
مشرف در كودتايى بدون خونريزى قدرت را به دست گرفت و به مدت ۹ سال كشورى مسلح به جنگ افزارهاى هسته اى را بدون رقيب رهبرى كرد.
پايه سامان سياسى كه او ترتيب داده بود، بر حمايت و پشتيبانى از موقعيت او متكى بود. او در سال ۲۰۰۲ رفراندومی برگزار كرد كه در آن تنها نامزد داوطلب بود.
منتقدانش، او را به عنوان عامل سركوب دموكراسى در پاكستان، قلع و قمع مخالفان، ترويج فساد و پارتى بازى، تضعيف منظم و هماهنگ سيستم به وسيله مداخله در نهادهاى اصلى سرزنش مى كنند.
رقبايش او را متهم مى كنند كه پاكستان را به يك جبهه مقدم جهانى در جنگ عليه تروريسم به رهبرى آمريكا تبديل كرد و بر اين نكته پا مى فشارند كه در اتحاد خود با غرب نيز بسيار فريبكارانه عمل كرد.
به گفته آنها، آقای مشرف ضمن اينكه رسماً در كنار واشنگتن ايستاده بود، در پنهان اجازه داد كه نيروهاى القاعده و طالبان در مرز غربى اين كشور با افغانستان متمركز شوند. اقدامى كه هم اكنون نيز تهديد جدى عليه امنيت منطقه و امنيت جهان به شمار مى رود.
ممكن است طالبان به پاكستان هم بيايند، آنها در پاكستان هم قرارگاه هاى امنى دارند، آنها در اين بخش حاميانى هم دارند. در كوههاى پاكستان هم طالبان داريم. اما نيروى اصلى طالبان يا آن نيروى متمركز در افغانستان است.
پرویز مشرف، رییس جمهور پیشین پاکستان
پوزش خواهى از مردم
پرويز مشرف پيش از هر چيز مى خواهد يك نكته را روشن كند. او در اعلام تاسيس حزب سياسى تازه اش در نخستين روز اكتبر در لندن در برابر حاضران و دوربين هاى خبرنگاران گفت:
«من مى دانم مواردى بود كه برخى تصميم هاى من به نتايج منفى سياسى منجر شد. نتايجى كه تاثيرات نامطلوبى بر پيشرفت ملت و ساختارهاى سياسى ملى گذاشت و همچنين محبوبيت من، بايد اذعان كنم كه در همان زمان سقوط كرد. من از اين فرصت استفاده مى كنم و صميمانه از ملت پاكستان پوزش مى خواهم.»
او با اشاره به تصميم خود در پوزش خواهى اظهار داشت در مرور گذشته به اين نتيجه رسيده است كه تصميمات او چگونه بر مشكلات افزودند و سبب به پايان رسيدن دوران زمامدارى او شدند. از جمله اينكه او قاضى دادگاه عالى كشور را از كار بركنار كرد و حكومت نظامى اعلام كرد و براى اندك زمانى، هم مسئوليت اداره كشور و هم فرماندهى ارتش را به عهده داشت.
او اكنون با نگاهى به اقداماتش، مى گويد: «شايد بتوان گفت كه آن اقدامات، اقدامات قانونى بود و بر اساس قانون اساسى. اما حاصل كار هرج و مرج و اوضاع نامطلوب كشور بود و من به خاطر اين اقدامات است كه پورش خواهى مى كنم.»
مشرف به دنبال انداختن تقصير به گردن كسى ديگر نيست. به گفته او، مخالفانش از همين «ناكامى هاى سياسى» سود جستند. او پيش بينى مى كند كه با «توان و قدرت سياسى، قدرت قانونى و با پشتيبانى مردمى» به پاكستان باز خواهد گشت.
مشرف تاريخ بازگشت را مشخص نمى كند اما مى گويد پيش از انتخابات بعدى در پاكستان خواهد بود و «فضاى خاصى را خلق خواهد كرد.»
او همچنين در پاسخ به كسانى كه معتقدند او نمى تواند از اقامتگاه خود در لندن نيروهاى حامى خود را رهبرى كند، مى گويد قادر به اين كار است.
مشرف مى گويد: «بناى اصلى كار را همينجا [ لندن] مى گذاريم و يك حزب مشخص تاسيس مى كنيم و توجه مردم را به خود جلب مى كنيم. وقتى اين فضا آماده شد، به پاكستان بر مى گردم و كوشش خودم را معطوف به جلب افراد به حزب مى كنم. طرح من اين است.»
چالش هاى موجود در ميهن
پاكستانى كه در انتظار مشرف است، هنوز به شدت از پيامدهاى سيل ويرانگر تابستان امسال رنج مى برد.
فشارها و نگرانى هاى موجود در ميان نيروهاى ناتو كه در افغانستان مى جنگند، در پى هدف قرار گرفتن يك هلى كوپتر در مرز افغانستان پاكستان و كشته شدن شمارى پاكستانى، افزايش يافته است.
منطقه مرزى افغانستان همچنان محل امن و پناهگاهى است براى تروريست ها. سامان سياسى اقتصادى كشور نياز شديدى به رشد و توسعه دارد.
اما مشرف براى تمام چالش هايى كه در برابر اوست نقشه و طرحى در ذهن دارد. او تاكيد مى كند كه پاكستان «براى روى پاى خود بند شدن، استعداد فراوانى دارد.»
به گفته او، اگر كشور «متحد شود مى تواند بر مشكلات سياسى اقتصادى غلبه كند، تروريسم و افراط گرايى را مهار كند و آشفتگى سياسى را كه با دولت گره خورده است»، پس براند.
او تاكيد مى كند كه «ما از نظر منابع يا توانايى ها در مضيقه نيستيم. ما در واقع با رهبرى ضعيف رو به رو هستيم. رهبرى توان به كار گرفتن همه توانايى هاى پاكستان را ندارد.»
مشرف مى گويد كه بر آن است جهادى عليه بى سوادى و فقر و عقب افتادگى اعلام كند. او همچنين سخن از نياز به جلب بخش خصوصى به همكارى با دولت در زمينه هاى آموزشى مى گويد.
براى مشرف، آموزش جوانان در حوزه هاى فنى امر بايسته اى است، گرچه بنا به مانيفست حزب تازه او هيچ قانونى كه با قرآن در تعارض باشد، نبايد در پاكستان به اجرا درآيد، باورى كه طالبان هم پيرو آنند. مشرف مى گويد: «نگاه او به اسلام يك نگاه فرهيخته و آميخته به فهم درست از اسلام است: يك فهم پيشرفته و فرهيخته.»
به باور او، تفكر طالبان نسبت به زنان و قوانين آنها درباره زنان و تلاش آنها براى نگاه داشتن زنان در خانه و ممانعت از تحصيل براى آنها، تنها يك تفسير از تفسيرهاى متعدد قرآنى است كه او به آن باور ندارد.
رییس جمهور پیشین پاکستان مى گويد: «من كاملاً عكس آن را باور دارم. به نظر من نگاه اسلام به زن قطعاً نگاه به يك موجود آزاد است و نه زنان عقب افتاده از آن نوع كه مورد نظر آنهاست.»
در پاسخ به اين كه تلاش هاى پاكستان در مواجهه با تروريسم و افراط گرايى كه بى هيچ ترسى در مرزهاى كوهستانى افعانستان به اقدامات خود مشغول است، تا چه اندازه مثمر ثمر است، مشرف مى گويد اين يك ادعاى نادرست است كه «اعضاى بلندپايه دولت افغانستان» ساخته و منتشر كرده اند.
به گفته وى، مشكل در پاكستان نيست، مشكل را بايد در افغانستان جستجو كرد كه به نظر وى «تلاش هايش نا كافى بوده» است.
مشرف گفت: «ممكن است طالبان به پاكستان هم بيايند، آنها در پاكستان هم قرارگاه هاى امنى دارند، آنها در اين بخش حاميانى هم دارند. در كوههاى پاكستان هم طالبان داريم. اما نيروى اصلى طالبان يا آن نيروى متمركز در افغانستان است.»
او مى افزايد: «اين ادعاى نادرست وجود دارد كه پاكستان ريشه مشكلات است.»
مشرف مى گويد: «اگر در افغانستان به پيروزى برسيم، در پاكستان هم به پيروزى خواهيم رسيد. اما اگر در پاكستان به پيروزى برسيم، من بعيد مى دانم كه در افعانستان هم پيروز خواهيم شد.»
پرويز مشرف درباره شورشيان داخل مرزهاى پاكستان كه به طور فزاينده اى براى دولت مشكل ساز شده اند، مى گويد اسلام آباد لازم است بر مناطق رشد تروريسم در درون مرزهاى خود، تمركز كند.
به گفته او «افراط گرايى در پاكستان موتور محرك تروريسم و ارتباط با طالبان است.»
احتمال بعيد
اعلام تاسيس حزب سياسى تازه به وسيله مشرف در پاكستان واكنش هاى گوناگونى را بر انگيخت.
تنها شمار اندكى بر اين باورند كه او بتواند در انتخاباتى منصفانه به پيروزى برسد. اين حقيقت كه بسيارى از سياستمداران حتى آنهايى كه روزگارى متحدان او به شمار مى رفتند، تمايل چندانى به پيوستن به حزب او ندارند، ممكن است سبب تضعيف موقعيت او در دست يافتن به يك ماشين سياسى قابل اعتماد شود.
اقشار سياسى پاكستان از او دل خوشى ندارند و بسيارى از احزاب عمده پاكستان در برابر بازگشت او به صحنه سياسى سرسختانه ايستادگى خواهند كرد.
به نظر مى آيد همزمان با آماده شدن براى گام گذاشتن در اين راه دراز، مشرف از ناملايمات در برابر خود آگاه است.
وی مى گويد: «من مى خواهم به سياست برگردم. به يك توزيع دموكراتيك در پاكستان، به دست خودم، بى يارى كسى. مردم پاكستان اند كه بايد از من پشتيبانى كنند. راه پيشرفت و پيروزى از همين جا مى گذرد، نه از روى شانه هاى ديگران.»