حیدر علی‌اف به مدت هجده سال رييس جمهوری آذربايجان شوروی بود.
تاسيس بخش «علی‌اف شناسی» در آکادمی علوم آذربايجان
چطور می توان زندگی و شخصيت يک رييس جمهوری را مبنای يک علم جديد قرار دارد؟ ظاهرا در کشور آذربايجان يک چنين چيزی امکان پذير است چون آکادمی علوم اين کشور اخيرا بخش جديدی را تحت عنوان «علی‌اف شناسی » تاسيس کرده است.
اين عنوان را شايد بتوان «علوم علی‌اف شناسی » ترجمه کرد. هدف آن تحقيق و مطالعه در مورد زندگی و کارهای حيدر علی‌اف رييس جمهوری فقيد آذربايجان است و هم اکنون سيزده استاد دانشگاه و پژوهشگر در آکادمی علوم آذربايجان در شهر باکو مشغول اين کار هستند.
اين سيزده پژوهشگر در موسسه تاريخ آکادمی علوم آذربايجان در اولين بخش از فعاليت خود تمام اسناد موجود در بايگانی‌های تاريخی کشور را که به حيدرعلی‌اف مربوط می شود، بررسی خواهند کرد. آنها قرار است تمام اطلاعات مربوط به هشتاد سال زندگی حيدرعلی‌اف را در يک کتاب دو جلدی جمع آوری و منتشر کنند.
حيدرعلی‌اف که در دوران اتحاد شوروی سابق از مقامات ارشد آن حکومت بود پس از استقلال آذربايجان تا سال ۲۰۰۳ رياست جمهوری اين کشور را برعهده داشت و دو ماه قبل از مرگ خود الهام علی‌اف پسر خود را به اين مقام گمارد. حيدرعلی‌اف در آذربايجان ميراث تاريخی مستحکمی دارد ولی ظاهرا هدف از تاسيس بخش «علی‌اف شناسی » در آکادمی علوم اين کشور فراتر از پاسداری از ميراث او است.
عدالت قاسم‌اف، رييس بخش «علی‌اف شناسی » آکادمی علوم آذربايجان می گويد که افزودن اين رشته «علمی» به مواد درسی می تواند اقدام مثبتی باشد.
وی می افزايد: «برای شناخت پديده علی‌اف می توان واحدهای جديدی را به موضوعات آموزشی در دانشگاهها افزود. در حال حاضر چنين چيزی وجود ندارد هر چند برخی از مدارس و دانشگاهها برای تدريس اين موضوع مراکز ويژه ای دارند. اما در آينده وزارت آموزش وپرورش می تواند دستورالعمل های جديدی را برای تدريس اين موضوع صادر کند و بخش علی‌اف شناسی آکادمی علوم می تواند در اين زمينه کمک های موثر و مستقيمی ارائه دهد.»
به گفته رييس بخش «علی‌اف شناسی» آکادمی علوم آذربايجان متن اولين جلد از کتاب زندگينامه رهبر سابق اين کشور برای چاپ آماده شده است. اين جلد زندگی حيدرعلی‌اف در فاصله سال های ۱۹۹۳ تا ۲۰۰۳ را بررسی می‌کند که رياست جمهوری کشور را برعهده داشت.
مجسمه حیدر علی‌اف در یک مسجد جمهوری آذربایجان
بخش دوم اين کتاب شامل زندگی حيدرعلی‌اف پیش از ریاست جمهوری‌اش خواهد بود. او در تشکيلات « کا گ ب» سرويس امنيتی اتحاد شوروی در جمهوری آذربايجان به مدارج عالی رسيد و به مدت هجده سال رييس جمهور آذربايجان شوروی بود.
اين دو جلد کتاب قرار است در ماه مه امسال که نودمين سالروز تولد حيدرعلی اف است منتشر شوند.
اما اين دو جلد کتاب چه نوع مطالبی را شامل می شود؟
خبرنگاران راديو اروپای آزاد/ راديو آزادی از عدالت قاسم‌اف، رييس بخش «علی‌اف شناسی» آکادمی علوم آذربايجان پرسيدند که آيا در اين کتاب طبق روال معمول در مطالعات علمی تجزيه و تحليل های بی طرفانه و انتقادی نيز گنجانده شده است؟
آقای قاسم‌اف می گويد: «فقط در مورد کسی که واقعا مستحق انتقاد است بايد انتقادها را مطرح کرد. علی‌اف هميشه به ملت خود خدمت کرده است. در مقايسه با ساير سياستمداران و رهبران آذربايجان هيچ چيزی وجود ندارد که به آن خاطر بتوان از وی انتقاد کرد. در تمام تحقيقات خود ما با يک چنين مواردی برخورد نکرديم.»
در سال ۲۰۱۲ نيز يک بنای بسيار مدرن با نام مرکز فرهنگی حيدرعلی‌اف افتتاح شد. هدف اصلی اين مرکز فرهنگی نيز آن طور که اعلام شده تحقيق و ترويج جهان بينی حيدر علی‌اف است. اکنون اين جهان بينی نام جدیدی به خود گرفته که «علی‌اف شناسی» است.
