مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز سه‌شنبه چهارم مهر از قدرت‌های جهانی خواست تا درباره یک بخش از توافق اتمی‌شان با ایران در رابطه با فناوری چند منظوره‌ای که می‌تواند در ساخت بمب هسته‌ای کاربرد داشته باشد شفاف‌سازی کنند.
به گزارش خبرگزاری رویترز، روسیه با چنین درخواستی مخالفت کرده و گفته است که این موضوع در حیطه اختیارات آژانس نیست.
توافق تیرماه سال ۱۳۹۴ بین ایران و گروه پنج به علاوه یک شامل آمریکا، روسیه، چین، فرانسه و بریتانیا همراه با آلمان موجب محدودیت در برنامه هسته‌ای تهران شد و در مقابل، تحریم‌های فلج‌کننده بین‌المللی علیه ایران معلق یا لغو شدند.
مسوولیت راستی‌آزمایی پایبندی ایران به توافق بر عهده آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است.
یوکیو آمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، از این توافق به عنوان گامی رو به جلو نام برد، ولی حاضر نشد تا به انتقادهای دولت دونالد ترامپ واکنش نشان دهد که از این توافق به عنوان «یک شرمساری برای ایالات متحده» یاد کرده است.
ولی در حالی که نیکی هیلی، سفیر آمریکا در سازمان ملل، با اظهارنظر خود درباره اینکه آژانس باید بازرسی‌هایش را به پایگاه‌های اتمی ایران گسترش دهد، تهران را به خشم آورده است، دیپلمات‌ها می‌گویند که روسیه در تلاش است تا نقش آژانس در مورد یک بخش پررنگ از این توافق را محدود کند.
رویترز می‌گوید، این بخش از توافق «فعالیت‌هایی که می‌تواند منجر به توسعه ادوات انفجار اتمی شود» را ممنوع کرده است. از جمه مواردی که در این بخش فهرست شده است می‌توان به استفاده از مدل‌سازی کامپیوتری اشاره کرد که یک بمب اتمی را شبیه‌سازی کرده، یا سیستم‌های چند منظوره و انفجاری را طراحی می‌کند.
برخلاف بسیاری از بخش‌های توافق اتمی ایران، در این بخش که به عنوان «بخش تی» شناخته می‌شود، اشاره‌ای به آژانس نشده یا معلوم نیست چگونه قرار است راستی‌آزمایی شود. روسیه می‌گوید این یعنی که آژانس هیچ نقشی در این زمینه ندارد. قدرت‌های جهانی و آژانس با این برداشت مخالفند.
یوکیو آمانو درباره امکان راستی‌آزمایی «بخش تی» از سوی آژانس به خبرگزاری رویترز گفته است: «ابزارهای ما محدود هستند».
وی افزود: «به عنوان مثال، ایران در بخش‌های دیگر متعهد شده است تا برنامه‌های خود را اعلام کند، فعالیت‌هایش را تحت نظارت در آورد یا اطمینان دهد که به آن دسترسی وجود خواهد داشت. اما در مورد بخش تی ما (چنین تعهدی) را نمی‌بینیم».
مدیرکل آژانس ابراز امیدواری کرد که تمام طرف‌های درگیر در توافق هسته‌ای ایران در کمیسیون مشترک برجام این موضوع را بررسی کنند، و افزود که حتی یک تعریف روشن‌تر از اصطلاحاتی نظیر فناوری مورد اشاره می‌تواند یک پیشرفت باشد.
آقای آمانو تصریح کرد: «شفاف‌سازی بیشتر مساعدت‌بخش است... روسیه دیدگاه متفاوتی دارد. آنها معتقدند که این موضوع در حیطه اختیارات آژانس نیست. سایر طرف‌های درگیر دیدگاه دیگری دارند و بحث‌ها در جریان است».
