عربستان سعودی به طور رسمی از بان گی مون، دبير کل سازمان ملل متحد، درخواست کرد تا شورای امنيت آن سازمان را در جريان آنچه «توطئه نفرت بار» برای ترور سفير عربستان سعودی در واشنگتن ناميد، قرار دهد.
آمريکا سه شنبه گذشته جمهوری اسلامی ايران را متهم کرد که دو شهروند آن کشور قصد داشته اند سفير عربستان سعودی در واشينگتن را ترور کنند. تهران اين اتهام را به شدت رد می‌کند.
گيو ميرفندرسکی، مدرس حقوق بين الملل در آمريکا، در مورد نحوه رسيدگی به اين موضوع در شورای امنيت سازمان ملل متحد به رادیو فردا می گوید:
گیو میرفندرسکی: اين درخواست عربستان سعودی چون از طرف يک عضو سازمان ملل طرح می شود بايد مراحل طبيعی خود را طی کند، به اين معنا که دبيرکل سازمان ملل بايد مطلب را به اعضای شورای سازمان ملل اطلاع دهد و سپس وقتی تعيين کند برای مورد بحث قراردادن موضوع.
وقتی اين موضوع به بحث گذاشته شد امکان دارد از دولت ايران بخواهند در جلسات مربوط شرکت کند و از عربستان هم دعوت می شود به اين جلسات بيايد تا مسئله را بررسی کنند. البته در منشور سازمان ملل اين گونه رسيدگی ها از طرف شورای امنيت زمانی انجام می‌شود که مطلب مورد شکايت، به صلح و امنيت لطمه بزند يا صلح و امنيت يک منطقه را تهديد کند.
اين که موضوع به کجا بکشد، بستگی دارد به واکنش اعضای شورای امنيت سازمان ملل در اين رابطه. بايد در اين زمينه يا متفق القول باشند يا حداقل ۵۱ درصد آنها متفق القول باشند که اين موضوع را مطرح کنند يا نه.
اگر موضوع مطرح شود و ايران را محاکمه کنند و سپس رأی صادر کرده و بگويند بنابر تصميم اتخاذ شده می‌خواهيم ايران را بيشتر تنبيه کنيم، آن وقت می‌توانيد حساب کنيد کشوری مانند روسيه يا چين از حق وتوی خود استفاده کرده و نگذارد اين مسئله پيش برود.
اگر شورای امنيت سازمان ملل به اجماع نرسد و موضوع در شورای امنيت مطرح نشود، فکر می کنيد روابط ايران و عربستان سعودی به چه سمت و سويی پيش خواهد رفت؟
اين که جنگ باز بين دو مملکت پيش آيد بستگی دارد به اين که چقدر بخواهند در مورد اين موضوع پيشروی کنند. در شرايط فعلی و با وجود ناوگان آمريکا در خليج فارس و اين همه سلاحی که به کشورهای عربی فروخته، فکر نمی کنم ايران در مقامی باشد که جنگی را تحمل کند.
از سوی ديگر عربستان سعودی هم فکر نمی‌کنم از لحاظ سياسی و بقای رژيم سلطنتی بخواهد دست به چنين کاری بزند که تيشه به ريشه خودش است. بنابر اين به نظر من صحبت از جنگ و اين برخوردها بيشتر در حد پروپاگاندا باقی می ماند.
به نظر شما در قبال عربستان سعودی چه موضعی بايد در سياست خارجی و سياست تبليغاتی– رسانه ای جمهوری اسلامی در پيش گرفته شود؟
سياست دولت ايران هميشه کج دار و مريز بوده و سياست شفافيتی ندارد که بدانيم چه منظور و هدفی از اين اقدامات دارند، يعنی هيچ وقت با دست باز بازی نمی کنند.
آن چه ايران و عربستان سعودی بايد در نظر بگيرند اين است که اگر جنگی راه بيفتد هر دو کشور را می سوزاند و به مصلحت هيچ کدام از دو طرف نيست که اين موضوع به جاهای باريک کشيده شود. اگر بتوانند اين مسئله را بين خودشان حل و فصل کنند به نفع هر دو است.
ايران و عربستان بايد سعی کنند موضوع را دو جانبه (حل) کنند نه بين المللی و چند جانبه، درست مانند دو ابرقدرت منطقه ای که هر يک بايد بداند طرف ديگر هم در منطقه حق حيات و منافعی دارد که بايد حفظ شود.
آمريکا سه شنبه گذشته جمهوری اسلامی ايران را متهم کرد که دو شهروند آن کشور قصد داشته اند سفير عربستان سعودی در واشينگتن را ترور کنند. تهران اين اتهام را به شدت رد می‌کند.
گفت و گو با گیو میرفندرسکی، مدرس حقوق بين الملل در آمريکا، درباره شکایت عربستان از ایران
گيو ميرفندرسکی، مدرس حقوق بين الملل در آمريکا، در مورد نحوه رسيدگی به اين موضوع در شورای امنيت سازمان ملل متحد به رادیو فردا می گوید:
گیو میرفندرسکی: اين درخواست عربستان سعودی چون از طرف يک عضو سازمان ملل طرح می شود بايد مراحل طبيعی خود را طی کند، به اين معنا که دبيرکل سازمان ملل بايد مطلب را به اعضای شورای سازمان ملل اطلاع دهد و سپس وقتی تعيين کند برای مورد بحث قراردادن موضوع.
وقتی اين موضوع به بحث گذاشته شد امکان دارد از دولت ايران بخواهند در جلسات مربوط شرکت کند و از عربستان هم دعوت می شود به اين جلسات بيايد تا مسئله را بررسی کنند. البته در منشور سازمان ملل اين گونه رسيدگی ها از طرف شورای امنيت زمانی انجام می‌شود که مطلب مورد شکايت، به صلح و امنيت لطمه بزند يا صلح و امنيت يک منطقه را تهديد کند.
اين که موضوع به کجا بکشد، بستگی دارد به واکنش اعضای شورای امنيت سازمان ملل در اين رابطه. بايد در اين زمينه يا متفق القول باشند يا حداقل ۵۱ درصد آنها متفق القول باشند که اين موضوع را مطرح کنند يا نه.
اگر موضوع مطرح شود و ايران را محاکمه کنند و سپس رأی صادر کرده و بگويند بنابر تصميم اتخاذ شده می‌خواهيم ايران را بيشتر تنبيه کنيم، آن وقت می‌توانيد حساب کنيد کشوری مانند روسيه يا چين از حق وتوی خود استفاده کرده و نگذارد اين مسئله پيش برود.
اگر شورای امنيت سازمان ملل به اجماع نرسد و موضوع در شورای امنيت مطرح نشود، فکر می کنيد روابط ايران و عربستان سعودی به چه سمت و سويی پيش خواهد رفت؟
اين که جنگ باز بين دو مملکت پيش آيد بستگی دارد به اين که چقدر بخواهند در مورد اين موضوع پيشروی کنند. در شرايط فعلی و با وجود ناوگان آمريکا در خليج فارس و اين همه سلاحی که به کشورهای عربی فروخته، فکر نمی کنم ايران در مقامی باشد که جنگی را تحمل کند.
از سوی ديگر عربستان سعودی هم فکر نمی‌کنم از لحاظ سياسی و بقای رژيم سلطنتی بخواهد دست به چنين کاری بزند که تيشه به ريشه خودش است. بنابر اين به نظر من صحبت از جنگ و اين برخوردها بيشتر در حد پروپاگاندا باقی می ماند.
به نظر شما در قبال عربستان سعودی چه موضعی بايد در سياست خارجی و سياست تبليغاتی– رسانه ای جمهوری اسلامی در پيش گرفته شود؟
سياست دولت ايران هميشه کج دار و مريز بوده و سياست شفافيتی ندارد که بدانيم چه منظور و هدفی از اين اقدامات دارند، يعنی هيچ وقت با دست باز بازی نمی کنند.
آن چه ايران و عربستان سعودی بايد در نظر بگيرند اين است که اگر جنگی راه بيفتد هر دو کشور را می سوزاند و به مصلحت هيچ کدام از دو طرف نيست که اين موضوع به جاهای باريک کشيده شود. اگر بتوانند اين مسئله را بين خودشان حل و فصل کنند به نفع هر دو است.
ايران و عربستان بايد سعی کنند موضوع را دو جانبه (حل) کنند نه بين المللی و چند جانبه، درست مانند دو ابرقدرت منطقه ای که هر يک بايد بداند طرف ديگر هم در منطقه حق حيات و منافعی دارد که بايد حفظ شود.
