ملک سلمان پاشاه عربستان روز پنجشنبه ۱۹ فروردین برای دیداری پنج روزه از مصر وارد قاهره شد. این سفر در پی حمایت ریاض از عبدالفتاح السیسی رییس جمهوری مصر و تمایل به گسترش روابط دوجانبه در زمینههای مختلف صورت گرفته است.
این نخستین سفر رسمی ملک سلمان به مصر از زمان رسیدن به پادشاهی در عربستان سعودی است. او البته سال گذشته به منظور مشارکت در کنفرانس بینالمللی حمایت و توسعه اقتصاد مصر، سفری کوتاه به شرم الشیخ داشت.
تلویزیون رسمی مصر، تصاویری زنده از فرود هواپیمای ملک سلمان و هیات همراهش در فرودگاه بینالمللی قاهره پخش کرد؛ جایی که عبدالفتاح السیسی و مسئولان بلندپایه مصری برای استقبال از آنها حضور داشتند.
تلویزیون مصر گزارش داد که شاهزاده محمد بن سلمان جانشین ولیعهد و وزیر دفاع عربستان، اندکی پیش از ملک سلمان، به قاهره رسیده بود.
عربستان از بزرگترین حامیان عبدالفتاح السیسی است که یک سال پس از برکناری محمد مرسی از ریاست جمهوری مصر، به این مقام رسید.
السیسی تیرماه ۱۳۹۲ هنگامی که پستهای وزارت دفاع و ریاست ستاد عالی نیروهای مسلح را بر عهده داشت، برکناری مرسی را پس از چند روز تظاهرات اعتراض آمیز در مناطق مختلف مصر اعلام کرد. مرسی از اعضا و رهبران بلندپایه گروه اسلامگرای اخوان المسلین بود.
به نظر میرسد این سفر ملک سلمان در پاسخ به برخی از گزارشهای رسانهای مبنی بر ریشه دواندن اختلافات میان مصر و عربستان سعودی باشد و ریاض میخواهد بگوید که همچنان از السیسی حمایت میکند.
مصر در ائتلاف نظامی عربی به رهبری عربستان که در حال جنگ با حوثیهای حمایت شده از سوی ایران است، مشارکت دارد اما تا کنون از اعزام نیروی زمینی به این جنگ خودداری کرده است.
خبرگزاری رویترز به نقل از منابع دیپلماتیک غربی در قاهره و عربستان گزارش داده است که این موضع مصر، باعث تنشهایی در روابط ریاض-قاهره شده اما در نهایت عربستان دلایل مصر و تاکیدهای علنیاش مبنی بر حمایت از عربستان در برابر هر تهدید خارجی را پذیرفت.
منابعی در سازمانهای اطلاعاتی مصر میگویند که السیسی میخواهد سفر ملک سلمان به قاهره به کاهش تنشها و جذب بیشتر سرمایهگذاریهای سعودی به کشورش بیانجامد. او همچنین میخواهد به ریاض اطمنان دهد که قاهره از موضعش مبنی بر مقابله با آنچه نفوذ ایران در منطقه نامیده میشود، حمایت خواهد کرد.
زمینه سازی مصر برای استقبال گرم از ملک سلمان از چند روز پیش مشهود بود. در روزهای اخیر، تلویزیون رسمی مصر، گزارشهایی از استحکام روابط میان دو کشور و اهمیت این سفر که «تاریخی» توصیف شده، پخش کرده است. این تلویزیون همچنین فیلمهایی آرشیوی و مستندهایی درباره سفرهای پادشاهان پیشین عربستان سعودی به مصر به نمایش گذاشت.
روز پنجشنبه هم مراسم استقبال السیسی از ملک سلمان و هیات همراهش و حرکت کاروانهایشان به سمت کاخ ریاستجمهوری را به طور کامل پخش کرد. توپخانه ارتش مصر برای اعلام استقبال از پادشاه سعودی، ۲۱ گلوله شلیک کرد. در خیابانها هم پرچمهای سعودی و مصر همه جا دیده میشوند.
رسانههای عربستان سعودی، هدف از سفر ملک سلمان به مصر را گسترش همکاریهای مشترک بیان کرده است.
سامح شکری وزیر امور خارجه مصر به تلویزیون العربیه گفت که این سفر نشان میدهد «امنیت ملی سعودی و خلیجی، ادامه امنیت ملی مصر است».
بنا بر این گزارشها، در دیدارهای دو جانبه، مسائلی چون مبارزه با تروریسم، بحران یمن ،بحرانهای سوریه، عراق، تحولات لبنان، روابط ایران با کشورهای منطقه، مساله لیبی و تکمیل منظومه همکاری میان دو کشور به ویژه در زمینه همکاری نظامی، به بحث گذاشته خواهد شد.
بنا بر اعلام وزارت همکاریهای بینالمللی مصر، همچنین انتظار میرود که در این سفر، بیش از ۲۰ یادداشت تفاهم میان دو طرف در زمینههای مختلف امضا شود. تفاهمنامهای هم برای ارائه ۲۰ میلیارد دلار فرآوردههای نفتی به مصر و سرمایهگذاری ۱.۵ میلیارد دلاری عربستان در منطقه سینا امضا خواهد شد.