واژه «گاف» در فرهنگ لغات به معني خطاي فردي يا اشتباه لفظي يک مقام رسمي در سطح جامعه و يا در مقياس ديپلماتيک محسوب مي شود.
بنا به همين تعريف، گاف دادن، يا انجام چنين خطاهايي هميشه براي فرد گاف دهنده ، شرمندگي به بار آورده است.
بنا به آمار، سياستمداران و گاف دادن هايشان ، همواره با يکديگر عجين بوده اند و کمتر سياستمداري ديده شده که در طول دوران حيات حرفه اي اش، به اصطلاح «گاف نداده باشد.»
جهان سياست در چند هفته اخير، شاهد بروز موارد متعدد «گاف دادن»سياستمداران بود: از توکيو تا استانبول و از پاريس تا واشينگتن.
جفري دونوون از راديو اروپاي آزاد، راديو آزادي در گزارشي به اين موضوع پرداخته است:
افزایش «گاف های» سیاستمداران
معلوم نيست که چرا در روزهاي پاياني ماه ژانويه و اوايل فوريه ، جهان تا اين حد شاهد گاف دهي سياستمداران بود؟ آيا اين افزايش گاف ها ناشي از شرايط آب و هوايي بود يا تقويم زماني؟ يا شايد به دلايلي ديگر حجم گاف ها بالا رفت.
گاف، خطاي لفظي يا قضاوت نادرست يک مقام رسمي يا هر اسم و تعريف ديگري که برايش قايل شويم گاه مي تواند در برخي از جوامع منجر به برکناري و بيکاري فرد گوينده شود.
ژان پير دارنيس، تحليلگر مسايل سياسي فرانسه مي گويد : گاف ها قطعا مي توانند شغل افراد را از آنها بگيرند. گاف تاثير بسياري بر سرنوشت سياسي و اجتماعي افراد خواهد گذاشت.
اما در اين يکي دو هفته اخير که اخبار مربوط به گاف هاي سياسي و اجتماعي در مقياسي وسيع منتشر شد مهمترين گاف دهندگان ، عبارت بودند از: وزير بهداشت ژاپن، رييس بانک جهاني، رييس جمهوری فرانسه و نامزدهاي انتخابات رياست جمهوري در آمريکا و فرانسه .
در کنار اينها، گرچه اتفاقي که براي سيلويو برلوسکوني، نخست وزير پيشين ايتاليا روي داد گاف نبود، اما باعث شد تا بارديگر آقاي برلوسکوني نگاه همگان را به خود جلب کند.
هفته پيش شايد براي نخست وزير پيشين ايتاليا، شرمگين ترين روزهاي زندگي اش بود؛ چرا که همسر وی با انتشار نامه اي در روزنامه جناح مخالف، از لاس زدن هاي شوهرش با زنان مختلف پرده برداشت . نتيجه اين جنجال در رسانه هاي ايتاليا اين شد که سيلويو برلوسکوني با انتشار نامه سرگشاده اي از همسرش عذرخواهي کرد و وعده داد که همچنان به اين خانم وفادار بماند.
«گاف های» برجسته
اما متخصص هنر گاف دهي سياسي در مقياس جهاني يا به عبارت بهتر «استاد گاف» سگولن رويال، نامزد انتخابات رياست جمهوري از حزب سوسياليست فرانسه محسوب مي شود.
جنجال بر سر گاف هاي خانم رويال ازآنجا آغاز شد که او در گفت و گو با راديو کانادا گفته بود از حق حاکميت کبک که ايالت فرانسه زبان کانادا است حمايت مي کند.
اين بيانات نامزد انتخابات رياست جمهوري فرانسه، چنان خشم مردم کانادا را برانگيخت که نخست وزير کانادا چنين اظهاراتي را مصداق دخالت در امور داخلي کشورش توصيف کرد.
در واکنش به اين گاف خانم رويال، يک خبرنگار با تقليد صداي يک مقام کانادايي ، با سگولن رويال تماس گرفت و نظر او را درباره استقلال طلبي جزيره کرس که جزيي از قلمرو فرانسه در آب هاي درياي مديترانه است جويا شد، اما خانم رويال که گويا با گاف قبلي اش هنوز دست به گريبان بود، در پاسخ گفت هيچ مخالفتي با چنين استقلالي ندارد.
فارغ از اين، ماجراي گاف هاي سگولن رويال پایان نیافت و او حتي در مصاحبه اي ديگر از دستگاه قضايي حکومت کمونيست چين ستايش کرد و يا در سفرش به لبنان به ديدار يکي از مقام هاي گروه حزب الله رفت. حزب الله لبنان از سوي اتحاديه اروپا گروهي تروريستي شناخته مي شود و ملاقات رسمي با رهبران آن جلوه خوبي در مناسبات سياسي ندارد.
ژاک شيراک، رييس جمهوری فرانسه، از دیگر سیاستمداران این کشور بود که هفته پیش و در جریان گفت وگو با خبرنگاران سه نشریه بین المللی يکي از بزرگترين گاف هاي زندگي سياسي اش را نشان داد. وی گفت که « اگر ايران به يک يا دو بمب اتمي هم دست يابد، اين موضوع خطر چنداني براي جهان ندارد.»
دفتر آقاي شيراک بلافاصله با انتشار بيانيه اي اعلام کرد که اظهارات رييس جمهوری درست منتقل نشده است.
گاف؛ بازتاب احساس درونی؟
گاف ها بنا به ماهيتي که دارند گاهي افشاکننده احساس درونی گويندگان و يا دست کم بخشي از طرز تفکر واقعي آنها هستند. دارنيس، تحليلگر مسايل سياسي در فرانسه، دليل اين امر را عدم اعتقاد واقعي برخي سياستمداران به شعارها و نمايش هاي سياسي شان مي داند.
وی می گوید: «فکر مي کنم در خيلي از موارد سياستمداران و برنامه هاي حزبي آنها ساخته و پرداخته ذهن مشاوران آنهاست. مثلا يک مشاور به فرد سياستمدار مي گويد تو در مصاحبه يا سخنراني ات بايد مسايل « الف، ب، ج و د» را بگويي. آن سياستمدار هم اين نکات را به همين ترتيب در ذهنش حفظ مي کند. يک موقع همين مشاوران به فرد سياستمدار مي گويند اين چهار نکته را که گفتي ، اصلا به نکته پنجم اشاره نکن چون خيلي حساس است. اما وقتي که آن سياستمدار در يک موقعيت زير فشار قرار مي گيرد مجبور مي شود يا اشتباه مي کند و آن نکته پنجم را هم مي گويد.»
جو بايدن، سناتور دمکرات، در سخنانش گافي داد که در برخي رسانه هاي آمريکايي بسيار پررنگ شد. آقاي بايدن در يکي از اظهار نظرهایش ، موضعي عليه سياه پوست هاي آمريکايي اتخاذ کرده بود.
در سوي ديگر جهان ، وزير بهداشت ژاپن زنان را دستگاه هاي توليد مثل يا به عبارت بهتر ماشين هاي جوجه کشي توصيف کرد. هرچند که اين مقام ژاپني به سرعت از گفته هايش عقب نشيني کرد اما منتقدان گفتند که اين موضع گيري نشان مي دهد که در فرهنگ مردسالار ژاپن، به زنان چگونه نگاه مي شود.
و بالاخره در ترکيه، هفته پيش فاش شد وقتي که پل ولفوويتز رييس بانک جهاني کفش هايش را در مي آورده تا از يک مسجد بازديد کند نگاه همه افراد حاضر، به جوراب هاي او جلب شده است. جوراب هايي که هريک در محل قرارگرفتن انگشت شست، يک سوراخ نسبتا بزرگ داشتند.
آقاي ولفوويتز که پيشتر معاون وزارت دفاع آمريکا بود و به عنوان يکي از طراحان حمله به عراق شناخته مي شود، وقتي از شرايط پيش آمده شرمنده تر شد که يک کارخانه جوراب بافي در ترکيه اعلام کرد که مي تواند يک بسته جوراب براي رييس بانک جهاني بفرستد!
