جرج بوش، رييس جمهوری آمريکا روز شنبه گفت که بازداشت ۱۵ ملوان بريتانيايی توسط جمهوری اسلامی، «غیر قابل توجيه» بوده و ايران بايد فوری و بدون قيد و شرط « گروگان ها را آزاد کند.»
رييس جمهوری آمريکا گفت که ايران اين افراد را در آب های عراق بازداشت کرده است. اين درحالی است که محمود احمدی نژاد می گويد که نظاميان بريتانيايی در آب های ايران بوده اند و لندن و متحدان آن را به دليل خودداری از عذرخواهی برای تجاوز به خاک ايران،« خودخواه و مستکبر» توصيف کرد.
آقای بوش که در کمپ ديويد به سر می برد پس از ديدار با رييس جمهوری برزيل، اظهار داشت: اين يک رفتار غير قابل توجيه است. ايران بايد گروگان ها را بازگرداند. آنها بی گناه هستند و کار خطايی انجام نداده اند.
اين نخستين اظهار نظر عمومی رييس جمهوری آمريکا درباره ملوانان بازداشتی بريتانيا است . واشنينگتن برای اجتناب از افزايش تنش ها درباره اين حادثه کمتر اظهار نظر کرده است.
آقای بوش حاضر نشد تا درباره اين پرسش که اگر نظاميان بازداشتی، آمريکايی بودند آيا امريکا نسبت به آن واکنش نظامی می داد اظهار نظر کند.
برای اظهار نظر اینجا را کلیلک کنید
وی افزود که او از تلاش های تونی بلر برای پيدا کردن راه ديپلماتيک جهت حل اين بحران حمايت می کند.
آقای بوش همچنين حاضر نشد درباره گزينه های بريتانيا در صورتی که ايران ملوانان را آزاد نکند، اظهار نمايد اما به نظر می رسيد هرگونه امکانی برای مبادله اين ملوانان با ايرانيان بازداشت شده در اربيل عراق را رد می کند.
پنج مامور ايرانی در حدود سه ماه پيش به اتهام همکاری با شيعيان تند رو توسط نيروهای آمريکايی در شهر اربيل عراق بازداشت شدند.
در همين حال محمود احمدی نژاد رييس جمهوری اسلامی روز شنبه خواهان عذرخواهی بريتانيا شد.
به گزارش خبرگزاری دولتی ايرنا، وی در پادگانی در حوالی انديمشک خوزستان گفت: « مستکبرين عالم به جای عذرخواهی و شرمندگی در خصوص ورود نظاميان انگليسی به آبهای ايران اعلاميه صادر کرده و سخنرانی می کنند.»
مقام های تهران اعلام کرده اند به خاطر ورود غيرقانونی ملوانان بريتانيايی به آب های ايران عليه آنان اقدامات حقوقی آغاز کرده اند.
جمهوری اسلامی که طی چند روز گذشته ملوانان بريتانيايی را چند بار در تلويزيون دولتی به نمايش گذاشته و اعترافات و عذرخواهی آنان را پخش کرده است به دولت بريتانيا هشدار داده که اين موضوع را سياسی نکند.
در همين حال مارگارت بکت وزير خارجه بريتانيا در حاشيه ديدار با وزرای خارجه کشورهای عضو اتحاديه اروپا به خبرنگاران گفت: « همه ما از بوجود آمدن چنين شرايطی پشيمانيم و خواهان يافتن راه حل مناسب هستيم.»
به گزارش خبرگزاری رويتر، با وجود آنکه از بازداشت ۱۵ ملوان بريتانيايی ۹ روز مي گذرد اما هيچ نشانی از بهبود وضعيت در اين بحران مشاهده نمی شود.
اين مساله نه تنها تنش سياسی بر سر مساله هسته ای ايران را شدت بخشيده، که باعث افزايش بهای نفت و رسيدن نرخ آن به بالاترين رقم در شش ماه گذشته شده است.
نگرانی خانواده ملوانان
در حالی که تنش میان جمهوری اسلامی ایران و بریتانیا بر سر ملوانان نظامی دستگیر شده بریتانیایی بالا گرفته است، خانواده ملوانان در انتظار بازگشت آنها به خانه هستند.
خبرگزاری فرانسه گزارش داد خانواده ملوانان دستگیر شده آرزو می کنند که فرزندان آنها زود به خانه برگردند چرا که در جریان دستگیری قبلی ملوانان بریتانیایی در سال ۲۰۰۴ از سوی ایران، پس از سه روز همه آزاد شدند.
«ساندرا اسپری»، مادر «آدام اسپری» ۲۲ ساله که در دست نیروهای نظامی ایران است، در گفت و گویی با هفته نامه دیلی تلگراف گفت:«من بسیار به فرزند خود افتخار می کنم اما آرزو دارم وی به زودی به خانه برگردد.»
آدام اسپری، یکی از ۱۵ ملوانی است که نه روز پیش از سوی نیروهای نظامی مرزی جمهوری اسلامی ایران دستگیر شده است.
جمهوری اسلامی ایران در چند نوبت ملوانان نظامی بریتانیا را در تلویزیون نمایش داده که مقامات لندن را برآشفته کرده است.
«روی سامرز» ۵۰ ساله، پدر «نیتن سامرز» ۲۱ ساله که در میان دستگیرشدگان است، هم باور دارد که نشان دادن این افراد در تلویزیون، کار اشتباهی است.
آقای سامرز در گفت و گو با روزنامه سان گفت:«صحبت هایی که نیتن در تلویزیون گفت، حرف های خود او نبود. پسر من خیلی کم حرف است و به احتمال زیاد متن آماده ای به او داده اند که از روی آن بخواند.»
با بالاگرفتن موقعیت ملوانان دستگیر شده، به تدریج هویت آنها نیز با اظهار نظرهایی که خانواده آنها می کنند، مشخص می شود. تا این لحظه، هویت «دنی مسترتون» ۲۶ ساله، «جو تیندل» ۲۱ ساله، «پل بارتون» ۲۱ ساله، و تنها زن این گروه که فی ترنی نام دارد و ۲۶ ساله است.
سامرز و ترنی، هر دو در تلویزیون ظاهر شده و اعتراف کردند که وارد آب های ایران شده اند.
«آدام ترنی» همسر فی ترنی است و این دو دختری سه ساله به نام «مالی» دارند. آقای ترنی حاضر نشده با خبرنگاران صحبت کند و درخواست کرده در این اوضاع حساس، مزاحم او نشوند.
این امید وجود داشت که به زودی ملوانان آزاد شوند اما با عصبانیت مقامات جمهوری اسلامی ایران از لحن و زبان مقامات بریتانیایی، هرگونه آزاد کردن آنها در حال حاضر دور از انتظار به نظر می رسد.
مخالفت مردم بریتانیا با اقدام نظامی
نتايج يک نظر سنجی در روز یکشنبه نشان می دهد که اغلب مردم بريتانيا مخالف اقدام فوری نظامی برای آزادی ملوانان بريتانيايی هستند و معتقدند که دولت اين کشور می تواند موضوع را به صورت مسالمت آميز حل و فصل نمايد .
در اين نظر سنجی که روزنامه ديلی تلگراف آن را به چاپ رسانده است، تنها هشت درصد از پاسخ دهندگان خواستار آماده شدن بريتانيا برای استفاده از ابزار نظامی در اين مقطع زمانی شده اند .
در پاسخ به پرسش استفاده از ابزار نظامی به عنوان آخرين راه حل، ۴۸ درصد با اين اقدام مخالفت کرده و ۴۴ درصد نيز موافقت خود را نشان داده اند .
۴۰ درصد از شرکت کنندگان در اين نظرسنجی حمايت خود را از استراتژی کنونی دولت بريتانيا در پيگيری ديپلماسی برای حل بحران اعلام کرده اند در حالی که ۱۷ درصد آنها خواستار تحريم ايران و ۲۶ درصد نيز رای به لزوم عذرخواهی دولت اين کشور به منظور بازگشت بازداشتی ها داده اند .
بيش از دو سوم از افراد مورد نظرسنجی، ۶۶ درصد، گفته اند که به تونی بلر، نخست وزير و مارگارت بکت، وزير امورخارجه برای حل و فصل صلح آميز اين موضوع اعتماد دارند و در مقابل ۲۸ درصد از فقدان بی اعتمادی به مقامات بريتانيايی در اين زمینه سخن گفته اند .
اين نظرسنجی از سوی موسسه ICM و در گفت وگوی تلفنی با ۷۶۲ نفر در روزهای ۳۰ و ۳۱ مارس انجام شده است و درصد خطای آن، مثبت يا منفی ۴ درصد ذکر شده است .