۱۰۰ تومان افزايش قيمت طی ۴۸ ساعت. اين ساده ترين توصيف از تغييرات قيمت دلار در بازار ارز تهران در دو روز اخير است. ارزش پول رسمی ايالات متحده آمريکا در بازار تهران روز سه شنبه به رقم ۱۴۸۰ تومان رسيد. خبرگزاری اصولگرای فارس روز دوشنبه وضعیت بازار ارز ایران را با تيتر «افسار دلار از دست همه خارج شده است»، توصيف کرده است.
هر چند در دو ماه اخير روند افزايشی قيمت دلار در ايران آغاز شده، اما خيز قيمت اين ارز در بازار تهران در دو روز اخير بيش از روزهای گذشته روند افزايشی شديدی به خود گرفته است.
جمشيد اسدی استاد اقتصاد در پاريس در گفت و گو با راديو فردا نگرانی ها روانی بازار از وخيم تر شدن وضعيت کسب و کار در ايران را از دلايل مهم افزايش شديد دلار می داند:
جمشید اسدی: نگرانی روانی در اين افزايش قيمت موثر بوده است. اما نگرانی روانی خود به خودی نيست. يعنی در حقيقت يک بيماری روانی نيست، بلکه در اثر برخورد نگاه و رويکرد بازيگران اقتصادی و سرمايه گذاران به ساز و کار بازار و به ويژه به خبرهايی است که در مورد اقتصاد ايران، پخش و منتشر می شود.
در چند روز اخير کره جنوبی موضع گيری بسيار روشنی در مورد تحريم های اقتصادی ايران داشته است.
حالا کره جنوبی و ساير کشورهای آسيايی که به لفظ نسبت به تحريم موافقت خودشان را نشان نمی دادند، هر چند که در عمل کارهای موافق با تحريم های بين المللی از خودشان نشان می دادند، امروز به لفظ هم تاييد می کنند و موضع گيری رسمی می کنند.
اين مسئله فضای کسب و کار را در کشور دو چندان می کند و نگرانی های روانی به اين دليل در جامعه ايران افزايش يافته است. وقتی اين نگرانی ها به وجود می آيد، سرمايه گذار و فعال اقتصادی در اقتصاد ملی سرمايه گذاری نمی کند.در آن شرايط است که برای حفظ و نگهداشت پولش به قول فرنگی ها، به يک ارزش های «پناهگاهی» رجوع می کند.
اين ارزش های پناهگاهی در کشور مثل ارز و سکه های قيمتی، سنگ های قيمتی مثل طلا که باز هم اين طلا در خارج از کشور دارای يک ارزشی است، می باشد. در حقيقت يک تقاضای بسيار فزاينده ای ايجاد می شود برای هر چه که غير ملی است.چون به فضای اقتصاد ملی ديگر اطمينان ندارند. اين باعث شده است که تقاضا برای ارز و سنگ های قيمتی بالا برود و چون عرضه برای پاسخگويی به اين افزايش فزاينده تقاضا برای ارز و سنگ های قيمتی کافی نيست، طبعا قيمت آنها هم افزايش می يابد.
شوربختانه بايد گفت که بالاتر از اين هم خواهد رفت.»
روز دوشنبه، همزمان با افزايش قيمت دلار، قيمت سکه و طلا نيز در ايران افزايش يافت. آن چنان که محمد کشتی آرای، ریيس اتحاديه کشوری طلا و جواهر در گفت و گو با خبرگزاری مهر صريحا اعلام کرد، «در چند روز گذشته تمام اقدامات بانک مرکزی برای کاهش قيمت سکه و طلا نتيجه برعکس داشته است.»
صبح دوشنبه بانک مرکزی ايران در تلاشی ديگر برای کاهش قيمت سکه، تصميم چند هفته پيش خود در عرضه ناحدود سکه در بانک ها را لغو و خبر از پيش فروش سکه به مردم در بانک ها داد.
آقای اسدی درباره عملکرد بانک مرکزی و نتيجه تصميم های اين نهاد اصلی کنترل کننده بازار ايران در روزهای اخير اعتقاد دارد:
جمشید اسدی: عليرغم اينکه بانک مرکزی در روزهای اخير بارها گفته بود که ما برای جلوگيری از افزايش قيمت ارز و سکه، خودمان اقدام به عرضه آن می کنيم، بسياری از نظرهای تحليلی بر آن بود که بانک مرکزی قادر به چنين کاری نيست، چون به اندازه کافی نه ارز دارد و نه سکه.
حقيقت اين نيست که بانک مرکزی دو سياست دارد. يک روز ارز و سکه می خواهد بفروشد و يک روز نمی خواهد بفروشد. بلکه بانک مرکزی نه ارز به اندازه کافی دارد برای تقاضای بازيگران اقتصادی در کشور و نه سکه به اندازه کافی دارد.
در نتيجه قيمت اين دو يعنی ارز و سنگ های قيمتی مثل طلا و سکه حتما مرتبا در کشور بالا می رود و بازار سياه آن رشد بيشتری می کند.»
افزايش نرخ طلا و ارز در بازار تهران در حالی روی می دهد که قیمت طلا در بازارهای جهانی روز دوشنبه باز روندی کاهشی داشت و دلار آمريکا هم تا حدودی ارزش خود را در برابر يورو از دست داد.
هر چند در دو ماه اخير روند افزايشی قيمت دلار در ايران آغاز شده، اما خيز قيمت اين ارز در بازار تهران در دو روز اخير بيش از روزهای گذشته روند افزايشی شديدی به خود گرفته است.
جمشيد اسدی استاد اقتصاد در پاريس در گفت و گو با راديو فردا نگرانی ها روانی بازار از وخيم تر شدن وضعيت کسب و کار در ايران را از دلايل مهم افزايش شديد دلار می داند:
جمشید اسدی: نگرانی روانی در اين افزايش قيمت موثر بوده است. اما نگرانی روانی خود به خودی نيست. يعنی در حقيقت يک بيماری روانی نيست، بلکه در اثر برخورد نگاه و رويکرد بازيگران اقتصادی و سرمايه گذاران به ساز و کار بازار و به ويژه به خبرهايی است که در مورد اقتصاد ايران، پخش و منتشر می شود.
در چند روز اخير کره جنوبی موضع گيری بسيار روشنی در مورد تحريم های اقتصادی ايران داشته است.
حالا کره جنوبی و ساير کشورهای آسيايی که به لفظ نسبت به تحريم موافقت خودشان را نشان نمی دادند، هر چند که در عمل کارهای موافق با تحريم های بين المللی از خودشان نشان می دادند، امروز به لفظ هم تاييد می کنند و موضع گيری رسمی می کنند.
اين مسئله فضای کسب و کار را در کشور دو چندان می کند و نگرانی های روانی به اين دليل در جامعه ايران افزايش يافته است. وقتی اين نگرانی ها به وجود می آيد، سرمايه گذار و فعال اقتصادی در اقتصاد ملی سرمايه گذاری نمی کند.در آن شرايط است که برای حفظ و نگهداشت پولش به قول فرنگی ها، به يک ارزش های «پناهگاهی» رجوع می کند.
اين ارزش های پناهگاهی در کشور مثل ارز و سکه های قيمتی، سنگ های قيمتی مثل طلا که باز هم اين طلا در خارج از کشور دارای يک ارزشی است، می باشد. در حقيقت يک تقاضای بسيار فزاينده ای ايجاد می شود برای هر چه که غير ملی است.چون به فضای اقتصاد ملی ديگر اطمينان ندارند. اين باعث شده است که تقاضا برای ارز و سنگ های قيمتی بالا برود و چون عرضه برای پاسخگويی به اين افزايش فزاينده تقاضا برای ارز و سنگ های قيمتی کافی نيست، طبعا قيمت آنها هم افزايش می يابد.
شوربختانه بايد گفت که بالاتر از اين هم خواهد رفت.»
روز دوشنبه، همزمان با افزايش قيمت دلار، قيمت سکه و طلا نيز در ايران افزايش يافت. آن چنان که محمد کشتی آرای، ریيس اتحاديه کشوری طلا و جواهر در گفت و گو با خبرگزاری مهر صريحا اعلام کرد، «در چند روز گذشته تمام اقدامات بانک مرکزی برای کاهش قيمت سکه و طلا نتيجه برعکس داشته است.»
صبح دوشنبه بانک مرکزی ايران در تلاشی ديگر برای کاهش قيمت سکه، تصميم چند هفته پيش خود در عرضه ناحدود سکه در بانک ها را لغو و خبر از پيش فروش سکه به مردم در بانک ها داد.
آقای اسدی درباره عملکرد بانک مرکزی و نتيجه تصميم های اين نهاد اصلی کنترل کننده بازار ايران در روزهای اخير اعتقاد دارد:
جمشید اسدی: عليرغم اينکه بانک مرکزی در روزهای اخير بارها گفته بود که ما برای جلوگيری از افزايش قيمت ارز و سکه، خودمان اقدام به عرضه آن می کنيم، بسياری از نظرهای تحليلی بر آن بود که بانک مرکزی قادر به چنين کاری نيست، چون به اندازه کافی نه ارز دارد و نه سکه.
حقيقت اين نيست که بانک مرکزی دو سياست دارد. يک روز ارز و سکه می خواهد بفروشد و يک روز نمی خواهد بفروشد. بلکه بانک مرکزی نه ارز به اندازه کافی دارد برای تقاضای بازيگران اقتصادی در کشور و نه سکه به اندازه کافی دارد.
در نتيجه قيمت اين دو يعنی ارز و سنگ های قيمتی مثل طلا و سکه حتما مرتبا در کشور بالا می رود و بازار سياه آن رشد بيشتری می کند.»
افزايش نرخ طلا و ارز در بازار تهران در حالی روی می دهد که قیمت طلا در بازارهای جهانی روز دوشنبه باز روندی کاهشی داشت و دلار آمريکا هم تا حدودی ارزش خود را در برابر يورو از دست داد.
