دانشگاه آزاد اسلامی از راه‌اندازی قریب‌الوقوع سامانه «اصالت‌سنج» برای مقابله با سرقت علمی و پایان‌نامه‌های تقلبی در ایران خبر داده است.
ابراهیم واشقانی فراهانی٬ معاون پژوهش و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی روز دوشنبه ۱۴ فروردین به ایلنا گفت که این سامانه از اردیبهشت امسال فعالیت خود را آغاز خواهد کرد.
واشقانی فراهانی افزود این سامانه با هدف مقابله با «تقلب»٬ «سرقت» و «کپی‌برداری» از پایاننامهها طراحی شده است.
به گفته وی٬ تمام واحد‌های دانشگاه آزاد موظف شده‌اند از اردیبهشت امسال از این سامانه برای پایاننامهها تاییدیه بگیرند.
آن‌طور که این مقام مسئول اظهار کرده بدون تاییدیه این سامانه٬ اجازه تصویب پایان‌نامه صادر نخواهد شد.
از دانشگاه آزاد اسلامی به عنوان یکی از دانشگاه‌هایی در ایران نام برده می‌شود که سال گذشته برخی اعضای هیات علمی آن متهم به «تقلب علمی» شده و از مقام خود تعلیق شدند.
واشقانی فراهانی ۱۸ دی پارسال تعداد استادان تعلیق شده در این رابطه را چهار نفر اعلام کرد و از اخراج چند دانشجو خبر داد.
مجله نیچر (طبیعت) اوائل آبان پارسال گزارش داده بود ۵۸ مقاله که از سوی ۲۸۲ محقق ساکن در ایران نوشته شده از سوی یکی از معتبر‌ترین ناشران مقالات علمی از مجموعه‌های علمی حذف شده است.
«اسپرینگر نیچر»، ناشر یکی از معتبر‌ترین نشریات علمی جهان، یعنی نیچر، با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد که «شواهدی از تقلب و سرقت علمی» در مقالات محققان ایرانی پیدا کرده است.
خرید و فروش پایان‌نامه و مقالات علمی در ایران به‌ویژه در سال‌های اخیر به تجارتی معمول تبدیل شده و در معابر عمومی نزدیک دانشگاه‌ها مثل خیابان انقلاب در تهران می‌توان آگهی فروش آنها را دید.
در حال حاضر تعداد قابل توجهی از شرکت‌های فعال در فروش پایان‌نامه و مقاله‌های علمی در داخل ایران٬ وب‌سایت‌های مختلف اینترنتی راه‌اندازی کرده و به طور علنی در این زمینه فعالیت می‌‌کنند.
تاکنون آمار دقیقی از میزان خرید و فروش پایان‌نامه در ایران منتشر نشده و مشخص نیست که گردش مالی این «تجارت علمی» در سال چه اندازه است.
با این حال افرادی چون محمدرضا مخبر دزفولی٬ دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، گفته که «پایان‌نامه فروشی» در ایران «جریانی سازمان یافته» و «طراحی شده با پشتیبانی خارجی‌ها و عناصر مسئله‌دار» است.
مخبر دزفولی یا این حال اسفند پارسال از آماده بودن پیش‌نویس طرح مبارزه با سرقت و تخلفات علمی به منظور بررسی و تصویب نهایی آن در نخستین جلسه آتی این شورا خبر داده بود.
وی افزوده بود این طرح پس از تصویب در شورای عالی انقلاب فرهنگی٬ مبنای عمل دستگاه‌ها، وزارتخانه‌ها و دانشگاه‌ها خواهد بود.
مخبر دزفولی اظهار امیدواری کرده بود با اجرایی شدن این مصوبه٬ مشکل تخلفات و سرقت علمی به صورت ریشه‌ای رفع شود.
