غضنفر رکن آبادی، سفير ايران در لبنان، از حزب الله لبنان، حماس، جهاد اسلامی فلسطين و ساير تشکل های لبنانی و فلسطينی خواسته است که همه قوای خود را برای کمک به حفظ حکومت بشار اسد در سوريه «بسيج» کنند و به طور عملی و کلامی و تبليغی در کنار نظام سوريه بايستند.
غضنفر رکن آبادی در ديدار با مقامات اين گروه های لبنانی و فلسطينی در بيروت، با گفتن اين که «در شرايط حساس کنونی هوشياری امت اسلامی در مقابل توطئه های غرب در کشورهای عربی و اسلامی ضروری است»، افزوده است که «بايد هوشيار باشيم و حرکتی صورت ندهيم که باعث نجات رژيم صهيونيستی (اسرائيل) شويم».
سفير ايران در لبنان افزوده است که «تحولات سوريه هم اينک از اهميت والايی برای دشمن برخورداراست و بايد همه توان خط مقاومت برای کمک به ملت و رهبری سوريه بسيج شود».
منظور ايران از «مقاومت»، گروه های لبنانی و فلسطينی است که با اسرائيل مسلحانه می جنگند و همسو و همراستا با جمهوری اسلامی ايران و سوريه هستند.
غضنفر رکن آبادی در ادامه سخنان خود گفته است که «وظيفه همه ماست که با گفتار و قلم و اقدامات صحيح خود توطئه های دشمن عليه ملت و دولت سوريه را خنثی کنيم».
به گزارش خبرگزاری ايسنا، «جمعی از اعضا و فرماندهی حزب الله، حماس، جهاد اسلامی فلسطين، جبهه خلق برای آزادی فلسطين، فرماندهی کل جبهه خلقی فلسطين، شاخه لبنانی جنبش فلسطينی فتح، اعضا و فرماندهان جنبش شيعه امل لبنان، جنبش ناصری دموکراتيک» از جمله چهره های لبنانی و فلسطينی بودند که در ديدار بيروت با سفير ايران در لبنان شرکت داشتند.
همچنين خبرگزاری ايسنا روز شنبه سخنان ديگری را به نقل از غضنفر رکن آبادی در ديدار جداگانه او با وئام وهاب، دبيرکل حزب «توحيد عربی» لبنان نقل کرد که در آن آقای رکن آبادی گفته است: «سوريه بازوی اصلی مقاومت در منطقه است و يقيناً تلاش های دشمنان برای تضعيف محور مقاومت شکست خواهد خورد».
درخواست آشکار اين فعال ترين ديپلمات جمهوری اسلامی ايران در منطقه از حزب الله، حماس و ساير تشکل های مسلح لبنانی و فلسطينی برای حمايت عملی و «بسيج همه امکانات» جهت تقويت پايه های حکومت بشار اسد در سوريه در حالی است که در ۹ ماه خيزش مردم سوريه، معترضين سوری بارها پرچم ها و نمادهای حزب الله و حماس را در کنار پرچم جمهوری اسلامی ايران به آتش کشيده و شعار «لا حزب الله و لا ايران» يکی از رايج ترين شعارهای معترضين در سوريه بوده است.
حسن نصرالله، دبيرکل حزب الله در نخستين هفته های ناآرامی ها در سوريه، چند بار از معترضين سوری خواست که «بازيچه دست اسرائيل نشوند و به حکومت برای تغييرات فرصت بدهند» و همزمان نيز خود در ديداری با بشار اسد، انجام تغييراتی را که در راستای خواسته های مردم باشد، به آقای اسد پيشنهاد کرد.
اما در پی شدت گرفتن کشتارهای سوريه، حسن نصرالله ديگر ماه ها آشکارا سخنی در باره وضع سوريه نگفته بود اما او اين سکوت سنگين را چندی پيش شکست و باز از حکومت کنونی سوريه، اين همپيمان ديرين جمهوری اسلامی ايران و حزب الله، دفاع کرد.
بر خلاف نصرالله، خالد مشعل، رييس دفتر سياسی حماس، در تمامی ماه هايی که خيزش مردمی در سوريه در جريان بوده است، در مورد حکومت سوريه سکوت کرده است.
سکوت مشعل در حالی است که از سال ۱۹۹۹ پس از رانده شدن او از اردن به اتهام همکاری با ايران در طرح ريزی توطئه های تروريستی با هدف حمله به توريست های اسرائيلی در اردن، وی و ساير سران حماس در اردوگاه «يرموک» در حومه دمشق رحل اقامت افکنده اند.
يکی از دلايل مهم سکوت حماس نسبت به تظاهرات مردمی سوريه از نگاه ايدئولوژيک اين جنبش ناشی می شود؛ حماس که از بستر اخوان المسلمين برخاسته و علقه عاطفی جدی ميان حماس و اخوان همچنان برقرار است، نمی تواند به حمايت اخوان المسلمين سوريه از خيزش های اين کشور بی اعتنايی کند.
در همين حال، سران حماس همچنان مردد مانده اند که ميان اين همبستگی ايدئولوژيک عميق خود با اخوان المسلمين يا حمايت حکومت سوريه از حماس کدام را انتخاب کنند؟
جمهوری اسلامی ايران همواره گفته است که به دليل حمايت های قاطع سوريه از حماس، جهاد اسلامی فلسطين و ساير تشکل های «جبهه مقاومت» است که سوريه پيشگام و پيشآهنگ مقاومت در برابر اسرائيل محسوب می شود و باز به همين دليل است که ايران حامی اصلی سوريه است.
در ماه های اخير گزارش های زيادی منتشر شده است مبنی بر اينکه سران حماس در انديشه رفتن از سوريه بحران زده هستند اما حاکمان مصر نيز عليرغم برقراری روابط بسيار حسنه و نزديک با سران حماس، شرايط سنگينی را برای فعاليت دايمی حماس در مصر تعيين کرده اند؛ شرايطی که عملاً به دست رد زدن به سينه حماس در مصر تعبير شده است.
در حالی که قرار است خالد مشعل اين هفته نيز پس از ۱۲ سال، از اردن ديدار کند، سخنگويان حماس پيشاپيش در روزهای اخير گفتند که اين سفر هيچ ربطی به انتقال مقر دايمی حماس از سوريه ندارد؛ امری که حتی تکذيب آن، به خودی خود نشان می دهد که حماس از اقامت سران اش در سوريه بحران زده چندان آسوده خاطر نيست.
تبعات تحریم سوریه
درخواست علنی سفير ايران در لبنان از سران حزب الله، حماس و ساير تشکل های مسلح لبنانی و فلسطينی برای پشتيبانی عملی از حکومت سوريه و بشار اسد در حالی است که محمد علی سبحانی، سفير پيشين ايران در لبنان، روز ۲۶ آبان در مقاله ای در تارنمای «ديپلماسی ايرانی» در تهران نوشت که در نتيجه اقدامات و تصميم های اتحاديه عرب عليه سوريه، «حکومت سوريه در شرايط اقتصادی بسيارسختی قرار خواهد گرفت؛ فشارهای بسيار سنگين تر به سوريه در ابعاد سياسی، اقتصادی و روانی افزايش می يابد و سوريه را به نحو بسيار جدی تری به انزوا خواهد برد».
سفير کنونی ايران در لبنان در حالی از «ثبات و آرامش خوب در سوريه» سخن گفته است که سلف او، آقای سبحانی در همان مقاله نوشته است که «به هرصورت، آنچه مسلم است اين است که شرايط جديدی در سوريه ايجاد شده است».
تارنمای «ديپلماسی ايرانی» که مدير مسئول آن، صادق خرازی، ديپلمات پيشين جمهوری اسلامی ايران است و گروه ديگری از ديپلمات های پيشين جمهوری اسلامی ايران نيز دراين تارنما با اوهمکاری دارند، در ۲۹ آبان در مقاله ديگری با عنوان «کدام کشورها برای پناهندگی اسد مناسب هستند»، به بررسی ارزيابی برخورد احتمالی شماری از کشورهای غربی از آمريکا گرفته تا انگليس و فرانسه و نيز کشورهای عربی و غير عربی منطقه و حتی روسيه با درخواست پناهندگی از سوی بشار اسد پرداخته است.
«ديپلماسی ايرانی» در اين گزارش نوشته است که «ايران تنها کشور خاورميانه است که حمايت قاطعی از بشار اسد می کند و برای حفظ آن همه گونه کمکی به اسد رسانده است». اما از ذکر نوع «همه گونه کمک» خودداری کرده است.
خبرگزاری رويترز هفته گذشته خبر داد، ايران، کشوری که خود نفت خيز است، هشتاد هزار بشکه نفت خام از سوريه خريداری کرده است تا به صنعت راکد مانده نفت سوريه کمک کند؛ خبری که به گزارش خبرگزاری مهر در روز شنبه، احمد قلعه بانی، معاون وزير نفت ايران، آن را پس از چند روز تکذيب کرد و گفت «شرکت ملی نفت ايران هيچگونه نفت خامی از سوريه خريداری نکرده است».
ايران ادعاهای مربوط به اعزام نيروی کمکی سپاه پاسداران به سوريه را نيز برای کمک به سرکوب خيزش های مردمی سوريه را قاطعانه رد کرده است؛ اما مخالفان سوريه همچنان ادعاهايی از اين دست را تکرار می کنند.
همچنين در روزهای اخير پس از آنکه رسانه های اروپايی از ديدارهايی ميان نمايندگان ايران با چهره های اوپوزيسيون سوری در ترکيه و نقاطی در اروپا خبر دادند، سفارت ايران در ترکيه در بيانيه ای اعلام کرد که اين کشور چنين ديدارهايی انجام نداده است و همچنان حامی حکومت بشار اسد می ماند.
محمود احمدی نژاد در جريان سفر دو ماه پيش خود به آمريکا، سخنانی را در زمينه لزوم به توافق رسيدن بشار اسد و مخالفانش مطرح کرد که با انتقادهايی در ميان برخی از عوامل حکومت ايران روبرو شد.
در هر حال، غضنفر رکن آبادی، سفير ايران در لبنان در ديدار روز شنبه خود با سران حزب الله، حماس و ساير تشکل های لبنانی و فلسطينی، روشن نکرده است که ايران چه نوع حمايت های عملی از سوی اين سازمان ها از حکومت اسد را انتظار دارد؟
ناظران می گويند صرف مطرح شدن علنی همين درخواست ايران از گروه های فلسطينی و لبنانی برای ايستادگی عملی در کنار حکومت اسد، نشان می دهد که جمهوری اسلامی ايران عليرغم آنکه تلاش دارد اوضاع سوريه را همچنان «با ثبات» نشان دهد، اما خود نيز از تزلزل جدی در پايه های اين تنها همپيمان منطقه ای خود عميقاً نگران شده است.
سفير ايران همچنين نگفته است که اگر اين خواسته ايران از سوی گروه های لبنانی وفلسطينی اجابت نشود و آنها آينده خود را بر ايستادن در کنار حکومت متزلزل اسد ترجيح دهند، چه عواقبی برای آنها از نظر ايران خواهد داشت؟
غضنفر رکن آبادی در ديدار با مقامات اين گروه های لبنانی و فلسطينی در بيروت، با گفتن اين که «در شرايط حساس کنونی هوشياری امت اسلامی در مقابل توطئه های غرب در کشورهای عربی و اسلامی ضروری است»، افزوده است که «بايد هوشيار باشيم و حرکتی صورت ندهيم که باعث نجات رژيم صهيونيستی (اسرائيل) شويم».
سفير ايران در لبنان افزوده است که «تحولات سوريه هم اينک از اهميت والايی برای دشمن برخورداراست و بايد همه توان خط مقاومت برای کمک به ملت و رهبری سوريه بسيج شود».
منظور ايران از «مقاومت»، گروه های لبنانی و فلسطينی است که با اسرائيل مسلحانه می جنگند و همسو و همراستا با جمهوری اسلامی ايران و سوريه هستند.
غضنفر رکن آبادی در ادامه سخنان خود گفته است که «وظيفه همه ماست که با گفتار و قلم و اقدامات صحيح خود توطئه های دشمن عليه ملت و دولت سوريه را خنثی کنيم».
به گزارش خبرگزاری ايسنا، «جمعی از اعضا و فرماندهی حزب الله، حماس، جهاد اسلامی فلسطين، جبهه خلق برای آزادی فلسطين، فرماندهی کل جبهه خلقی فلسطين، شاخه لبنانی جنبش فلسطينی فتح، اعضا و فرماندهان جنبش شيعه امل لبنان، جنبش ناصری دموکراتيک» از جمله چهره های لبنانی و فلسطينی بودند که در ديدار بيروت با سفير ايران در لبنان شرکت داشتند.
همچنين خبرگزاری ايسنا روز شنبه سخنان ديگری را به نقل از غضنفر رکن آبادی در ديدار جداگانه او با وئام وهاب، دبيرکل حزب «توحيد عربی» لبنان نقل کرد که در آن آقای رکن آبادی گفته است: «سوريه بازوی اصلی مقاومت در منطقه است و يقيناً تلاش های دشمنان برای تضعيف محور مقاومت شکست خواهد خورد».
درخواست آشکار اين فعال ترين ديپلمات جمهوری اسلامی ايران در منطقه از حزب الله، حماس و ساير تشکل های مسلح لبنانی و فلسطينی برای حمايت عملی و «بسيج همه امکانات» جهت تقويت پايه های حکومت بشار اسد در سوريه در حالی است که در ۹ ماه خيزش مردم سوريه، معترضين سوری بارها پرچم ها و نمادهای حزب الله و حماس را در کنار پرچم جمهوری اسلامی ايران به آتش کشيده و شعار «لا حزب الله و لا ايران» يکی از رايج ترين شعارهای معترضين در سوريه بوده است.
حسن نصرالله، دبيرکل حزب الله در نخستين هفته های ناآرامی ها در سوريه، چند بار از معترضين سوری خواست که «بازيچه دست اسرائيل نشوند و به حکومت برای تغييرات فرصت بدهند» و همزمان نيز خود در ديداری با بشار اسد، انجام تغييراتی را که در راستای خواسته های مردم باشد، به آقای اسد پيشنهاد کرد.
اما در پی شدت گرفتن کشتارهای سوريه، حسن نصرالله ديگر ماه ها آشکارا سخنی در باره وضع سوريه نگفته بود اما او اين سکوت سنگين را چندی پيش شکست و باز از حکومت کنونی سوريه، اين همپيمان ديرين جمهوری اسلامی ايران و حزب الله، دفاع کرد.
بر خلاف نصرالله، خالد مشعل، رييس دفتر سياسی حماس، در تمامی ماه هايی که خيزش مردمی در سوريه در جريان بوده است، در مورد حکومت سوريه سکوت کرده است.
سکوت مشعل در حالی است که از سال ۱۹۹۹ پس از رانده شدن او از اردن به اتهام همکاری با ايران در طرح ريزی توطئه های تروريستی با هدف حمله به توريست های اسرائيلی در اردن، وی و ساير سران حماس در اردوگاه «يرموک» در حومه دمشق رحل اقامت افکنده اند.
يکی از دلايل مهم سکوت حماس نسبت به تظاهرات مردمی سوريه از نگاه ايدئولوژيک اين جنبش ناشی می شود؛ حماس که از بستر اخوان المسلمين برخاسته و علقه عاطفی جدی ميان حماس و اخوان همچنان برقرار است، نمی تواند به حمايت اخوان المسلمين سوريه از خيزش های اين کشور بی اعتنايی کند.
در همين حال، سران حماس همچنان مردد مانده اند که ميان اين همبستگی ايدئولوژيک عميق خود با اخوان المسلمين يا حمايت حکومت سوريه از حماس کدام را انتخاب کنند؟
جمهوری اسلامی ايران همواره گفته است که به دليل حمايت های قاطع سوريه از حماس، جهاد اسلامی فلسطين و ساير تشکل های «جبهه مقاومت» است که سوريه پيشگام و پيشآهنگ مقاومت در برابر اسرائيل محسوب می شود و باز به همين دليل است که ايران حامی اصلی سوريه است.
در ماه های اخير گزارش های زيادی منتشر شده است مبنی بر اينکه سران حماس در انديشه رفتن از سوريه بحران زده هستند اما حاکمان مصر نيز عليرغم برقراری روابط بسيار حسنه و نزديک با سران حماس، شرايط سنگينی را برای فعاليت دايمی حماس در مصر تعيين کرده اند؛ شرايطی که عملاً به دست رد زدن به سينه حماس در مصر تعبير شده است.
در حالی که قرار است خالد مشعل اين هفته نيز پس از ۱۲ سال، از اردن ديدار کند، سخنگويان حماس پيشاپيش در روزهای اخير گفتند که اين سفر هيچ ربطی به انتقال مقر دايمی حماس از سوريه ندارد؛ امری که حتی تکذيب آن، به خودی خود نشان می دهد که حماس از اقامت سران اش در سوريه بحران زده چندان آسوده خاطر نيست.
تبعات تحریم سوریه
درخواست علنی سفير ايران در لبنان از سران حزب الله، حماس و ساير تشکل های مسلح لبنانی و فلسطينی برای پشتيبانی عملی از حکومت سوريه و بشار اسد در حالی است که محمد علی سبحانی، سفير پيشين ايران در لبنان، روز ۲۶ آبان در مقاله ای در تارنمای «ديپلماسی ايرانی» در تهران نوشت که در نتيجه اقدامات و تصميم های اتحاديه عرب عليه سوريه، «حکومت سوريه در شرايط اقتصادی بسيارسختی قرار خواهد گرفت؛ فشارهای بسيار سنگين تر به سوريه در ابعاد سياسی، اقتصادی و روانی افزايش می يابد و سوريه را به نحو بسيار جدی تری به انزوا خواهد برد».
سفير کنونی ايران در لبنان در حالی از «ثبات و آرامش خوب در سوريه» سخن گفته است که سلف او، آقای سبحانی در همان مقاله نوشته است که «به هرصورت، آنچه مسلم است اين است که شرايط جديدی در سوريه ايجاد شده است».
تارنمای «ديپلماسی ايرانی» که مدير مسئول آن، صادق خرازی، ديپلمات پيشين جمهوری اسلامی ايران است و گروه ديگری از ديپلمات های پيشين جمهوری اسلامی ايران نيز دراين تارنما با اوهمکاری دارند، در ۲۹ آبان در مقاله ديگری با عنوان «کدام کشورها برای پناهندگی اسد مناسب هستند»، به بررسی ارزيابی برخورد احتمالی شماری از کشورهای غربی از آمريکا گرفته تا انگليس و فرانسه و نيز کشورهای عربی و غير عربی منطقه و حتی روسيه با درخواست پناهندگی از سوی بشار اسد پرداخته است.
«ديپلماسی ايرانی» در اين گزارش نوشته است که «ايران تنها کشور خاورميانه است که حمايت قاطعی از بشار اسد می کند و برای حفظ آن همه گونه کمکی به اسد رسانده است». اما از ذکر نوع «همه گونه کمک» خودداری کرده است.
خبرگزاری رويترز هفته گذشته خبر داد، ايران، کشوری که خود نفت خيز است، هشتاد هزار بشکه نفت خام از سوريه خريداری کرده است تا به صنعت راکد مانده نفت سوريه کمک کند؛ خبری که به گزارش خبرگزاری مهر در روز شنبه، احمد قلعه بانی، معاون وزير نفت ايران، آن را پس از چند روز تکذيب کرد و گفت «شرکت ملی نفت ايران هيچگونه نفت خامی از سوريه خريداری نکرده است».
ايران ادعاهای مربوط به اعزام نيروی کمکی سپاه پاسداران به سوريه را نيز برای کمک به سرکوب خيزش های مردمی سوريه را قاطعانه رد کرده است؛ اما مخالفان سوريه همچنان ادعاهايی از اين دست را تکرار می کنند.
همچنين در روزهای اخير پس از آنکه رسانه های اروپايی از ديدارهايی ميان نمايندگان ايران با چهره های اوپوزيسيون سوری در ترکيه و نقاطی در اروپا خبر دادند، سفارت ايران در ترکيه در بيانيه ای اعلام کرد که اين کشور چنين ديدارهايی انجام نداده است و همچنان حامی حکومت بشار اسد می ماند.
محمود احمدی نژاد در جريان سفر دو ماه پيش خود به آمريکا، سخنانی را در زمينه لزوم به توافق رسيدن بشار اسد و مخالفانش مطرح کرد که با انتقادهايی در ميان برخی از عوامل حکومت ايران روبرو شد.
در هر حال، غضنفر رکن آبادی، سفير ايران در لبنان در ديدار روز شنبه خود با سران حزب الله، حماس و ساير تشکل های لبنانی و فلسطينی، روشن نکرده است که ايران چه نوع حمايت های عملی از سوی اين سازمان ها از حکومت اسد را انتظار دارد؟
ناظران می گويند صرف مطرح شدن علنی همين درخواست ايران از گروه های فلسطينی و لبنانی برای ايستادگی عملی در کنار حکومت اسد، نشان می دهد که جمهوری اسلامی ايران عليرغم آنکه تلاش دارد اوضاع سوريه را همچنان «با ثبات» نشان دهد، اما خود نيز از تزلزل جدی در پايه های اين تنها همپيمان منطقه ای خود عميقاً نگران شده است.
سفير ايران همچنين نگفته است که اگر اين خواسته ايران از سوی گروه های لبنانی وفلسطينی اجابت نشود و آنها آينده خود را بر ايستادن در کنار حکومت متزلزل اسد ترجيح دهند، چه عواقبی برای آنها از نظر ايران خواهد داشت؟
