رسانههای ایران خبر دادند که وزیران خارجه ایران و عربستان سعودی روز سهشنبه ۱۰ مرداد در نشست کمیته اجرایی سازمان همکاریهای اسلامی در استانبول، یکدیگر را در آغوش گرفته و گفتوگوی کوتاهی با هم داشتهاند.
خبرگزاری صداوسیما اعلام کرد که عادل الجبیر، وزیر خارجه عربستان، به سوی محمد جواد ظریف آمده و «پس از در آغوش کشیدن» او، با یکدیگر گفتوگو کردهاند.
وزیر خارجه ایران این اقدام همتای عربستانی خود را «عادی و حرکتی در عرف دیپلماتیک» دانست و افزود: «دلیل این کار هم احترام متقابل و هم دوستی دیرینهای بود که با جبیر داشتم».
روابط دیپلماتیک تهران و ریاض از دی ۹۴ به دنبال اعدام یک روحانی شیعه در عربستان سعودی و حمله به اماکن دیپلماتیک این کشور در تهران و مشهد قطع شده و پس از سفر دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، به ریاض نیز درگیری لفظی دو کشور افزایش یافته است.
پیش از آن نیز گفتوگوهای مقامهای دو کشور در برخی از اجلاسهای بینالمللی به مشاجره منجر شده بود.
از جمله عباس عراقچی، معاون وزیر امور خارجه ایران، روز ۱۱ آبان ۹۴ خبر داده بود که در نشست بحران سوریه وزیران خارجه دو کشور با یکدیگر مشاجره کردهاند.
ایران و عربستان یکدیگر را به دخالت در امور داخلی خود و نیز منطقه متهم میکنند؛ اتهامی که از سوی دیگری رد میشود.
در تیرماه گذشته نیز نیروهای سپاه پاسداران دو شناور صیادی متعلق به عربستان را با ملوانان هندی آن توقیف کردند. پیش از آن نیروهای گارد مرزی عربستان به سه قایق ماهیگیری ایرانی تیراندازی و سه سرنشین دیگر این قایقها را دستگیر کرده بودند.
همچنین روزنامه «الریاض» روز چهارم تیر از دستگیری سه ایرانی به اتهام قصد انجام «عملیات تروریستی در مسجدالحرام در مکه» خبر داده بود، اما مقامات ایرانی این گزارش را «خبرسازی» خواندند.
با وجود این درگیریها، حسین جابری انصاری، معاون وزیر خارجه ایران، روز ۲۸ خرداد از توافق اولیه ایران و عربستان برای بازدید از سفارتخانههایشان خبر داده و در عین حال گفته بود که همچنان «هیچ مذاکره مستقیمی» بین دو کشور وجود ندارد و موضوعات ضروری «از مجاری دیپلماتیک و به شکل غیرمستقیم» حل میشود.
با این حال وزارت خارجه عربستان روز دوشنبه در بیانیهای اعلام کرد که مقامهای ایرانی به گروه تحقیق این کشور برای بررسی موضوع حمله به اماکن دیپلماتیک عربستان در تهران و مشهد، ویزا ندادهاند.
اما بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه ایران، روز سهشنبه این بیانیه را «غیرواقعی» خوانده و گفته است که ویزای هیات عربستانی برای بازدید از اماکن دیپلماتیک خود یک ماه قبل صادر شده است.
وی افزود: «مجوز پرواز اختصاصی هیات مذکور در کوتاهترین زمان صادر و قرار بود این هیات روز هشتم مرداد وارد تهران شود اما خود آنها در خواست کردند برای کسب آمادگی لازم ، سفر به تعویق بیافتد».
پیش از این گزارشهایی درباره احتمال میانجیگری کشورهایی چون چین و عراق بین ایران و عربستان سعودی منتشر شده و مقامهای ایرانی نیز در ماههای پایانی سال گذشته گفتوگوهایی را با کویت و عمان انجام دادند. گفتوگوهایی که پس از دیدار وزیر خارجه کویت از تهران و رد و بدل شدن برخی پیامها میان طرفین صورت گرفت.
درگیریها در سوریه و یمن یکی از مهمترین دلایل تیره شدن روابط دو کشور در سالهای گذشته بوده است.
ایران در سوریه از حکومت بشار اسد حمایت میکند، در حالی که عربستان از مهمترین حامیان گروهی از شورشیان آن کشور است.
در یمن روندی معکوس حاکم است و در حالی که ائتلاف عربی به رهبری ریاض دست به حملات هوایی علیه شورشیان حوثی، برای بازگرداندن قدرت به عبدربه منصور هادی زده است، مقامهای ایرانی از شورشیان حوثی حمایت کرده و در عین حال بارها به «ارسال سلاح» برای آنها متهم شدهاند.