روز دوشنبه مذاکرات فنی بين نمايندگان ايران و کشورهای گروه پنج به علاوه يک پشت درهای بسته در شهر استانبول برگزار شد که هدف آن تبديل پيشرفت‌های ديپلماتيک اخير در مذاکرات هسته‌ای به اقدامات مشخص و عملی است.
روزنامه «کريستين ساينس مانيتور» از قول ديپلمات‌های هر دو طرف می‌نويسد که مذاکرات فنی استانبول محل مناسبی خواهد بود تا قبل از شروع دور بعدی مذاکرات که در آوريل انجام می‌شود جزييات و زمان‌بندی‌های دقيقی را مشخص کرد.
در عين حال در روزهای هفته جاری پرزيدنت اوباما به اسرائيل سفر خواهد کرد و بدون شک نحوه مقابله با برنامه هسته‌ای ايران که از نظر اسرائيل «يک تهديد جدی برای موجوديت» آن کشور محسوب می‌شود مورد گفت‌وگو قرار خواهد گرفت.
يکی از مواردی که در ملاقات استانبول مطرح شد پيشنهاد تجديد نظر شده کشورهای پنج به علاوه يک برای «تعليق» توليد اورانيوم با غلظت بيست درصد توسط ايران و قطع تمام فعاليت‌ها در تاسيسات زيرزمينی فردو در مقابل کاهش مختصر در تحريم‌های بين المللی عليه ايران است.
اين پيشنهاد ماه گذشته در مذاکرات شهر آلماتی مطرح شد و به گفته ديپلمات‌های غربی نسخه جديدی از همان پيشنهادی است که بهار گذشته به ايران ارائه شد. پيشنهاد کاستن از تحريم‌ها توسط غرب از سوی ايران به عنوان «تغيير استراتژی و يک نقطه عطف» در برخورد غرب تعبير شده و مورد استقبال قرار گرفته است. ايران مدعی است که بالاخره کشورهای طرف مذاکره پذيرفته اند که اين کشور در برابر اعمال فشار و تحريم تسليم نخواهد شد.
کريستين ساينس مانيتور يادآوری می‌کندکه ديدارهای فنی معمولا می‌توانند نتيجه ملموسی داشته باشند. به عنوان مثال سال گذشته پس از بی نتيجه ماندن سه دور مذاکرات ديپلماتيک که در شهرهای استانبول، بغداد و مسکو برگزار شد ايران برای اولين بار در جريان مذاکرات فنی استانبول در ماه ژوييه اعلام کردکه حاضر است در مورد غنی سازی بيست درصد مذاکره کند.
به نظر می‌رسد که غرب حاضر است در برابر دريافت زمان‌بندی مشخص برای تعليق اين بخش از غنی‌سازی از سوی ايران جدول زمانی مشخصی را برای کاستن از تحريم‌های موجود ارائه دهد.
عليرضا نادر، کارشناس ارشد مسائل ايران در مرکز پژوهشی «راند» در شهر واشینگتن می‌گويد که حکومت ايران بسيار احتياط می‌کند ولی در عين حال به خوبی می‌داند که به دلايل مختلف و از جمله شعارهای تند محمود احمدی‌نژاد عليه اسرائيل فشار و ضريب شديدتری را از سوی جامعه بين‌المللی به سمت خود جلب کرده است.
آيت‌الله خامنه‌ای رهبر ايران هفته گذشته گفت: «برای سنجيدن صداقت دولت‌های غربی بايد تا مذاکرات بعدی با کشورهای پنج به علاوه يک صبر کرد. در مذاکرات آلماتی آنها گام مهمی بر نداشتند که بتوان آن را امتيازی برای ايران تلقی کرد. آنها فقط بخش بسيار کوچکی از حق مسلم ايران را پذيرفتند.»
عليرضا نادر معتقد است که برای رهبر ايران اين موضوع جنبه حيثيتی و شخصی دارد. برای او نه فقط دستيابی به قدرت هسته‌ای بلکه شکست دادن غرب در اين رقابت بسيار مهم است. چون از نگاه او موجوديت حکومت اسلامی و فلسفه وجودی آن بر يک نوع رقابت دائمی با آمريکا استوار است.
کريستين ساينس مانيتور می‌افزايد که کاترين اشتون، مسئول سياست خارجی اتحاديه اروپا که از سوی کشورهای پنج به علاوه يک مذاکرات با ايران را هدايت می‌کند از ديپلمات‌های و مذاکره کنندگان غربی خواسته است که برای بنای اعتماد و تشويق ايران به انجام مذاکرات واقعی «مصمم و خلاقانه» عمل کنند.
اما ميزان موفقيت برای هر يک از دو طرف مذاکرات به اين بستگی دارد که آن را در فضای سياسی کشور خود چگونه ارائه می‌دهند. سياستمداران ارشد آمريکا می‌گويند که بنيان‌های پيشنهاد آنها تغيير نکرده و به هيچ وجه «امتياز دهی» به ايران نيست.
بسياری از اعضای کنگره آمريکا طرفدار اين هستند که اگر ايران به طور کلی برنامه‌های هسته‌ای خود را متوقف نکند تحريم‌ها عليه آن کشور افزايش يابند.
در مقابل حکومت ايران پيشنهاد تجديد نظر شده گروه پنج به علاوه يک را به رسميت شناختن اين نکته توسط غرب می‌داند که اعمال فشار و تحريم‌ها بی‌نتيجه بوده و سياست‌ها و مواضع سرسختانه آن کشور به نتيجه رسيده است.
روزنامه «کريستين ساينس مانيتور» از قول ديپلمات‌های هر دو طرف می‌نويسد که مذاکرات فنی استانبول محل مناسبی خواهد بود تا قبل از شروع دور بعدی مذاکرات که در آوريل انجام می‌شود جزييات و زمان‌بندی‌های دقيقی را مشخص کرد.
در عين حال در روزهای هفته جاری پرزيدنت اوباما به اسرائيل سفر خواهد کرد و بدون شک نحوه مقابله با برنامه هسته‌ای ايران که از نظر اسرائيل «يک تهديد جدی برای موجوديت» آن کشور محسوب می‌شود مورد گفت‌وگو قرار خواهد گرفت.
يکی از مواردی که در ملاقات استانبول مطرح شد پيشنهاد تجديد نظر شده کشورهای پنج به علاوه يک برای «تعليق» توليد اورانيوم با غلظت بيست درصد توسط ايران و قطع تمام فعاليت‌ها در تاسيسات زيرزمينی فردو در مقابل کاهش مختصر در تحريم‌های بين المللی عليه ايران است.
اين پيشنهاد ماه گذشته در مذاکرات شهر آلماتی مطرح شد و به گفته ديپلمات‌های غربی نسخه جديدی از همان پيشنهادی است که بهار گذشته به ايران ارائه شد. پيشنهاد کاستن از تحريم‌ها توسط غرب از سوی ايران به عنوان «تغيير استراتژی و يک نقطه عطف» در برخورد غرب تعبير شده و مورد استقبال قرار گرفته است. ايران مدعی است که بالاخره کشورهای طرف مذاکره پذيرفته اند که اين کشور در برابر اعمال فشار و تحريم تسليم نخواهد شد.
کريستين ساينس مانيتور يادآوری می‌کندکه ديدارهای فنی معمولا می‌توانند نتيجه ملموسی داشته باشند. به عنوان مثال سال گذشته پس از بی نتيجه ماندن سه دور مذاکرات ديپلماتيک که در شهرهای استانبول، بغداد و مسکو برگزار شد ايران برای اولين بار در جريان مذاکرات فنی استانبول در ماه ژوييه اعلام کردکه حاضر است در مورد غنی سازی بيست درصد مذاکره کند.
به نظر می‌رسد که غرب حاضر است در برابر دريافت زمان‌بندی مشخص برای تعليق اين بخش از غنی‌سازی از سوی ايران جدول زمانی مشخصی را برای کاستن از تحريم‌های موجود ارائه دهد.
عليرضا نادر، کارشناس ارشد مسائل ايران در مرکز پژوهشی «راند» در شهر واشینگتن می‌گويد که حکومت ايران بسيار احتياط می‌کند ولی در عين حال به خوبی می‌داند که به دلايل مختلف و از جمله شعارهای تند محمود احمدی‌نژاد عليه اسرائيل فشار و ضريب شديدتری را از سوی جامعه بين‌المللی به سمت خود جلب کرده است.
آيت‌الله خامنه‌ای رهبر ايران هفته گذشته گفت: «برای سنجيدن صداقت دولت‌های غربی بايد تا مذاکرات بعدی با کشورهای پنج به علاوه يک صبر کرد. در مذاکرات آلماتی آنها گام مهمی بر نداشتند که بتوان آن را امتيازی برای ايران تلقی کرد. آنها فقط بخش بسيار کوچکی از حق مسلم ايران را پذيرفتند.»
عليرضا نادر معتقد است که برای رهبر ايران اين موضوع جنبه حيثيتی و شخصی دارد. برای او نه فقط دستيابی به قدرت هسته‌ای بلکه شکست دادن غرب در اين رقابت بسيار مهم است. چون از نگاه او موجوديت حکومت اسلامی و فلسفه وجودی آن بر يک نوع رقابت دائمی با آمريکا استوار است.
کريستين ساينس مانيتور می‌افزايد که کاترين اشتون، مسئول سياست خارجی اتحاديه اروپا که از سوی کشورهای پنج به علاوه يک مذاکرات با ايران را هدايت می‌کند از ديپلمات‌های و مذاکره کنندگان غربی خواسته است که برای بنای اعتماد و تشويق ايران به انجام مذاکرات واقعی «مصمم و خلاقانه» عمل کنند.
اما ميزان موفقيت برای هر يک از دو طرف مذاکرات به اين بستگی دارد که آن را در فضای سياسی کشور خود چگونه ارائه می‌دهند. سياستمداران ارشد آمريکا می‌گويند که بنيان‌های پيشنهاد آنها تغيير نکرده و به هيچ وجه «امتياز دهی» به ايران نيست.
بسياری از اعضای کنگره آمريکا طرفدار اين هستند که اگر ايران به طور کلی برنامه‌های هسته‌ای خود را متوقف نکند تحريم‌ها عليه آن کشور افزايش يابند.
در مقابل حکومت ايران پيشنهاد تجديد نظر شده گروه پنج به علاوه يک را به رسميت شناختن اين نکته توسط غرب می‌داند که اعمال فشار و تحريم‌ها بی‌نتيجه بوده و سياست‌ها و مواضع سرسختانه آن کشور به نتيجه رسيده است.
