هزاران نفر پس از نمازجمعه ۱۹ شهریور شهرهای مختلف ایران علیه عربستان سعودی دست به تظاهرات زدند و در آستانه مراسم حج شعارهای تندی بر ضد رهبران این کشور سر دادند.
حجاج ایرانی به دلیل تنشهای شدید میان تهران و ریاض بر سر مسائل منطقهای، در مراسم امسال حج حضور ندارند. تظاهرات روز جمعه دور تازهای از تشدید جنگ لفظی و تبلیغاتی میان دو کشور است.
به گزارش خبرگزاریها، تظاهرکنندگان در تهران پلاکاردهایی در دست داشتند که در یکی از آنها، ملک سلمان پادشاه عربستان شمشیری خونآلود به دست داشت، یا سر وی با پرچم آمریکا پوشانده شده بود. در پلاکارد دیگری، پیراهنی به تن وی شده بود که ستاره داوود شبیه آنچه که روی پرچم اسرائیل نقش بسته است به چشم میخورد.
در پلاکارد دیگری، ملک سلمان به شکل عروسکی تصویر شده بود که دستی پوشیده در پرچم آمریکا وی را کوک میکند.
تظاهرکنندگان در تهران شعار میدادند «مرگ بر آل سعود خائن»، «مرگ بر مرتجعین منطقه» و «مرگ بر آلخلیفه». گروهی از معترضان لباس احرام بر تن کرده بودند.
در بیانیه پایانی تظاهرکنندگان در تهران اشاره شد که راهپیماییهای مشابهی در اعتراض به عربستان سعودی در ۸۵۰ نقطه ایران برپا شده است.
برخی دیگر از شعارهای تظاهرکنندگان عبارت بود از: «آل سعود آل ابوسفیان است، فاجعه منا دلیل آن است»، «امنیت حجاج بیت خدا، در خطر افتاده چرا در منا» و «سعودی جنایت میکند، آمریکا حمایت میکند».
تعدادی از تظاهرکنندگان هم تصاویری از شیخ عیسی قاسم از روحانیون شیعه سرشناس بحرین در دست داشتند که از سوی دولت منامه سلب تابعیت شده است.
در تصاویری که خبرگزاری ایسنا از این تظاهرات منتشر کرده است، گروهی دانشآموز دیده میشوند که با لباس ورزشهای رزمی به راهپیمایی آورده شده بودند. تعدادی از افراد که با عنوان «کلاه مخملی» شناخته میشوند هم در این تظاهرات حضور داشتند.
خبرگزاری آسوشیتدپرس در این زمینه نظرات یک تظاهرکننده ایرانی را بازتاب داده که گفته است: «ما هیچ مشکلی با مردم عربستان نداریم. آنها اهل تسنن و برادران ما هستند. ولی خانواده آل سعود دست نشانده بریتانیا و آمریکا هستند. آنها علیه شیعیان و همه مسلمانان نیابتی میجنگند».
تنشها میان ایران و عربستان دیماه پارسال پس از اینکه ریاض یک روحانی برجسته شیعه به نام «شیخ نمر باقر النمر» را به اتهام تروریستی اعدام کرد، بالا گرفت. به دنبال این واقعه، دهها معترض ایرانی سفارت و کنسولگری عربستان در تهران و مشهد را به آتش کشیدند.
این حادثه سبب قطع رابطه میان دو کشور و آغاز جنگ لفظی شدیدی میان مقامهای تهران و ریاض شد که همچنان ادامه دارد. پیش از آن نیز بروز حادثهای در مراسم حج پارسال که به کشته شدن چند صد نفر در «منا» شد، خشم ایران را برانگیخت که بیشترین قربانی را در میان کشته شدهها داشت.
آسوشیتدپرس میگوید بر اساس برآوردهایی که انجام داده است، دو هزار و ۴۲۶ نفر در حادثه منا که ناشی از زیر دست و پا ماندن زائران بود، کشته شدهاند. ۴۶۴ نفر از این تعداد، ایرانی هستند.
عربستان تنها مرگ ۷۶۹ نفر را پذیرفته است و افزوده که ۹۳۴ نیز مجروح شده بودند. ریاض هنوز هیچ گزارشی از تحقیقات احتمالی صورت داده در این زمینه منتشر نکرده است.
آیتالله علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، روز ۱۵ شهریور در پیام شدیدالحنی به مناسبت مراسم سالانه حج، مقامهای عربستانی را به کشتن مجروحان حادثه منا متهم کرد و گفت: «مردان قسیّالقلب و جنایتکار» سعودی «مجروحان نیمه جان» را «با جانباختگان، در کانتینرهای در بسته محبوس ساختند و به جای درمان و کمک یا حتّی رساندن آب به لبان تشنه آنان، آنها را به شهادت رساندند».
وی همچنین خواستار اداره شهرهای مقدس مسلمانان در عربستان موسوم به «حرمین شریفین» از سوی نهادی مستقل از دولت ریاض شد.
مفتی اعظم عربستان سعودی در واکنش به این سخنان گفت که ایرانیها مسلمان نیستند و با اهل سنت خصومتی دیرینه دارند.