منابع نزدیک به اتحادیه میهنی کردستان می‌گویند که سفر قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران، به شمال عراق و مجبور کردن کردها به خروج از کرکوک نقش مهمی در کنترل این منطقه توسط نیروهای عراقی داشت.
بر اساس گزارش‌هایی که خبرگزاری‌های رویترز و آسوشیتدپرس منتشر کرده‌اند، قاسم سلیمانی دست‌کم سه بار با رهبران اتحادیه میهنی کردستان در شهر سلیمانیه دیدار کرد و به آنها شدیداً هشدار داد یا از شهر کرکوک خارج شوند و یا اینکه پشتیبانی تهران را از دست خواهند داد.
به گزارش رویترز، آخرین سفر وی یک روز قبل از فرمان حیدر العبادی، نخست‌وزیر عراق، مبنی بر پیشروی نیروهای عراقی و شبه‌نظامیان شیعه حشدالشعبی به سمت کرکوک صورت گرفت. این شهر و مناطق اطراف آن هفته پیش تقریباً بدون خونریزی به دست دولت مرکزی عراق افتاد.
آن‌گونه که این خبرگزاری گزارش داده است، فرمانده نیروی قدس سپاه به رهبران اتحادیه میهنی- جناح رقیب حزب دموکراتیک کردستان به رهبری مسعود بارزانی- گفته است نیروهای پیشمرگ قادر به مقابله با ارتش عراق نیستند که پشتیبانی غرب، ایران و ترکیه را به همراه دارد.
رویترز می‌افزاید که قاسم سلیمانی در دیدارهای خود سرکوب شدید شورشیان کرد در سال ۱۹۹۱ از سوی صدام حسین را به قانون‌گذاران کرد یادآور شده است.
یکی از نمایندگان اتحادیه میهنی در پارلمان اقلیم کردستان گفته است: «دیدار سلیمانی... برای دادن شانس آخر به تصمیم‌گیران بود تا اشتباه وحشتناکی را مرتکب نشوند».
خانم علاء طالبانی، از مقام‌های اتحادیه میهنی، گفته که این نظامی بلندپایه ایرانی در دیدارش با رهبران کرد تنها به آنچه که وی توصیه «عاقلانه» خوانده است، اکتفاء کرده است.
وی به تلویزیون عرب‌زبان «الحدث» گفته است: «سیلمانی به ما توصیه کرد... که کرکوک باید بر اساس مقررات و قانون اساسی بازگردانده شود، از این‌رو بهتر است این مسئله را درک کنیم».
فرماندهان پیشمرگ کرد، جمهوری اسلامی ایران را متهم کرده‌اند که هدایت نیروهای دولت مرکزی عراق و شبه نظامیان حشدالشعبی (بسیج مردمی) مورد حمایت خود را برای کنترل دوباره کرکوک و سایر مناطق تحت سلطه کردها را به عهده داشته است.
این مناطق تا پیش از تهاجم گسترده گروه خلافت اسلامی یا داعش در سال ۲۰۱۴ در کنترل دولت عراق بودند.
مقام‌های ایرانی از جمله علی اکبر ولایتی، مشاور رهبر جمهوری اسلامی، این اتهام‌ها را تکذیب کرده‌اند.
وی روز ۲۵ مهرماه گفته بود: «سپاه هیچ نقشی در عملیات کرکوک ندارد و... دیدیم که تقریبا بدون درگیری آن منطقه در اختیار دولت بغداد قرار گرفت و آقای بارزانی باید قبول کند که اشتباه کرده و به آن اعتراف کند و درصدد جبران آن برآید».
رویترز از قول یک مقام ایرانی نزدیک به حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی، که نام او فاش نشده نوشته است که اقدام رهبران کرد برای برگزاری همه‌پرسی استقلال، موجب این نگرانی در تهران شد که بغداد برای همیشه کنترل چاه‌های نفتی مورد مناقشه در اطراف کرکوک را از دست بدهد.
تهران همچنین نگران است همه‌پرسی روز سوم مهرماه اقلیم کردستان که در آن بیش از ۹۲ درصد به استقلال از عراق رای دادند منجر به بروز تمایلات جدایی‌طلبانه در مناطق کردنشین ایران شود.
ترکیه نیز نگرانی‌های مشابهی بروز داده است و همراه با ایران تهدید کرده که اقدامات تحریمی شدیدی علیه کردستان عراق به اجرا خواهد گذاشت.
حیدر العبادی نیز برگزاری این همه‌پرسی و نتایج آن را رد کرده و خواستار ابطال آن شده است.
