رئیسجمهوری جدید عراق روز یکشنبه ۲۰ آبان گفت که بغداد به مذاکرات خود درباره تحریمهای ایران با آمریکا ادامه میدهد و ایالات متحده باید شرایط ویژه کشورش در این زمینه را مدنظر قرار دهد.
به گزارش خبرگزاری رویترز، برهم صالح که به کویت سفر کرده است، به خبرنگاران گفت: «ما نمیخواهیم که عراق بار تحریمهای آمریکا علیه ایران را به دوش بکشد».
واشینگتن که از روز ۱۵ آبان دور دوم تحریمهای گسترده خود علیه ایران را آغاز کرده است، گفته که عراق میتواند همچنان به واردات گاز طبیعی و برق از ایران ادامه دهد ولی دوره آن محدود به ۴۵ روز است، آن هم به این شرط که پول گاز ایران را با دلار پرداخت نکند.
آقای صالح گفت که آمریکا باید شرایط سیاسی و اقتصادی عراق را در نظر بگیرد. «عراق روابط خوبی با ایران دارد و مردم عراق همچنین خواهان روابط خوب با کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس هستند. عراق میخواهد در روابط خارجی خود توازن در پیش بگیرد. میخواهد که زیرساختها و اقتصاد کشور را دوباره احیا کند و این موضوع با احتراز از کشمکشهای پیرامون ایران میتواند تحقق یابد».
عراق از نیمه دوم سال گذشته میلادی گاز از ایران وارد میکند. بر اساس دو قرارداد جداگانه، ایران بایستی روزانه ۲۵ میلیون متر مکعب گاز به شهر بغداد و ۲۵ میلیون متر مکعب نیز به بصره صادر کند.
خط لوله بغداد دو سال قبل افتتاح شد و نهایتا ایران ژوئن سال گذشته (خردادماه) صادرات گاز به شهر بغداد را آغاز کرد. بر اساس آمارهای شرکت بریتیش پترولیوم، عراق طی نیمه دوم سال گذشته میلادی روزانه نزدیک به ۹ میلیون متر مکعب گاز از ایران وارد کرده است.
هنوز هیچ گزارش رسمی از تحویل گاز ایران به بغداد در سال جاری منتشر نشده است، اما تهران قرار بود که روزانه حدود ۱۴ تا ۱۷ میلیون متر مکعب گاز به پایتخت عراق تحویل دهد. عراق پول گاز ایران را با ارز محلی خود، دینار، پرداخت میکند.
اخیرا خط لوله بصره نیز تکمیل شده است ولی هنوز مشکلات افتتاح اعتبار اسنادی (السی) برای تحویل گاز ایران از این مسیر حل نشده است.
مشکل افتتاح «السی» برای انتقال گاز ایران به بغداد نیز ماهها طول کشید و نهایتا بانک تجارت عراق (تیبیآی) پرداخت پول صادرات گاز ایران را تضمین کرد.
اعتبار اسنادی یا «السی» تضمینی است که یک بانک به فروشنده میدهد تا خریدار وجه پول را در وقت تعیین شده پرداخت کند.
اتکای عراق به واردات گاز، برق و کالای ایرانی
عراق که با کمبود چشمگیر برق مواجه است، در سالهای گذشته چند نیروگاه راهاندازی کرده که سوخت مصرفی آنها گاز است. ایران تنها منبع تامین گاز این نیروگاههاست که برخی از آنها نیز توسط خود ایران ساخته و راهاندازی شدهاند.
همزمان با اولتیماتوم گازی آمریکا به عراق، وزیران نفت عراق و عربستان در بغداد روز شنبه با هم دیدار کردند. عربستان قبلا به عراق پیشنهاد کرده بود که آماده احداث نیروگاههای تجدیدپذیر و صادرات برق به عراق است.
توقف صادرات برق ایران به عراق تابستان امسال باعث اعتراضات گستردهای در مناطق جنوبی این کشور شد.
عربستان سعودی در مردادماه به عراق پیشنهاد داد که بهجای واردات برق از ایران، برق بسیار ارزان در اختیار این کشور قرار دهد.
عربستان هر مگاوات ساعت برق فروشی به عراق را ۲۱ دلار پیشنهاد داده است که یک چهارم قیمت برق صادراتی ایران به همسایه غربی خود است.
عراق با ۵۰۰۰ مگاوات کمبود برق مواجه است اگرچه چندین نیروگاه در حال احداث است، اما نیاز برق این کشور سالانه هفت درصد نیز افزایش مییابد.
بر اساس آمارهای وزارت نیرو جمهوری اسلامی، ایران پارسال حدود ۷۸۷۱ میلیون کیلووات ساعت برق صادر کرده بود که بیش از ۸۴ درصد آن تحویل عراق شد.
عراق همچنین یکی از بزرگترین مشتریان کالاهای غیرنفتی ایران است. بر اساس گزارش سازمان توسعه تجارت، صادرات غیرنفتی ایران (شامل نفت، محصولات نفتی، برق و گاز نمیشود) به عراق در نیمه اول سال جاری خورشیدی نسبت به دور مشابه سال گذشته ۴۵ درصد افزایش یافته و به بیش از ۴.۵ میلیارد دلار رسید.
سهم عراق از کل صادرات غیرنفتی ایران ۲۰ درصد است.