در آستانه دور ديگری از مذاکرات هسته ای ميان ايران و قدرت های جهانی در مسکو که روزهای ۲۹ و ۳۰ خرداد انجام خواهد شد، به نظر می رسد که دولت اسرائيل بيش از هر کشور ديگری، با علاقمندی در انتظار ماحصل اين گفت و گوها نشسته است.
دور پيشين از مذاکرات هسته ای ايران و شش قدرت جهانی یا همان گروه ۱+۵ در بغداد در حالی به پايان رسيد که نخست وزير اسرائيل نه تنها از «نرمش» و «ملاطفت» مذاکره کنندگان در برابر ايران آشکارا ابراز خشم کرد، که زمانی که خانم وندی شرمن مقام ارشد آمريکايی از بغداد به اسرائيل آمد تا با نتانياهو ديدار کند، دفتر نخست وزيری اسرائيل خانم شرمن را چند روزی به انتظار گذاشت و سرانجام نيز به او خبر داده شد که آقای نتانياهو وقتی برای چنين ملاقاتی ندارد.
اهود باراک، وزير دفاع اسرائيل نيز به بهانه مشابه از ملاقات با خانم شرمن که رييس هيات آمريکايی در مذاکرات بغداد بود، خودداری کرد از این رو، ديپلمات آمريکايی به ملاقات با ژنرال عاميدرور مشاور امنيت ملی و دنی آيالون معاون وزير خارجه اسرائيل بسنده کرد.
بنيامين نتانياهو پس از مذاکرات بغداد سه «شرط» خود را برای آنکه مذاکرات ميان جامعه جهانی با ايران، از نظر دولت اسرائيل نيز«موفقيت آميز» ناميده شود، تکرار کرد؛ قطع کامل غنی سازی اورانيوم در ايران؛ بيرون بردن همه اورانيومی که تاکنون ايران غنی کرده است؛ قلع و قمع تاسيسات غنی سازی «فردو» در استان قم.
ناظران می گويند که مجموعه سخنان دو تصميم گيرنده اصلی امور دفاعی و نظامی اسرائيل، نتانياهو و باراک، در قبال مذاکرات هسته ای جامعه جهانی با ايران نشان می دهند که آن ها شکيبايی خود را از دست می دهند.
در همين حال، شيمون پرز رييس جمهوری اسرائيل که چهارشنبه گذشته نشان آزادی را در آيينی در کاخ سفيد از دست باراک اوباما گرفت، گفته بود که به سياست های دولت آمريکا در مورد راهکار ديپلماتيک در برابر ايران «اطمينان» دارد.
از سوی ديگر، شيمون پرز در ديدار هفته گذشته با لئون پانه تا وزير دفاع آمريکا در پنتاگون گفته بود که «نبايد گذاشت که ايران سودای تسلط بر خاورميانه و جاه طلبی های امپرياليستی خود را در زير ردای مذهب در منطقه و جهان عملی کند.»
به نظر می رسد که سخنان آقای پرز واکنش تلويحی به ارزيابی هايی بود که در آنها گفته شده است که نتانياهو و اهود باراک ممکن است حمله نظامی به ايران را در آستانه انتخابات رياست جمهوری آمريکا عملی کنند.
نامه ای که ۴۴ سناتور آمريکايی از هر دو حزب جمهوريخواه و دموکرات، در روزهای اخير و در آستانه مذاکرات هسته ای مسکو خطاب به باراک اوباما در مورد «ضرورت تعيين سقف زمانی» برای مذاکرات هسته ای نوشته اند، در برگيرنده دو شرط اصلی از سه شرط قايل شده از سوی نخست وزير اسرائيل نيز هست.
شرط های نتانياهو که حتی از شرط های تعيين شده در نامه ۴۴ سناتور آمريکايی سخت گيرانه تر است در حالی تکرار می شود که ايران نيز به نوبه خود می گويد که «تاييد حق غنی سازی ايران، کف انتظارات تهران در مسکو است».
رسانه های اسرائيل نوشته بودند که اوباما به خوبی می داند نتانياهو پيروزی ميت رامنی نامزد جمهوريخواهان برای انتخابات رياست جمهوری ششم نوامبر آمريکا را بويژه برای مقابله ای جدی تر با ايران، ترجيح می دهد.
ميت رامنی همين شنبه مدعی شده بود که «اوباما حتی با يک ايران هسته ای نيز کنار خواهد آمد اما با پيروزی من، ايران، هسته ای نخواهد شد.»
ناظران در اسرائيل می گويند که سياست قاطعانه نتانياهو و باراک در مورد جدی بودن گزينه حمله نظامی به ايران، همواره با اين هدف بیان شده است که اسرائيل به جامعه جهانی بگويد: «من دارم ديوانه می شوم، شما مرا زنجير کنيد؛ در غير اين صورت حمله را عملی خواهم کرد.»
جامعه جهانی و عمدتاً غرب، به گونه آشکار و پنهان تاييد می کنند که برقراری تحريم های سخت عليه ايران، بيشتر برای راضی کردن اسرائيل جهت خودداری از حمله نظامی اين کشور به تاسيسات هسته ای ايران است.
ديويد کوهن معاون خزانه داری آمريکا دو هفته پيش در سفر به اسرائيل، با نااميدی از مذاکرات مسکو گفت که «افکار عمومی اسرائيل بايد بداند که هنوز راه های ديگری برای تحريم ها عليه ايران باقی است و او برای مشورت با اسرائيلی ها که در زمينه تعيين نوع تحريم ها عليه ايران "خلاقيت" نشان داده اند، به اسرائيل آمده است.»
اين احتمال مطرح شده است که آمريکا و حتی اتحاديه اروپا برای جلوگيری از عملی شدن گزينه نظامی از سوی اسرائيل، تا چند ماه ديگر حتی ناوگان های هوايی و دريايی را نيز تحريم کنند؛ به اين مفهوم که هر هواپيمای مسافربری و باری، کشتی باری يا نفتکش جهانی که به ايران برود، ديگر نتواند با آمريکا و اتحاديه اروپا در مراوده باشد؛ شرايطی شبيه تحريم هوايی و دريايی عراق قبل از حمله آمريکا به عراق در بهار ۲۰۰۳.
درصحنه داخلی اسرائيل نيز پيوستن شائول موفاز و حزب کاديما به هم پيمانی با دولت نتانياهو که موجب شد دولت او از حمايت ۹۲ نفر از ميان ۱۲۰ عضو کنست برخوردار شود، از جمله اين گونه تعبير شد که اين ائتلاف زمينه ساز يک اجماع ملی در صورت رفتن اسرائيل به سوی مسير تقابل نظامی با ايران است.
شائول موفاز وزير مشاور در دولت اسرائيل که يکی از جانشينان نتانياهو نيز هست، پنجشنبه گذشته در یک سخنرانی در دانشگاه برايلان در تل آويو گفته بود که بايد برای گزينه نظامی در صورت ناکامی مذاکرات آماده بود.
با وجود همه اين ها، مشکلات داخلی اسرائيل و مخالفت های شماری از چهره های قدرتمند با ورود اسرائيل به عرصه نظامی در برابر ايران، دگرگون شدن تمامی منطقه، و لزوم حفظ هم پيمانی با آمريکا و خودداری از خشمگين کردن بزرگ ترين و مهم ترين همپيمان اسرائيل در جهان، از جمله عواملی هستند که ممکن است حتی در صورت ناکام شدن کامل مذاکرات هسته ای مسکو، مانع از آن شود که دو سياستمدار حامی انديشه حمله، یعنی نتانياهو و اهود باراک، برنامه خود را عملی کنند.
در شرايط ناکامی مذاکرات هسته ای در مسکو اين احتمال تقويت می شود که اسرائيل يا ايران و همپيمانان آن و حتی سوريه گرفتار در بزرگ ترين بحران امنيتی خود، بخواهند که از طريق کارزاری که سوريه و لبنان آماج نخستين تيرهای ترکش آن باشند، مسير تقابل نظامی در منطقه را آغاز کنند؛ نبردی که روشن است فورا به جنگ ميان اسرائيل با ايران منجر خواهد شد.
احساس نوميدی اسرائيل از دستاوردی واقعی از مذاکرات هسته ای مسکو، با برخی سخنان بيان شده در روزهای اخير از زبان مقامات ايرانی و نيز پاره ای از تفسيرها و تحليل های منتشره در تهران از سوی رسانه های جمهوری اسلامی ايران، به طور تلويحی همخوانی يافته است؛ خبرگزاری «فارس» وابسته به سپاه پاسداران ايران روز يکشنبه در تحليلی با عنوان «از فراز استانبول تا فرود مسکو» نوشته است که «ظرف ۴۰ روز همه چيز زير و رو شد؛ "اقبال" گسترده به مذاکرات استانبول جای خود را به "سردی و بلاتکليفی» در نشست بغداد داد تا به اين طريق دورنمای توافق نهايی ميان ايران و طرف غربی، بار ديگر در هاله ای از ابهام فرو رود».
روزنامه «کيهان» چاپ تهران نيز در مقاله ای به قلم حسين شريعتمداری نماينده آيت الله خامنه ای در موسسه کيهان به تاريخ شنبه ۲۷ خرداد نوشته بود: «تنها موضوعی که می تواند و بايد در اولويت دستور کار اجلاس مسکو قرار بگيرد، پذيرش غنی سازی در ايران اسلامی است که مفهوم ديگر آن، لغو تمامی قطعنامه های شورای امنيت سازمان ملل و تحريم های يک جانبه است...»
دور پيشين از مذاکرات هسته ای ايران و شش قدرت جهانی یا همان گروه ۱+۵ در بغداد در حالی به پايان رسيد که نخست وزير اسرائيل نه تنها از «نرمش» و «ملاطفت» مذاکره کنندگان در برابر ايران آشکارا ابراز خشم کرد، که زمانی که خانم وندی شرمن مقام ارشد آمريکايی از بغداد به اسرائيل آمد تا با نتانياهو ديدار کند، دفتر نخست وزيری اسرائيل خانم شرمن را چند روزی به انتظار گذاشت و سرانجام نيز به او خبر داده شد که آقای نتانياهو وقتی برای چنين ملاقاتی ندارد.
اهود باراک، وزير دفاع اسرائيل نيز به بهانه مشابه از ملاقات با خانم شرمن که رييس هيات آمريکايی در مذاکرات بغداد بود، خودداری کرد از این رو، ديپلمات آمريکايی به ملاقات با ژنرال عاميدرور مشاور امنيت ملی و دنی آيالون معاون وزير خارجه اسرائيل بسنده کرد.
بنيامين نتانياهو پس از مذاکرات بغداد سه «شرط» خود را برای آنکه مذاکرات ميان جامعه جهانی با ايران، از نظر دولت اسرائيل نيز«موفقيت آميز» ناميده شود، تکرار کرد؛ قطع کامل غنی سازی اورانيوم در ايران؛ بيرون بردن همه اورانيومی که تاکنون ايران غنی کرده است؛ قلع و قمع تاسيسات غنی سازی «فردو» در استان قم.
ناظران می گويند که مجموعه سخنان دو تصميم گيرنده اصلی امور دفاعی و نظامی اسرائيل، نتانياهو و باراک، در قبال مذاکرات هسته ای جامعه جهانی با ايران نشان می دهند که آن ها شکيبايی خود را از دست می دهند.
در همين حال، شيمون پرز رييس جمهوری اسرائيل که چهارشنبه گذشته نشان آزادی را در آيينی در کاخ سفيد از دست باراک اوباما گرفت، گفته بود که به سياست های دولت آمريکا در مورد راهکار ديپلماتيک در برابر ايران «اطمينان» دارد.
از سوی ديگر، شيمون پرز در ديدار هفته گذشته با لئون پانه تا وزير دفاع آمريکا در پنتاگون گفته بود که «نبايد گذاشت که ايران سودای تسلط بر خاورميانه و جاه طلبی های امپرياليستی خود را در زير ردای مذهب در منطقه و جهان عملی کند.»
به نظر می رسد که سخنان آقای پرز واکنش تلويحی به ارزيابی هايی بود که در آنها گفته شده است که نتانياهو و اهود باراک ممکن است حمله نظامی به ايران را در آستانه انتخابات رياست جمهوری آمريکا عملی کنند.
نامه ای که ۴۴ سناتور آمريکايی از هر دو حزب جمهوريخواه و دموکرات، در روزهای اخير و در آستانه مذاکرات هسته ای مسکو خطاب به باراک اوباما در مورد «ضرورت تعيين سقف زمانی» برای مذاکرات هسته ای نوشته اند، در برگيرنده دو شرط اصلی از سه شرط قايل شده از سوی نخست وزير اسرائيل نيز هست.
شرط های نتانياهو که حتی از شرط های تعيين شده در نامه ۴۴ سناتور آمريکايی سخت گيرانه تر است در حالی تکرار می شود که ايران نيز به نوبه خود می گويد که «تاييد حق غنی سازی ايران، کف انتظارات تهران در مسکو است».
رسانه های اسرائيل نوشته بودند که اوباما به خوبی می داند نتانياهو پيروزی ميت رامنی نامزد جمهوريخواهان برای انتخابات رياست جمهوری ششم نوامبر آمريکا را بويژه برای مقابله ای جدی تر با ايران، ترجيح می دهد.
ميت رامنی همين شنبه مدعی شده بود که «اوباما حتی با يک ايران هسته ای نيز کنار خواهد آمد اما با پيروزی من، ايران، هسته ای نخواهد شد.»
ناظران در اسرائيل می گويند که سياست قاطعانه نتانياهو و باراک در مورد جدی بودن گزينه حمله نظامی به ايران، همواره با اين هدف بیان شده است که اسرائيل به جامعه جهانی بگويد: «من دارم ديوانه می شوم، شما مرا زنجير کنيد؛ در غير اين صورت حمله را عملی خواهم کرد.»
جامعه جهانی و عمدتاً غرب، به گونه آشکار و پنهان تاييد می کنند که برقراری تحريم های سخت عليه ايران، بيشتر برای راضی کردن اسرائيل جهت خودداری از حمله نظامی اين کشور به تاسيسات هسته ای ايران است.
ديويد کوهن معاون خزانه داری آمريکا دو هفته پيش در سفر به اسرائيل، با نااميدی از مذاکرات مسکو گفت که «افکار عمومی اسرائيل بايد بداند که هنوز راه های ديگری برای تحريم ها عليه ايران باقی است و او برای مشورت با اسرائيلی ها که در زمينه تعيين نوع تحريم ها عليه ايران "خلاقيت" نشان داده اند، به اسرائيل آمده است.»
اين احتمال مطرح شده است که آمريکا و حتی اتحاديه اروپا برای جلوگيری از عملی شدن گزينه نظامی از سوی اسرائيل، تا چند ماه ديگر حتی ناوگان های هوايی و دريايی را نيز تحريم کنند؛ به اين مفهوم که هر هواپيمای مسافربری و باری، کشتی باری يا نفتکش جهانی که به ايران برود، ديگر نتواند با آمريکا و اتحاديه اروپا در مراوده باشد؛ شرايطی شبيه تحريم هوايی و دريايی عراق قبل از حمله آمريکا به عراق در بهار ۲۰۰۳.
درصحنه داخلی اسرائيل نيز پيوستن شائول موفاز و حزب کاديما به هم پيمانی با دولت نتانياهو که موجب شد دولت او از حمايت ۹۲ نفر از ميان ۱۲۰ عضو کنست برخوردار شود، از جمله اين گونه تعبير شد که اين ائتلاف زمينه ساز يک اجماع ملی در صورت رفتن اسرائيل به سوی مسير تقابل نظامی با ايران است.
شائول موفاز وزير مشاور در دولت اسرائيل که يکی از جانشينان نتانياهو نيز هست، پنجشنبه گذشته در یک سخنرانی در دانشگاه برايلان در تل آويو گفته بود که بايد برای گزينه نظامی در صورت ناکامی مذاکرات آماده بود.
با وجود همه اين ها، مشکلات داخلی اسرائيل و مخالفت های شماری از چهره های قدرتمند با ورود اسرائيل به عرصه نظامی در برابر ايران، دگرگون شدن تمامی منطقه، و لزوم حفظ هم پيمانی با آمريکا و خودداری از خشمگين کردن بزرگ ترين و مهم ترين همپيمان اسرائيل در جهان، از جمله عواملی هستند که ممکن است حتی در صورت ناکام شدن کامل مذاکرات هسته ای مسکو، مانع از آن شود که دو سياستمدار حامی انديشه حمله، یعنی نتانياهو و اهود باراک، برنامه خود را عملی کنند.
در شرايط ناکامی مذاکرات هسته ای در مسکو اين احتمال تقويت می شود که اسرائيل يا ايران و همپيمانان آن و حتی سوريه گرفتار در بزرگ ترين بحران امنيتی خود، بخواهند که از طريق کارزاری که سوريه و لبنان آماج نخستين تيرهای ترکش آن باشند، مسير تقابل نظامی در منطقه را آغاز کنند؛ نبردی که روشن است فورا به جنگ ميان اسرائيل با ايران منجر خواهد شد.
احساس نوميدی اسرائيل از دستاوردی واقعی از مذاکرات هسته ای مسکو، با برخی سخنان بيان شده در روزهای اخير از زبان مقامات ايرانی و نيز پاره ای از تفسيرها و تحليل های منتشره در تهران از سوی رسانه های جمهوری اسلامی ايران، به طور تلويحی همخوانی يافته است؛ خبرگزاری «فارس» وابسته به سپاه پاسداران ايران روز يکشنبه در تحليلی با عنوان «از فراز استانبول تا فرود مسکو» نوشته است که «ظرف ۴۰ روز همه چيز زير و رو شد؛ "اقبال" گسترده به مذاکرات استانبول جای خود را به "سردی و بلاتکليفی» در نشست بغداد داد تا به اين طريق دورنمای توافق نهايی ميان ايران و طرف غربی، بار ديگر در هاله ای از ابهام فرو رود».
روزنامه «کيهان» چاپ تهران نيز در مقاله ای به قلم حسين شريعتمداری نماينده آيت الله خامنه ای در موسسه کيهان به تاريخ شنبه ۲۷ خرداد نوشته بود: «تنها موضوعی که می تواند و بايد در اولويت دستور کار اجلاس مسکو قرار بگيرد، پذيرش غنی سازی در ايران اسلامی است که مفهوم ديگر آن، لغو تمامی قطعنامه های شورای امنيت سازمان ملل و تحريم های يک جانبه است...»
