ملامحمد عمر، رهبر گروه طالبان افغان که سالهاست مخفی شده، در پیامی منسوب به وی مذاکرات صلح با حکومت افغانستان را «مشروع» دانسته و گفته است که هدف ازاين مذاکرات و روند صلح «پايان دادن به اشغال کشور توسط نيروهای خارجی است».
به گزارش رادیو اروپای آزاد/ رادیو آزادی، متن اين بيانيه که روز ۱۵ ژوييه روی وبسايت رسمی گروه تندرو طالبان منتشر شد با مواضع قبلی اين گروه تفاوت آشکاری دارد. آنها همواره تاکيد میکردند تا زمانیکه همه نيروهای خارجی خاک افغانستان را ترک نکنند گفتوگو بیمعنا خواهد بود.
در عين حال از زمان برگزاری اولين مذاکرات بين نمايندگان دولت افغانستان و گروه طالبان در اوايل ماه جاری در پاکستان، اين اولين اظهار نظر در مود روند صلح است که به ملا محمد عمر نسبت داده میشود.
هر چند در اين بيانيه به گفتوگوهای صلح که روز هفتم ژوييه با ميزبانی دولت پاکستان انجام شد به طور مشخص اشاره نمیشود، ولی نگرانی مربوط به عدم حمايت رهبر طالبان از اين مذاکرات را تا حدی برطرف میکند.
طی ماههای اخير چندين ملاقات غير رسمی بين نمايندگان طالبان و حکومت افغانستان انجام شده است. اما اولين ملاقات رسمی بين هيات نمايندگی طالبان و اعضای شورای عالی صلح افغانستان روز هفتم ژوييه پيشرفت مهمی تلقی میشود.
عدم موضعگيری يا انتشار بيانيه مشخصی از سوی ملامحمد عمر در مورد روند مذاکرات با حکومت باعث شد بخشی از طالبان با مذاکرات موافق و بخش ديگری مخالفت کنند.
ملاعمر از سالها پيش در انظار عمومی ديده نشده است. بخشی از جناحهای ناراضی طالبان مدعیاند که او کشته شده يا بيمار است و افراد ديگری به نام او بيانيهها را صادر میکنند.
فرماندهان جناحهای ناراضی به شکل علنی مشروعيت مذاکرات اوايل ماه ژوييه را زير سئوال بردهاند. اين نکته نشان دهنده وجود اختلاف بين رهبران سالخوردهتر و فرماندهان و پيکارجويان جوان طالبان است.
ظهور گروه موسوم به خلافت اسلامی
شروع فعاليت پيکارجويانی که خود را شاخه افغان گروه خلافت اسلامی معرفی میکنند اختلافات در صفوف طالبان افغان را تشديد کرده است. در ماههای اخير نفرات مسلح دو گروه بارها در مناطق شرقی و جنوب شرقی افغانستان با يکديگر درگير شدهاند.
طالبان در ماه ژوئن به گروه خلافت اسلامی هشدار داد که در منطقه فعاليت نکند. با وجود این گروهی از پيکارجويان طالبان اين گروه را رها کرده و به جای ملا محمد عمر با ابوبکر البغدادی بيعت کردهاند.
ملا محمد عمر ظاهرا در اين بيانيه قصد دارد اين اختلافات را ترميم کند. او میگويد: «همه مجاهدين و هموطنان بايد به اين روند اعتماد داشته باشند. من از نظرات و حقوق قانونیمان در هر جايی بدون تزلزل دفاع خواهم کرد».
اين بيانيه که روز ۱۵ ژوييه در وبسايت رسمی طالبان افغان منتشر شد بخشی از پيام ملا محمد عمر به مناسبت عيد فطر است.
او در بخش ديگری از بيانيه میافزايد: «اگر ما به قوانين دين خود مراجعه کنيم میبينيم که ملاقات و حتی ارتباط صلح آميز با دشمن خلاف نيست. در کنار جهاد، اقدامات سياسی و حتی راههای صلح آميز برای رسيدن به اهداف مقدسمان جزو اصول مشروع اسلامی هستند».
دولت افغانستان تاکنون اعلام نکرده است که جلسه بعدی مذاکرات با نمايندگان طالبان در چه تاريخ و در چه محلی برگزار خواهد شد. اما دولت پاکستان گفته است که پس از پايان ماه رمضان مذاکرات ادامه خواهد يافت.
وکيل احمد متوکل، وزير خارجه سابق رژيم طالبان، در مورد موفقيت مذاکرات صلح چندان خوشبين نيست.
او به بخش افغان راديو اروپای آزاد/ راديو آزادی گفت: «انجام مذاکرات صلح از مذاکره نکردن بهتر است. ولی حکومت افغانستان و نيروهای بينالمللی مستقر در اين کشور به طور جدی زمينههای لازم برای برقراری يک صلح پايدار را فراهم نکردهاند».
بخش اعظم نيروهای نظامی بينالمللی به فرماندهی ناتو در پايان سال ۲۰۱۴ از افغانستان خارج شده و مسئوليت امنيت کشور را به نيروهای افغان واگذار کردند.
حدود ۱۰ هزار نظامی آمريکايی برای آموزش نيروهای افغان در اين کشور باقی مانده اند.
طبق توافق موجود بين آمريکا و افغانستان اين نيروها نيز قرار است در پايان سال ۲۰۱۶ خاک افغانستان را ترک کنند.