لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
شنبه ۱۲ آبان ۱۴۰۳ تهران ۲۲:۰۲

موسویان و «آب نبات» هسته ای


حسين موسويان از دهه ۱۳۶۰ خورشيدی سمت های مختلفی را در نظام جمهوری اسلامی به عهده داشته است.
حسين موسويان از دهه ۱۳۶۰ خورشيدی سمت های مختلفی را در نظام جمهوری اسلامی به عهده داشته است.

آزادی حسين موسويان، ديپلمات سابق هسته ای جمهوری اسلامی از زندان و بيانيه ای که مرکز تحقيقات استراتژيک مجمع تشخيص مصلحت نظام پس از آن منتشر کرد نشانه های آشکارتری از رويارويی دو جبهه طرفداران محمود احمدی نژاد و اکبر هاشمی رفسنجانی عليه يکديگر بروز داده است.


مرکز تحقيقات استراتژيک مجمع تشخيص مصلحت نظام که آقای موسويان معاون آن است پس از دو هفته سکوت خبری، نسبت به بازداشت وی واکنش نشان داده و با انتشار بيانيه ای از «تفرقه افکنانی» نام برده که به گفته آن، «قصد داشتند منافع شخصی و جناحی خود را بر منافع ملی و مصالح کشور ترجيح داده و اين مسئله را دستاويزی برای منافع جناحی و حزبی قرار دهند.»


حسين موسويان که از دهه ۱۳۶۰ خورشيدی سمت های مختلفی را در نظام جمهوری اسلامی به عهده داشته، به خاطر گرايش های خود به دولت موسوم به «سازندگی» همواره از افراد نزديک به اکبر هاشمی رفسنجانی، پدرخوانده کارگزاران سازندگی فرض شده است.


اين موقعيت آقای موسويان و سابقه فعاليت های ديپلماتيک وی در آلمان سبب شد تا در کنار حسن روحانی، ديگر يار اکبر هاشمی رفسنجانی، در هيئت مذاکره کننده هسته ای ايران با تروئيکای اروپايی قرار گيرد و نقش سخنگويی آن را به عهده گيرد.


بازداشت حسين موسويان که تقريبا به صورت غير منتظره صورت گرفت، بسياری از کارشناسان را به اين نتيجه رسانده که فارغ از اتهامات وزارت اطلاعات در اختيار محمود احمدی نژاد به اين عضو کارگزاران، درگيری جناحی ميان دو رقيب حاضر در صحنه سياست ايران به اوج خود رسيده است.


در حالی که دولت احمدی نژاد و بويژه طرفداران وی از «فساد اقتصادی» در دولت های پيشين و ناديده گرفتن منافع ملی در پرونده هسته ای و حتی «خيانت» به جمهوری اسلامی با در اختيار گذاشتن اظلاعات نظام به بيگانگان سخن می گويند، حسين موسويان جذاب ترين سوژه ای است که بوسيله آن می توان رفسنجانی را نشانه رفت.

در يک سوی اين طيف، اکبر هاشمی رفسنجانی قرار دارد که از ابتدای پيروزی انقلاب ۱۳۵۷ همواره به عنوان يکی از افراد کليدی و تصميم ساز در ساختار جمهوری اسلامی ايفای نقش کرده و به مدت هشت سال سکان اجرايی کشور را در دست داشته است.


آقای هاشمی رفسنجانی که در غرب به عنوان نيرويی ميانه رو و معتدل شناخته شده است، از زمان انتخاب محمود احمدی نژاد به رياست جمهوری به صورت جسته و گريخته انتقادهای تندی درباره رويکرد دولت اصولگرا به پرونده هسته ای ايران ابراز کرده و آن را تنش آفرين توصيف کرده است.


وی که در عين حال در زمان رياست جمهوری خود اصلاحات اقتصادی را با عنوان «تعديل» آغاز کرد، سياست های اقتصادی دولت احمدی نژاد را بحران زا دانسته و نگرش های مديران وابسته به دولت وی را در اين عرصه مغاير با برنامه های توسعه و چشم انداز ايران ۱۴۰۰ ارزيابی می کند.


در سمت ديگر رقابت سياسی، رييس جمهوری فعلی ايران قرار دارد که در يک انتخابات «شوک آور» توانست رقيبی چون اکبر هاشمی رفسنجانی را از ميدان به در کرده و سکان اجرايی کشور را به دست گيرد.


مانيفست اين دولت نيز از روز نخست بر محور توجه به اقشار آسيب پذير و احيای ارزش های اسلامی و انقلابی همچون اوايل انقلاب ۵۷ استوار شده است.


رويکرد دولت آقای احمدی نژاد در اين مسير نيز تخطئه کامل و ناديده گرفتن عملکرد و دستاوردهای دولت های اکبر هاشمی رفسنجانی و محمد خاتمی در ۱۶ سال قبل از روی کار آمدن خود بوده است.


اين رويکرد بر سه نقطه کليدی استوار شده که می توان آنها را در حول محورهای «امور فرهنگی»، «سياست های اقتصادی» و «پرونده هسته ای» دسته بندی کرد.


مهم ترين چالش ميان دولت محمود احمدی نژاد و مديران آن با اکبر هاشمی رفسنجانی نيز در دو نقطه مسائل اقتصادی و پرونده هسته ای با يکديگر تلاقی کرده است.




با وجود آنکه حسين موسويان پس از دو هفته زندان و بازجويی در زندان اوين آزاد شده است ولی به نظر می رسد دامنه درگيری ها ميان دو اردوگاه رفسنجانی و احمدی نژاد نه تنها کاهش نيابد بلکه وارد فاز جديدی شود.

نکته اساسی نيز اين است که اتفاقا، حسين موسويان از جمله افرادی به شمار می رود که هر دو ويژگی را در خود جمع کرده است.


نفر بعدی که اين ويژگی را داراست، سيروس ناصری، ديگر ديپلمات سابق هسته ای و همکار آقای موسويان است که پيشتر اتهاماتی در زمينه پرونده « اورينتال کيش» متوجه وی شد ولی حاضر نشد به ايران سفر و در دادگاه حضور يابد. آقای ناصری هم اکنون در وين زندگی می کند.


به نظر می رسد در حالی که دولت آقای احمدی نژاد و بويژه طرفداران وی از «فساد اقتصادی» در دولت های پيشين و ناديده گرفتن منافع ملی در پرونده هسته ای و حتی «خيانت» به جمهوری اسلامی با در اختيار گذاشتن اطلاعات نظام به بيگانگان سخن می گويند، حسين موسويان همچون سوژه ای جذاب برای نشانه گرفتن اکبر هاشمی رفسنجانی انتخاب شد.


آقای موسويان متهم است که بواسطه برخی اقداماتش در موضوع هسته ای، پرونده «امنيتی» دارد که اين اتهام می تواند در صورت ادامه پيداکردن و اثبات جرم وی، اشد مجازات را طبق قوانين جمهوری اسلامی به دنبال داشته باشد.


سايت های طرفدار دولت اصولگرا که برخی از آنها نزديک به سخنگوی دولت محمود احمدی نژاد هستند، همچنين اين ديپلمات سابق را درباره مسائل اقتصادی، متهم دانسته و حتی به اين موضوع اشاره کرده اند که وی برای دستيابی به منافع اقتصادی خود، بحث «سازش» را دنبال می کرده است.


با وجود آنکه حسين موسويان پس از دو هفته زندان و بازجويی در زندان اوين آزاد شده است، ولی به نظر می رسد دامنه درگيری ها ميان طرفين نه تنها کاهش نيابد بلکه وارد فاز جديدی شود.



حسین موسويان متهم است که بواسطه برخی اقداماتش در موضوع هسته ای، پرونده «امنيتی» دارد که اين اتهام می تواند در صورت ادامه پيداکردن و اثبات جرم وی، اشد مجازات را طبق قوانين جمهوری اسلامی بدنبال داشته باشد.

وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی اعلام کرده است که با وجود آزادی اين ديپلمات هسته ای، تحقيقات درباره وی همچنان ادامه خواهد يافت و در عين حال از احضار دو نفر ديگر از مرکز تحقيقات استراتژيک مجمع تشخيص مصلحت نظام خبر داده است.


اعلام اين خبر می تواند به مفهوم آن باشد که دولت آقای احمدی نژاد تشکيلاتی را که زير نظر اکبر هاشمی رفسنجانی فعاليت می کند، هدف قرار داده و در صدد است تا احتمالا توپ «ناکامی هسته ای» را در زمين وی و همفکران او بيندازد.


از سوی ديگر، اين اميد در اردوگاه دولت وجود دارد تا با دست يافتن به اسناد و احتمالا گرفتن «اعترافاتی»، نقش يک رقيب مهم در عرصه سياست را کمرنگ تر کند.


از اين روست که خبر خبرگزاری فارس که نزديک به نهادهای امنيتی و دولت است، می تواند مهم قلمداد شود. اين خبرگزاری به نقل از يک منبع موثق اعلام کرد که «حسين موسويان از کارهای خود ابراز ندامت کرده است.»


اکنون که پرونده هسته ای ايران وارد مراحل جديدتری شده و مهلت جمهوری اسلامی برای اجرای قطعنامه شورای امنيت تا دو هفته ديگر به پايان می رسد رقابت های داخلی برای ايفای نقش موثرتر در اين پرونده و قبولاندن ديدگاه خود به افکار عمومی شديدتر شده و به نظر می رسد که هر يک از رقبا سعی دارد تا ديگری را فاقد صلاحيت برای به دست گرفتن جريان امور جلوه دهد.


دولت آقای احمدی نژاد در اين زمينه دست به بازی جديدی زده است که در صورت عدم موفقيت، زيان چندانی نمی کند، ولی اگر موفق به برنده شدن بازی در پرونده حسين موسويان شود آن زمان اين جمله علی لاريجانی برای طرفداران تندرو جمهوری اسلامی صورت عينی به خود خواهد گرفت که گفته بود « ایران در مذاکره با غرب گوهر داده و آب نبات گرفته است.»


پيامد چنين وضعيتی زير سوال بردن جدی موقعيت علی اکبر هاشمی رفسنجانی در ساختار سياسی ايران و احتمال برخوردهای شديدتر جناحی ميان بخش های مختلف حاکميت در جمهوری اسلامی است.


XS
SM
MD
LG