تاييد ناگهانى وجود يك مركز اعلام نشده غنى سازى اورانيوم در جنوب غربى تهران ضمن بر انگيختن موج هاى تازه اى از انتقاد و اتهام عليه برنامه هاى اتمى ايران، احتمال شكست مذاكرات نمايندگان گروه ۱+۵ با دبير شوراى امنيت ملى جمهورى اسلامى را كه قرار است روز اول اكتبر در ژنو برگزار شود بيش از پيش افزايش داده است.
اهميت مركز تازه اعلام شده غنى سازى اورانيوم، در نقشى است كه واحد ياد شده مى تواند در جهت پيشبرد هدف هاى مشكوك برنامه توسعه اتمى ايران ايفا كند.
اگر چه مطابق معاهده «ان پى تى» ايران مكلف به گزارش ايجاد مركز تازه به آژانس انرژى اتمى تا ۱۸۰ روز پيش از تزريق گاز اورانيوم به سانتريفوژهاى مستقر در آن محل نبوده است، در عين حال چنانچه ايران قصد استفاده متعارف و افزايش ظرفيت غنى سازى اورانيوم را داشت، تعداد سه هزار سانتريفوژ تازه را نيز مى توانست به جاى حمل و نصب در محل اعلام نشده جديد، در نطنز نصب كرده و مانند دو هزار سانتريفوژ ديگرى كه هم اكنون بدون تزريق گاز اورانيوم در دست آزمايش قرار دارند، در آن محل به كار گيرد.
مركز غنى سازى اورانيوم در نطنز در عمق هفتاد مترى زمين ايجاد شده و ظرفيت نصب تا ۶۰ هزار دستگاه سانتريفوژ را داراست.
تلاش برای ساخت بمب اتمی؟
ادعاهاى اوليه ايران داير بر اينكه محل تازه نيز تنها به منظور توليد سوخت اتمى ايجاد شده، با توجه به محدود بودن تعداد سانتريفوژهاى نصب شده در آن ( سه هزار دستگاه) و همچنين وسعت كم محل نصب دستگاه ها، قابل پذيرش و قانع كننده به نظر مى رسد.
براى توليد سوخت اتمى مورد نياز يك راكتور يكهزار مگاواتى بايد تا ۶۰ هزار دستگاه سانتريفوژ نصب شود. حال آنكه تنها با استفاده از سه هزار دستگاه سانتريفوژ و افزايش غلظت اورانيوم از حدود پنج درصد تا ميزان ۹۰ درصد، مى توان اورانيوم غنى شده براى ساخت سالانه سه بمب اتمى را بدست آورد.
از اين لحاظ ظرفيت واحد تازه اعلام شده براى توليد سوخت اتمى بسيار ناچيز و در عين حال براى توليد اورانيوم غنى شده مورد نياز بمب كافى است.
ايجاد يك مركز غنى سازى پنهانى در ايران و نصب حدود سه هزار دستگاه سانتريفوژ در آن بى ترديد با هدف افزايش ضريب امنيت ادامه غنى سازى اورانيوم صورت گرفته است.
در صورتى كه مركز نطنز هدف اقدامات تخريبى از راه زمين و يا هجوم هوايى قرار گيرد، با وجود عمق نسبتا زياد تاسيسات، احتمال از مدار خارج شدن سانتريفوژها و از كار افتادن آنها در نتيجه لرزه هاى ناشى از انفجار، بسيار زياد است.
رخ دادن چنين حملاتى مى تواند ادامه غنى سازى اورانيوم در محل ياد شده را حتى در صورت عدم تخريب محل نصب سانتريفوژها، حداقل تا ماه ها و در صورت تخريب مركز، تا سال ها با تاخير روبرو سازد.
با توجه به اين گمانه، نويسنده اين ستون سال گذشته پس از انتشار گزارش فصلى البرادعى مديركل آژانس مبنى بر كاهش سرعت نصب سانتريفوژها در نطنز و نسبت دادن كاهش رشد غنى سازى اورانيوم به «دلايل سياسى» و ابراز خوشحالى او از اين تغيير، ضمن رد دلايل خوشحالى و نتيجه گيرى ساده لوحانه البرادعى اعلام داشت كه احتمالا ايران به ايجاد مركز غنى سازى ديگرى جدا از نطنزمبادرت ورزيده است.
مقايسه گزارش ماه مارس البرادعى با نويد هاى غلامرضا آقازاده طى جشن هسته اى داير بر آمادگى ايران براى افزايش ماهانه تا پانصد دستگاه سانتريفوژ تازه، نشان مى داد كه مسير نصب دستگاه هاى غنى سازى تازه ايران تغيير كرده است.
در شرايط كنونى، بسيار محتمل است كه علاوه بر مركز تازه غنى سازى در حوالى جنوب تهران - ساوه، محل هاى پراكنده و كوچك ديگرى نيز به اين منظور در نقاط ديگرى تجهيز شده باشند.
با توجه به گرمايش فراوان سانتريفوژها در ضمن دوار، در صورت به كار گرفتن تعداد قابل ملاحظه اى از آنها، كشف فعاليت آنها با سنجش حرارت محل نصب سانتريفيوژها توسط سيستم هاى ماهواره اى آسان است.
با وجود اين، استفاده از واحدهاى كوچكتر غنى سازى و به كار گرفتن تعداد محدود تر سانتريفوژها، به خصوص نصب آنها در مراكز و شهرك هاى صنعتى، استتار آنها را آسان مى سازد.
بى ترديد تلاش برای ايجاد يك واحد ذخيره غنى سازى اورانيوم و عدم اعلام آن به آژانس، حاكى از عزم تهران براى رسيدن به هدف هايى است كه تا كنون موجب ايجاد ترديدهاى جدى پيرامون برنامه هاى توسعه اتمى ايران شده است.
تاييد و جود مركز تازه و انتخاب زمان اعلام آن نيز، مشابه اقرار به وجود كارخانه آب سنگين در اراك و غنى سازى اورانيوم در نطنز در سال ۲۰۰۲، نه داوطلبانه كه در نتيجه انتشار گزارش هاى موثق منابع ثالث صورت گرفته است.
با اين تفاوت كه اين بار مركز اصلى مورد بحث در براى غنى سازى اورانيوم در فاصله جنوب تهران و ساوه، كاملا متفاوت با دو مركزى است كه گروه مجاهدين خلق اخيرا به آن اشاره كرده اند.
اهميت مركز تازه اعلام شده غنى سازى اورانيوم، در نقشى است كه واحد ياد شده مى تواند در جهت پيشبرد هدف هاى مشكوك برنامه توسعه اتمى ايران ايفا كند.
اگر چه مطابق معاهده «ان پى تى» ايران مكلف به گزارش ايجاد مركز تازه به آژانس انرژى اتمى تا ۱۸۰ روز پيش از تزريق گاز اورانيوم به سانتريفوژهاى مستقر در آن محل نبوده است، در عين حال چنانچه ايران قصد استفاده متعارف و افزايش ظرفيت غنى سازى اورانيوم را داشت، تعداد سه هزار سانتريفوژ تازه را نيز مى توانست به جاى حمل و نصب در محل اعلام نشده جديد، در نطنز نصب كرده و مانند دو هزار سانتريفوژ ديگرى كه هم اكنون بدون تزريق گاز اورانيوم در دست آزمايش قرار دارند، در آن محل به كار گيرد.
بى ترديد تلاش برای ايجاد يك واحد ذخيره غنى سازى اورانيوم و عدم اعلام آن به آژانس، حاكى از عزم تهران براى رسيدن به هدف هايى است كه تا كنون موجب ايجاد ترديدهاى جدى پيرامون برنامه هاى توسعه اتمى ايران شده است.
تلاش برای ساخت بمب اتمی؟
ادعاهاى اوليه ايران داير بر اينكه محل تازه نيز تنها به منظور توليد سوخت اتمى ايجاد شده، با توجه به محدود بودن تعداد سانتريفوژهاى نصب شده در آن ( سه هزار دستگاه) و همچنين وسعت كم محل نصب دستگاه ها، قابل پذيرش و قانع كننده به نظر مى رسد.
براى توليد سوخت اتمى مورد نياز يك راكتور يكهزار مگاواتى بايد تا ۶۰ هزار دستگاه سانتريفوژ نصب شود. حال آنكه تنها با استفاده از سه هزار دستگاه سانتريفوژ و افزايش غلظت اورانيوم از حدود پنج درصد تا ميزان ۹۰ درصد، مى توان اورانيوم غنى شده براى ساخت سالانه سه بمب اتمى را بدست آورد.
از اين لحاظ ظرفيت واحد تازه اعلام شده براى توليد سوخت اتمى بسيار ناچيز و در عين حال براى توليد اورانيوم غنى شده مورد نياز بمب كافى است.
ايجاد يك مركز غنى سازى پنهانى در ايران و نصب حدود سه هزار دستگاه سانتريفوژ در آن بى ترديد با هدف افزايش ضريب امنيت ادامه غنى سازى اورانيوم صورت گرفته است.
در صورتى كه مركز نطنز هدف اقدامات تخريبى از راه زمين و يا هجوم هوايى قرار گيرد، با وجود عمق نسبتا زياد تاسيسات، احتمال از مدار خارج شدن سانتريفوژها و از كار افتادن آنها در نتيجه لرزه هاى ناشى از انفجار، بسيار زياد است.
ايجاد يك مركز غنى سازى پنهانى در ايران و نصب حدود سه هزار دستگاه سانتريفوژ در آن بى ترديد با هدف افزايش ضريب امنيت ادامه غنى سازى اورانيوم صورت گرفته است.
با توجه به اين گمانه، نويسنده اين ستون سال گذشته پس از انتشار گزارش فصلى البرادعى مديركل آژانس مبنى بر كاهش سرعت نصب سانتريفوژها در نطنز و نسبت دادن كاهش رشد غنى سازى اورانيوم به «دلايل سياسى» و ابراز خوشحالى او از اين تغيير، ضمن رد دلايل خوشحالى و نتيجه گيرى ساده لوحانه البرادعى اعلام داشت كه احتمالا ايران به ايجاد مركز غنى سازى ديگرى جدا از نطنزمبادرت ورزيده است.
مقايسه گزارش ماه مارس البرادعى با نويد هاى غلامرضا آقازاده طى جشن هسته اى داير بر آمادگى ايران براى افزايش ماهانه تا پانصد دستگاه سانتريفوژ تازه، نشان مى داد كه مسير نصب دستگاه هاى غنى سازى تازه ايران تغيير كرده است.
در شرايط كنونى، بسيار محتمل است كه علاوه بر مركز تازه غنى سازى در حوالى جنوب تهران - ساوه، محل هاى پراكنده و كوچك ديگرى نيز به اين منظور در نقاط ديگرى تجهيز شده باشند.
با توجه به گرمايش فراوان سانتريفوژها در ضمن دوار، در صورت به كار گرفتن تعداد قابل ملاحظه اى از آنها، كشف فعاليت آنها با سنجش حرارت محل نصب سانتريفيوژها توسط سيستم هاى ماهواره اى آسان است.
با وجود اين، استفاده از واحدهاى كوچكتر غنى سازى و به كار گرفتن تعداد محدود تر سانتريفوژها، به خصوص نصب آنها در مراكز و شهرك هاى صنعتى، استتار آنها را آسان مى سازد.
بى ترديد تلاش برای ايجاد يك واحد ذخيره غنى سازى اورانيوم و عدم اعلام آن به آژانس، حاكى از عزم تهران براى رسيدن به هدف هايى است كه تا كنون موجب ايجاد ترديدهاى جدى پيرامون برنامه هاى توسعه اتمى ايران شده است.
تاييد و جود مركز تازه و انتخاب زمان اعلام آن نيز، مشابه اقرار به وجود كارخانه آب سنگين در اراك و غنى سازى اورانيوم در نطنز در سال ۲۰۰۲، نه داوطلبانه كه در نتيجه انتشار گزارش هاى موثق منابع ثالث صورت گرفته است.
با اين تفاوت كه اين بار مركز اصلى مورد بحث در براى غنى سازى اورانيوم در فاصله جنوب تهران و ساوه، كاملا متفاوت با دو مركزى است كه گروه مجاهدين خلق اخيرا به آن اشاره كرده اند.
