آمارهای اوپک نشان میدهد که قيمت سبد نفتی اين سازمان در روز چهارشنبه، ۱۷ دی، به ۴۵ دلار سقوط کرده است.
همزمان گزارش شده که عربستان و متحدين عرب آن در حاشيه خليج فارس، هيچ تمايلی به کاهش توليد نفت خود برای حمايت از قيمتهای جهانی نفت نشان نمیدهند.
بر اساس نمودارهای منتشره توسط اوپک، قيمت سبد نفتی آن در روز ۱۶ دی ماه ۴۶ دلار و ۶۲ سنت بود. آمارها نشان میدهد که از ششم اکتبر پارسال تا امروز قيمت نفت اوپک به نصف کاهش يافته است. بهای نفت اين سازمان در آن روز ۹۰ دلار و ۴۰ سنت بود.
سبد نفتی اوپک شامل نفت کشورهای الجزایر، آنگولا، اکوادور، ایران، عراق، کویت، لیبی، نیجریه، قطر، عربستان، امارات و ونزوئلا است.
در همين حال، خبرگزاری رويترز روز پنج شنبه ۱۸ دی گزارش داد که عدم تمايل کشورهای عرب عضو اوپک به کاهش توليد نفت خود همچنان مشهود است و حتی اگر قيمتهای جهانی نفت به زير ۵۰ دلار برسد، نشانی از تغيير موضع اين کشورها ديده نمیشود.
به دنبال افت مداوم قيمت نفت از خرداد ماه، ۱۲ کشور عضو اوپک آذرماه امسال اجلاسی در سطح وزيران نفت برگزار کردند، اما بر سر کاهش سقف توليد نفت سازمان به توافق نرسيدند، اتفاقی که شتاب افت قيمت نفت را افزايش داد.
عربستان به عنوان بزرگترين توليدکننده نفت اوپک که يک سوم کل توليد اين سازمان را در اختيار دارد، با اين استدلال که در مقابل نفت شيل آمريکا، اوپک بايستی سهم خود را در بازارهای جهانی حفظ کند، با کاهش سقف توليد سازمان مخالفت کرد.
علی النعيمی وزير نفت عربستان نيز اخيرا به صراحت اعلام کرد که اگر قيمت نفت به ۲۰ دلار هم برسد، اين کشور توليد نفت خود را کم نخواهد کرد.
قيمتهای جهانی نفت طی شش ماه گذشته بيش از دو برابر افت کرده است. قيمت نفت برنت دريای شمال در روز پنج شنبه به ۵۰ دلار و ۷۲ سنت و قيمت نفت وست تگزاس آمريکا به ۴۸ دلار و ۶۰ سنت سقوط کرد.
نفت مازاد، عامل کاهش قیمتها
سازمان اوپک پيش بينی کرده که در سال جاری ميلادی نفت مازاد در بازار افزايش پيدا خواهد کرد که علت آن افزايش توليد کشورهای غيراوپک، همچنين تضعيف تقاضای بازارهای جهانی است، اما کشورهای عربی حاشيه خليج فارس که نيمی از توليد اوپک را انجام می دهند بر اين باور هستند که قيمتهای پايين باعث خارج شدن توليد برخی کشورها از دايره رقابت، محرکی برای رشد اقتصادی جهان و بدين ترتيب افزايش مجدد تقاضای جهانی برای نفت خواهد شد.
يک نماينده از کشورهای عرب خليج فارس به رويترز گفته است در حالی که کشورهای غيراوپک در اشباع بازار نفت مقصر هستند، هيچ شانسی برای بازنگری اعضای عربی اوپک در مواضع خود مبنی بر ثابت نگه داشتن سطح توليد وجود ندارد.
نماينده ديگری به رويترز گفته است: نعيمی روشن کرده است که اوپک به تنهايی توليد نفت را کاهش نخواهد داد.
اعضای اوپک افزايش توليد کشورهايی مانند قزاقستان، روسيه، مکزيک، همچنين آمريکا که توليد نفت شيل را به شدت افزايش داده است، مسئول اشباع بازار و وجود نفت مازاد در جهانی می دانند.
توليد نفت آمريکا طی شش سال گذشته از پنج ميليون بشکه در روز به بالای ۹ ميليون بشکه صعود کرده است.
رويترز مینويسد که در اجلاس آذرماه اوپک اعضای آفريقايی، ايران و ونزوئلا اصرار به کاهش سقف توليد داشتند، اما ديگر کشورها مخالفت کردند.
سمير کمال نماينده ليبی در اوپک به رويترز گفته که اوپک بايستی اقدامی انجام دهد تا بازارهای جهانی نفت به ثبات دست يابد و قيمتها به ميزانی برسد که هم برای خريدار و هم برای فروشنده عادلانه باشد.
نيکلاس مادورو رييس جمهوری ونزوئلا نيز سلسله سفرهايی به عربستان، ايران و الجزاير آغاز کرده است تا برای کاهش توليد اوپک رايزنی کند.
الجزاير، ايران و ونزوئلا نيازمند به نفت بالای ۱۰۰ دلاری هستند تا بودجه خود را متوازن کنند، اما ديگر اعضای اوپک بنا به پيش بينی صندوق بين المللی پول و ديگر نهادهای جهانی، میتوانند قيمتهای پايين نفت را برای چند سال تحمل کنند.
اين گزارش میافزايد که شکاف در مواضع اعضای اوپک میتواند قيمت نفت را به سمت بشکهای ۴۰ دلار يا حتی پايينتر سوق دهد.
يک نماينده کشورهای اوپک گفته است که احتمالا در سطح ۴۰ دلار، عربستان باز هم بر مواضع خود مبنی بر ادامه توليد نفت به ميزان کنونی ۹.۶ ميليون بشکه در روز پایفشاری خواهد کرد، اما اگر اين رقم به ۳۰ دلار برسد، برخی از اعضای اوپک میتوانند به عربستان بگويند که «آيا اين کشور سر جنگ دارد؟»
نماينده ليبی در اوپک بر اين عقيده است که قيمتهای جهانی نفت در شش ماه آينده احتمالا در حدود ۴۵ دلار خواهد بود، اما بعدا قيمتها بالا خواهد رفت و به ۵۵ تا ۶۰ دلار به ازای هر بشکه خواهد رسيد. هنوز هيچ دعوتی از طرف اعضای اوپک برای برگزاری اجلاس اضطراری انجام نشده است.
يک نماينده از کشورهای عرب خليج فارس نيز به رويترز گفته است که «البته قيمتها کشنده هستند، اما چرا از من می پرسيد؟ از (توليد کننده) بزرگتر (عربستان) بايد پرسيد».