لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
جمعه ۲ آذر ۱۴۰۳ تهران ۲۱:۱۰

امتیاز به مخالفان در ایران خطر جنگ را از بین می برد؟


اعتراض های سال گذشته مخالفان به نتیجه انتخابات ریاست جمهوری با سرکوب گسترده نیروهای امنیتی و انتظامی روبرو شد.
اعتراض های سال گذشته مخالفان به نتیجه انتخابات ریاست جمهوری با سرکوب گسترده نیروهای امنیتی و انتظامی روبرو شد.
رئيس پيشين سازمان سيا در مصاحبه با شبكه خبرى سى‌ان‌ان گفته است که در شرايط كنونى احتمال حمله نظامى به ايران بيشتر از گذشته شده است.

اين سخن مايكل هايدن در حالى بيان مى‌شود كه اتخاذ مواضع جنگ‌طلبانه از سوى برخى مقام‌هاى سياسى و نظامى در تهران و واشنگتن در روزهاى گذشته شدت گرفته است.



عليرضا حقيقى، استاد دانشگاه و تحليل‌گر سياسى در تورنتو كانادا، در گفت و گو با رادیو فردا، نخست درباره چرايى اين موضع آقاى هايدن مى‌گويد:

علیرضا حقيقى: (آقای هایدن) در گذشته كه خودش رياست سازمان اطلاعات مركزى آمريكا –سى آى اى – را بر عهده داشت، گزينه نظامى در آخر ليست سياست هايش قرار داشت. در آن زمان معتقد بود كه گزينه نظامى، بدترين گزينه است و به هر حال هزينه هاى زيادى را بر منافع آمريكا تحميل مى كند.

اما گذر زمان و ناموثر بودن تحريم ها، باعث شد كه احساس كند گزينه نظامى،‌ بدترين انتخاب آمريكا نيست و اين گزينه براى مصالح استراتژيك آمريكا، منافع بيشترى تا ساير گزينه ها دارد.

باراك اوباما پس از روى كار آمدنش همواره از لزوم مذاكره با ايران سخن گفته است. چه شده است كه آقاى مايكل هايدن مى گويد براى حمله به ايران ديگر جاى چون و چرا وجود ندارد؟

ببينيد؛ بخشى از جناح هاى محافظه كار و جمهوريخواه در آمريكا مايلند دولت اوباما را به سمت يك جنگ هدايت كنند و از اين طريق سياست هاى اجتماعى دولت اوباما – مانند بيمه همگانى- را با مشكل جدى مواجه كنند.

با توجه به اينكه ايران امكان بازى با كارت هاى بين المللى را از دست داده است مى تواند توافق جديدى درعرصه داخلى صورت دهد، و از نيروهاى معترض بعد از انتخابات دلجويى كند. در چنين وضعيتى است كه به اعتقاد من، ايران موقعيت قدرتمندترى پيدا مى كند، يك وحدت داخلى ايجاد خواهد شد و خطر جنگ، از بين خواهد رفت.

علیرضا حقیقی
معمولا وقتى دموكرات ها وارد جنگ مى شوند معلوم و مشخص نيست كه در انتخابات بعدى بتوانند راى بياورند چون از جنبه بودجه، مشكلات جدى پيدا خواهند كرد و سياست هاى رفاهى شان با مشكلات جدى مواجه خواهد شد.

نكته دوم اينكه با توجه به مشكلاتى كه ايران الان در ساختار قدرت خود دارد و مسائلى كه بعد از انتخابات ايجاد شده و همچنين تحريم هاى جديدى كه ممكن است بسيارى از حوزه هاى اقتصادى ايران را فلج كند، به صدا در آوردن ناقوس جنگ نظامى مى تواند بخش هايى از نهادهاى قدرت در ايران را به فكر تجديد نظر در برنامه هايشان وادارد و اين امر می تواند روحیه ایران را در آستانه مذاكرات تضعيف كند.

آقاى حقيقى،‌ برخى از صاحب نظران و حتى سران مخالفان در ايران- مثل آقاى موسوى- در بيانيه هاشان بر اين باورند كه در داخل ايران، جناحى كه هم اكنون در راس حاكميت است از جنگ استقبال مى كند و فكر مى كنند كه شايد براى حل مسائل داخلى ايران، برخورد نظامى، گزينه مناسبى است.

جنگ اگر با نيروى زمينى آمريكا باشد قطعا به نفع ايران خواهد بود. من بعيد مى دانم آمريكاييان وارد جنگ با ايران شوند. براى اينكه الان آنها در عراق و افغانستان وضعيت شكننده اى دارند و با توجه به اينكه جامعه آمريكا نسبت به افزايش آمار تلفات، حساس است، بعيد مى دانم آمريكا چنين ريسكى را انجام دهد.

اما ممكن است جنگ توسط اسرائيل آغاز شود. اسرائيل هم در شرايط فعلى در بدترين وضعيتش در ميان افكار عمومى به سر مى برد. ايران ممكن است از ايجاد يك چالش، با اسرائيل استقبال كند. براى اينكه در آن صورت مى تواند موقعيت خودش را تقويت كند چرا كه آمريكا به خاطر منافع اسرائيل مستقيما درگير نخواهد شد.

اما باراك اوباما به تازگى اشاره كرد كه آمريكا در كنار اسرائيل ايستاده است.

بله. ولى بعيد مى دانم كه آمريكا به خاطر مسئله اسرائيل وارد يك رويارويى مستقيم با ايران شود. اگر اسرائيل شروع كننده جنگ عليه ايران باشد، به اعتقاد من آمريكا وارد چنين جنگى نخواهد شد. اما اگر ايران آغاز كننده نبرد عليه اسرائيل باشد، قطعا آمريكا در كنار اسرائيل خواهد ايستاد.

اما همين چند روز گذشته ۴۷ تن از نمايندگان جمهوريخواه مجلس آمريكا، قطعنامه اى را پيشنهاد كرده اند كه از حمله اسرائيل به ايران حمايت مى كند.

ببيند. ايران دو راه بیشتر براى انتخاب بيشتر ندارد تا بتواند با تحريم هاى اخير و جنگ احتمالى مقابله كند. يكى اينكه با آمريكا سازش كند كه دولت آقاى احمدى نژاد كمابيش دنبال اين قضيه است. ولى اين گرايش در نهادهاى قدرت با مخالفت هاى جدى روبروست.

راه حل ديگر هم اين است كه ايران مصالحه داخلى كند. با توجه به اينكه ايران امكان بازى با كارت هاى بين المللى را از دست داده است مى تواند توافق جديدى درعرصه داخلى صورت دهد، و از نيروهاى معترض بعد از انتخابات دلجويى كند.

در چنين وضعيتى است كه به اعتقاد من، ايران موقعيت قدرتمندترى پيدا مى كند، يك وحدت داخلى ايجاد خواهد شد و خطر جنگ، از بين خواهد رفت.

يعنى اينكه حاكميت ايران بايستى يا به دولت هاى خارجى امتياز بدهد يا به رقباى داخلى و به جاى اينكه بخواهد اين امتياز را صرف دولت هاى خارجى كند، به رقباى داخلى امتياز بدهد.
XS
SM
MD
LG