شيخ حمد بن خليفه آل ثانی امير قطر روز سه شنبه، دوم آبان ماه، وارد نوار غزه شد. وی نخستين رهبر يک کشور خارجی است که از زمان تسلط جنبش حماس بر اين منطقه در پنج سال پيش، به چنين سفری دست زده است.
ناظران اجماع دارند که حضور امير قطر، وجهه دولت حماس در غزه و جايگاه خود اين منطقه را از زمان تشکيل دولت حماس، افزايش خواهد داد و می تواند در کاهش ابعاد انزوای دولت حماس مؤثر باشد.
حماس که در انتخابات پارلمانی فلسطينی در ژانويه ۲۰۰۶ بر جنبش فتح غلبه کرده بود، يک سال پس از آن، برای خلع قدرت از فتح، در نبردهای خونين و چند هفته ای بيش از يکصد و بيست نفر از اعضای فتح را به قتل رساند و صدها نفر ديگر از آنان را زخمی کرد و دولت مستقل خود را تشکيل داد.
کودتای تابستان سال ۲۰۰۷ حماس، منجر به دو پاره شدن حکومت فلسطينی شد و در حالی که تشکيلات خودگردان به رهبری فتح تسلط بر در کرانه باختری را ادامه داد، حماس نيز عليرغم پشت سرگذاشتن نبرد دشوار ۲۲ روزه ای در برابر ارتش اسرائيل در ژانويه ۲۰۰۸، همچنان در قدرت ماند.
با وجود تحمل بيش از يک هزار و يکصد تا يک هزار و چهارصد کشته (بر اساس آمار متفاوتی که اسرائيل و فلسطينی ها اعلام کرده اند) و نيز عليرغم به بار آمدن ويرانی های گسترده در غزه، دولت حماس قدرت خود را در همه اين سالها حفظ کرد و ساختار خود را نيز تا حد زيادی بهبود بخشيد.
امير قطر در اين سالها با اعطای حدود ۲۵۰ ميليون دلار کمک بلاعوض برای نوسازی باريکه غزه، بزرگترين سهم را در ميان کشورهای جهان در بهبود وضعيت اين منطقه داشته است و سفر روز سه شنبه او برای ارزيابی اين سرمايه گذاری بزرگ خود است.
روز سه شنبه با ورود امير قطر، باريکه غزه لباس عيد پوشيد؛ خيابان های اصلی بسيار تميز و گل آرايی شده و پرچم های قطر در هر کوی و برزن به اهتزاز درآمده بود؛ در همين حال، حضور امير قطر تنها چند ساعت طول می کشد.
شيخ حمد در کنار مناسبات حسنه با فلسطينی ها، در طول سالها نيز با سران اسرائيل ديدار کرده بود. در سالهايی که اميد دستيابی به صلح ميان فلسطينی ها و اسرائيل تقويت شده بود، امير قطر با شيمون پرز و نيز با سياستمداران ديگری از اسرائيل مانند تسيپی ليونی وزيرخارجه وقت اسرائيل، چه در نيويورک و چه در دوحه ديدار کرد.
اسرائيل در آن سالها توانسته بود که دفتری با عنوان مناسبات بازرگانی در دوحه قطر بگشايد و ديپلماتی را نيز به دوحه اعزام کند اما در پی حمله ژانويه ۲۰۰۸ اسرائيل به غزه، قطر نيز مانند تمامی کشورهای عرب و برخی از کشورهای غير عرب، مناسبات با اسرائيل را قطع کرد؛ اين قطعی مناسبات تا به امروز نيز ادامه يافته است.
اکنون سفر امير قطر به غزه نظر به انتقال مقر زندگی و فعاليت شماری از سران خارج نشين حماس از سوريه به دوحه اهميت دارد؛ خالد مشعل، موسی ابو مرزوق و ديگر سران حماس که سالها با حمايت بشار اسد در سوريه زندگی می کردند، در ماههای اخير اين پايگاه ديرينه خود را ترک کرده و عمدتاً در قطر زندگی می کنند و ديدگاههای آنها از حکومت های سوريه و ايران به ميزان چشمگيری دور شده است.
نام امير قطر در کنار سران عربستان سعودی و رهبران ترکيه در يکسال و نيمی که از بحران سوريه می گذرد، از سوی حکومت های سوريه و ايران به عنوان کسانی مطرح می شود که حامی معارضين سوری هستند.
امير قطر از فرودگاه بين المللی بندر مصری العريش و در حالی که از سوی مقامات رسمی مصر مورد استقبال قرار گرفت، همراه با يک هيات رسمی مصر، با عبور زمينی از گذرگاه «الرفح» وارد غزه شد.
اسماعيل هنيه نخست وزير دولت حماس در غزه پيشتر ورود امير قطر به غزه را «روز ملی لغو حصر» اين باريکه را ناميده بود.
امير قطر که همراه با همسر خود شاهزاده «موزه» و نيز وليعهد قطر به غزه رفته است، کلنگ شماری از پروژه های جديد عمرانی و خانه سازی های مدرن برای فلسطينی ها را به زمين خواهد زد.
به نظر می رسد که جنبش فتح و حکومت خودگردان فلسطينی مانند اسرائيل از حضور امير قطر در غزه چندان خشنود نباشند اما همان گونه که اسرائيل در باره اين سفر سکوت کرده است، فتح نيز ناخشنودی خود را آشکار نکرده است.
با وجود اين، برخی از مقامات فتح روز دوشنبه جسته و گريخته گلايه کرده بودند که کسی از سران فتح در غزه به آيين استقبال از امير قطر دعوت نشده است.
اما روزنامه القدس العربی سه شنبه نوشته است که امير قطر پيش از ورود به غزه، ابتدا با محمود عباس رهبر تشکيلات خودگردان فلسطينی تماس تلفنی و يک «مکالمه طولانی» داشته است.
القدس العربی افزوده است: امير قطر به محمود عباس «اطمينان» داد که حضور چند ساعته اش در غزه، به «مشروعيت تشکيلات خودگردان فلسطينی را به عنوان تنها نماينده واقعی ملت فلسطين» ضربه نخواهد زد.
امير قطر در حالی وارد غزه شد که در شبانه روز اخير، حملات متقابل ستيزه جويان فلسطينی و ارتش اسرائيل شدت گرفت؛ از يکسو يک افسر ارتش اسرائيل بامداد سه شنبه بر اثر برخورد با مين کارگزاری شده در بخش ميانی نوار غزه زخمی شد و از ديگر سو نيز در طول روز دوشنبه پس از حملات راکت اندازان فلسطينی به خاک اسرائيل، سه نفر از اين فلسطينی ها کشته شدند.
يوسف الرزقه يکی از سخنگويان حماس گفت اسرائيل عمداً اين وضعيت را بوجود آورد تا به ديدار امير قطر لطمه بزند.
همچنين اين هفته اسرائيل بار ديگر مانع از آن شد که يک قايق فنلاندی با نام «استله» و سرنشينان آن که شماری از فعالان حامی فلسطينی از کشورهای غربی ازجمله از فنلاند، سوئد و خود اسرائيل بودند، از طريق دريای مديترانه به غزه برسند؛ نيروی دريايی اسرائيل اين قايق را به سوی بندر اشدود هدايت کرد و سپس خارجی های سرنشين قايق را با هواپيما به کشورشان برگرداند.
غزه در دوران آرامشی که آن را تجربه می کند، به شکوفايی اقتصادی خوبی رسيده است و اين هفته اعلام شد که بيشترين شمار فروش تلفن های هوشمند و آی پد نسبت به جمعيت، در غزه بوده است.
نوام چامسکی روشنفکر يهودی آمريکايی منتقد اسرائيل در روزهای اخير در جريان سفر به غزه ضمن ابراز همبستگی دوباره با فلسطينی های غزه، از بهبود نسبی وضعيت آنان ابراز خرسندی کرد.
جيمی کارتر رييس جمهوری اسبق آمريکا نيز اين روزها برای ديداری ديگر از غزه، به منطقه آمده است.
ناظران اجماع دارند که حضور امير قطر، وجهه دولت حماس در غزه و جايگاه خود اين منطقه را از زمان تشکيل دولت حماس، افزايش خواهد داد و می تواند در کاهش ابعاد انزوای دولت حماس مؤثر باشد.
حماس که در انتخابات پارلمانی فلسطينی در ژانويه ۲۰۰۶ بر جنبش فتح غلبه کرده بود، يک سال پس از آن، برای خلع قدرت از فتح، در نبردهای خونين و چند هفته ای بيش از يکصد و بيست نفر از اعضای فتح را به قتل رساند و صدها نفر ديگر از آنان را زخمی کرد و دولت مستقل خود را تشکيل داد.
کودتای تابستان سال ۲۰۰۷ حماس، منجر به دو پاره شدن حکومت فلسطينی شد و در حالی که تشکيلات خودگردان به رهبری فتح تسلط بر در کرانه باختری را ادامه داد، حماس نيز عليرغم پشت سرگذاشتن نبرد دشوار ۲۲ روزه ای در برابر ارتش اسرائيل در ژانويه ۲۰۰۸، همچنان در قدرت ماند.
با وجود تحمل بيش از يک هزار و يکصد تا يک هزار و چهارصد کشته (بر اساس آمار متفاوتی که اسرائيل و فلسطينی ها اعلام کرده اند) و نيز عليرغم به بار آمدن ويرانی های گسترده در غزه، دولت حماس قدرت خود را در همه اين سالها حفظ کرد و ساختار خود را نيز تا حد زيادی بهبود بخشيد.
امير قطر در اين سالها با اعطای حدود ۲۵۰ ميليون دلار کمک بلاعوض برای نوسازی باريکه غزه، بزرگترين سهم را در ميان کشورهای جهان در بهبود وضعيت اين منطقه داشته است و سفر روز سه شنبه او برای ارزيابی اين سرمايه گذاری بزرگ خود است.
روز سه شنبه با ورود امير قطر، باريکه غزه لباس عيد پوشيد؛ خيابان های اصلی بسيار تميز و گل آرايی شده و پرچم های قطر در هر کوی و برزن به اهتزاز درآمده بود؛ در همين حال، حضور امير قطر تنها چند ساعت طول می کشد.
شيخ حمد در کنار مناسبات حسنه با فلسطينی ها، در طول سالها نيز با سران اسرائيل ديدار کرده بود. در سالهايی که اميد دستيابی به صلح ميان فلسطينی ها و اسرائيل تقويت شده بود، امير قطر با شيمون پرز و نيز با سياستمداران ديگری از اسرائيل مانند تسيپی ليونی وزيرخارجه وقت اسرائيل، چه در نيويورک و چه در دوحه ديدار کرد.
اسرائيل در آن سالها توانسته بود که دفتری با عنوان مناسبات بازرگانی در دوحه قطر بگشايد و ديپلماتی را نيز به دوحه اعزام کند اما در پی حمله ژانويه ۲۰۰۸ اسرائيل به غزه، قطر نيز مانند تمامی کشورهای عرب و برخی از کشورهای غير عرب، مناسبات با اسرائيل را قطع کرد؛ اين قطعی مناسبات تا به امروز نيز ادامه يافته است.
اکنون سفر امير قطر به غزه نظر به انتقال مقر زندگی و فعاليت شماری از سران خارج نشين حماس از سوريه به دوحه اهميت دارد؛ خالد مشعل، موسی ابو مرزوق و ديگر سران حماس که سالها با حمايت بشار اسد در سوريه زندگی می کردند، در ماههای اخير اين پايگاه ديرينه خود را ترک کرده و عمدتاً در قطر زندگی می کنند و ديدگاههای آنها از حکومت های سوريه و ايران به ميزان چشمگيری دور شده است.
نام امير قطر در کنار سران عربستان سعودی و رهبران ترکيه در يکسال و نيمی که از بحران سوريه می گذرد، از سوی حکومت های سوريه و ايران به عنوان کسانی مطرح می شود که حامی معارضين سوری هستند.
امير قطر از فرودگاه بين المللی بندر مصری العريش و در حالی که از سوی مقامات رسمی مصر مورد استقبال قرار گرفت، همراه با يک هيات رسمی مصر، با عبور زمينی از گذرگاه «الرفح» وارد غزه شد.
اسماعيل هنيه نخست وزير دولت حماس در غزه پيشتر ورود امير قطر به غزه را «روز ملی لغو حصر» اين باريکه را ناميده بود.
امير قطر که همراه با همسر خود شاهزاده «موزه» و نيز وليعهد قطر به غزه رفته است، کلنگ شماری از پروژه های جديد عمرانی و خانه سازی های مدرن برای فلسطينی ها را به زمين خواهد زد.
به نظر می رسد که جنبش فتح و حکومت خودگردان فلسطينی مانند اسرائيل از حضور امير قطر در غزه چندان خشنود نباشند اما همان گونه که اسرائيل در باره اين سفر سکوت کرده است، فتح نيز ناخشنودی خود را آشکار نکرده است.
با وجود اين، برخی از مقامات فتح روز دوشنبه جسته و گريخته گلايه کرده بودند که کسی از سران فتح در غزه به آيين استقبال از امير قطر دعوت نشده است.
اما روزنامه القدس العربی سه شنبه نوشته است که امير قطر پيش از ورود به غزه، ابتدا با محمود عباس رهبر تشکيلات خودگردان فلسطينی تماس تلفنی و يک «مکالمه طولانی» داشته است.
القدس العربی افزوده است: امير قطر به محمود عباس «اطمينان» داد که حضور چند ساعته اش در غزه، به «مشروعيت تشکيلات خودگردان فلسطينی را به عنوان تنها نماينده واقعی ملت فلسطين» ضربه نخواهد زد.
امير قطر در حالی وارد غزه شد که در شبانه روز اخير، حملات متقابل ستيزه جويان فلسطينی و ارتش اسرائيل شدت گرفت؛ از يکسو يک افسر ارتش اسرائيل بامداد سه شنبه بر اثر برخورد با مين کارگزاری شده در بخش ميانی نوار غزه زخمی شد و از ديگر سو نيز در طول روز دوشنبه پس از حملات راکت اندازان فلسطينی به خاک اسرائيل، سه نفر از اين فلسطينی ها کشته شدند.
يوسف الرزقه يکی از سخنگويان حماس گفت اسرائيل عمداً اين وضعيت را بوجود آورد تا به ديدار امير قطر لطمه بزند.
همچنين اين هفته اسرائيل بار ديگر مانع از آن شد که يک قايق فنلاندی با نام «استله» و سرنشينان آن که شماری از فعالان حامی فلسطينی از کشورهای غربی ازجمله از فنلاند، سوئد و خود اسرائيل بودند، از طريق دريای مديترانه به غزه برسند؛ نيروی دريايی اسرائيل اين قايق را به سوی بندر اشدود هدايت کرد و سپس خارجی های سرنشين قايق را با هواپيما به کشورشان برگرداند.
غزه در دوران آرامشی که آن را تجربه می کند، به شکوفايی اقتصادی خوبی رسيده است و اين هفته اعلام شد که بيشترين شمار فروش تلفن های هوشمند و آی پد نسبت به جمعيت، در غزه بوده است.
نوام چامسکی روشنفکر يهودی آمريکايی منتقد اسرائيل در روزهای اخير در جريان سفر به غزه ضمن ابراز همبستگی دوباره با فلسطينی های غزه، از بهبود نسبی وضعيت آنان ابراز خرسندی کرد.
جيمی کارتر رييس جمهوری اسبق آمريکا نيز اين روزها برای ديداری ديگر از غزه، به منطقه آمده است.
