در يک فهرست جهانی که روز دوشنبه ۲۶ آبان منتشر شد آمده است که نزديک به ۳۶ ميليون نفر از مردم دنيا در شرايط بردگی زندگی می‌کنند و امروزه برده‌داری در موريتانی، ازبکستان، هائيتی، قطر و هند بيشتر از همه کشورهای جهان رايج است.
به گزارش رويترز، سازمان حقوق بشری «واک فری فانديشن» که برای از بين بردن برده‌داری مدرن و بردگی جنسی مبارزه می‌کند، سال گذشته اولين فهرست خود را منتشر کرد. اين سازمان استراليايی تخمين زده بود که نزديک به ۲۹.۸ ميليون نفر در سراسر دنيا در در اشکال مختلف بردگی، مانند قاچاق انسان برای بردگی جنسی، کار اجباری برای پرداخت بدهی و يا بهره کشی زندگی می‌کنند.
در دومين فهرست جهانی، اين تعداد به ۳۵.۸ ميليون نفر افزايش يافته است. بنياد «واک فری فانديشن » می‌گويد دليل افزايش اين ارقام جمع آوری بهتر اطلاعات و کشف بردگی در مناطقی بوده که قبلا ديده نشده بود.
برای دومين سال پياپی هند با اختلاف بسيار زيادی از ۱۶۷ کشور موجود در اين فهرست، بيشترين تعداد برده‌ها را دارد. بيش از ۱۴.۳ ميليون نفر از جمعيت ۱.۲۵ ميليادری هند قربانی شکلی از بردگی، از جمله کار اجباری برای پرداخت بدهی و يا روسپيگری هستند.
در موريتانی تعداد بردگی به نسبت جمعيت کشور بيشتر از همه کشورهای جهان است. در همين حال قطر، ميزبان جام جهانی سال ۲۰۲۰، به نسبت جمعيت کشور در رده چهارم و در کل فهرست در رده ۹۶ قرار دارد.
در گزارش بنياد «واک فری فانديشن» آمده است: «بردگی مدرن چهره‌های متفاوتی دارد، از محروميت کودکان از حق تحصيل و فرستادن آنها به کار اجباری و يا ازدواج اجباری گرفته تا مردانی که به دليل بدهی کمرشکن به کارفرما يا بنگاه کاريابی مجبور به ادامه کار اجباری هستند، زنان و دخترانی که بدون دريافت دستمزد مورد بهره‌کشی قرار می‌گيرند تا کارگران خانگی. بردگی هنوز هم در تمام کشورها وجود دارد و بردگی مدرن روی همه ما تاثير می گذارد».
رويترز در ادامه گزارش خود می‌نويسد: بنا به تعريف اين فهرست، بردگی، کنترل يا تملک افراد به شيوه‌ای است که با سلب آزادی و کاربرد خشونت، زور و يا فريب از آنها برای سودجويی و يا سوء استفاده جنسی بهره‌کشی می‌شود.
اين تعريف از بردگی مدرن کار اجباری قراردادی، ازدواج اجباری، ربودن و سربازگيری کودکان برای شرکت در درگيری‌های مسلحانه را نيز شامل می‌شود.
به دنيا آمدن در بردگی و بردگی موروثی
بردگی موروثی در کشور موريتانی در غرب آفريقا نهادينه است. بنا به گزارش اين سازمان حقوق بشری، چهار درصد از جمعيت ۳.۹ ميليونی اين کشور برده هستند.
پس از موريتانی، بردگی در ازبکستان رواج فراوانی دارد. در اين کشور بر اساس قانون دولتی سهميه‌بندی پنبه، مردم بايد هر سال در برداشت محصول از مزارع پنبه مشارکت کنند.
در کشور هائيتی يکی از رسوم متداول که فرستادن کودکان فقير برای زندگی در خانه اقوام ثروتمند است، به سواستفاده و کار اجباری کودکان منتهی می‌شود.
قطر در رتبه چهارم
قطر برای ساختن سازه‌های عظيم از جمله استاديوم‌های فوتبال برای جام جهانی ۲۰۲۰ به طور وسيعی به کارگران مهاجر به ويژه از شبه قاره هند متکی است. سازمان‌های حقوق بشری شيوه برخورد اين کشور کوچک حاشيه خليج فارس با نيروی کار را زير نظر دارند. نيروی کار خارجی نه تنها در ساخت و ساز و صنعت نفت بلکه در کار خانگی نيز به وفور به کار گرفته می‌شود.
از نظر تعداد، افرادی که در شرايط بردگی زندگی می‌کنند به نسبت کل جمعيت هر کشور، پس از موريتانی و قطر به ترتيب هند، پاکستان، جمهوری دمکراتيک کنگو، سودان، سوريه و جمهوری آفريقای مرکزی قرار دارند. نمايه بردگی بنياد «واک فری فانديشن» نشان می‌دهد که ده کشور، مسئول ۷۱ درصد بردگی در دنيا هستند.
واکنش و همکاری دولت‌ها
برای اولين بار در اين گزارش به واکنش و نحوه همکاری دولت‌ها اشاره شده است. بنا بر اين گزارش هلند، سوئد، آمريکا، استراليا، سوئيس، ايرلند، بريتانيا، گرجستان و اتريش قويترين پاسخ را داده‌اند.
در مقابل و از پايين فهرست، کره شمالی، ايران، سوريه، جمهوری آفريقای مرکزی، ليبی، گينه استوايی، ازبکستان جمهوری کنگو و عراق بدترين پاسخ را داده‌اند.
فيونا ديويد، رييس پژوهش‌های بين‌المللی بنياد «واک فری فانديشن» گفت: «نتيجه پژوهش نشان می‌دهد اقدامات زيادی روی کاغذ انجام شده ولی لزوما به نتيجه نرسيده‌اند».
او افزود: «در بررسی ما از راه‌های دادخواهی و قوانين موجود برای ياری به قربانيان بردگی، بيشتر کشورها نتيجه ۵۰ درصدی داشتند. اين نکته تکان دهنده بود که از بين ۱۶۷ کشور تنها دولت‌های استراليا، آمريکا و برزيل در عرصه کار و توليد موانعی برای بردگی پيش بينی کرده‌اند».
فيونا ديويد با اشاره به بردگی گرفتن زنان توسط گروه داعش در عراق و سوريه گفت اين گزارش نشان می‌دهد که بحران، درگيری مسلحانه و جنگ با ميزان بردگی ارتباط مستقيم دارد.
