دیوان عالی ایالات متحده آمریکا روز سهشنبه ششم تیرماه موافقت کرد که درباره درخواست خانواده قربانیان یک بمبگذاری سال ۱۹۹۷ در اورشلیم برای اجرایی شدن حکم ۷۱ میلیون دلاری دادگاهی در شیکاگو علیه ایران تصمیمگیری کند.
به گزارش خبرگزاری رویترز، در صورتی که دیوان عالی با درخواست شاکیان موافقت کند مجموعهای از اشیاء باستانی ایران که در دو موزه شیکاگو قرار دارند به نفع آنها ضبط خواهد شد.
قضات دیوان عالی قرار است درخواست تجدیدنظر شاکیان نسبت به رای شعبه هفتم دادگاه تجدیدنظر شیکاگو به نفع ایران را مورد رسیدگی قرار دهند.
دادخواست قدیمی مطرح شده در دادگاه شیکاگو مربوط به حملهای در اورشلیم در سال ۱۹۹۷ است که در جریان آن، سه عضو گروه حماس با انجام یک عملیات انتحاری پنج نفر را کشتند. هشت آمریکایی نیز در این حادثه مجروح شدند.
این افراد همراه با بستگانشان از ایران به دلیل نقش احتمالی آن در این حمله، به یک دادگاه آمریکایی شکایت کرده بودند و توانستند حکمی برای دریافت غرامت از ایران به مبلغ ۷۱ میلیون و ۵۰۰ هزار دلار دریافت کنند.
این شاکیان برای رسیدن به غرامت خود سه مجموعه از اشیاء باستانی ایران شامل ظروف سفالی ماقبل تاریخی، زیورآلات و کتیبههای عتیقه به خط عیلامی را هدف قرار دادهاند که در اختیار موزه تاریخ طبیعی فیلد در شیکاگو و موسسه شرقی دانشگاه شیکاگو است.
این دو موزه میگویند که این آثار متعلق به آنها است ولی شاکیان استدلال کردهاند که ایران مالک این آثار است. دادگاهی در شیکاگو در فروردین ۱۳۹۳ درخواست شاکیان برای واگذاری این آثار و فروش آنها برای تامین مبلغ غرامت را رد کرده بود.
بخش اعظم این کتیبهها از دهه ۱۹۳۰ طبق قراردادی درازمدت که با حکومت وقت ایران امضاء شد به صورت عاریهای در اختیار مؤسسه شرقی شیکاگو قرار گرفت.
رابرت گتلمن، قاضی پرونده در دادگاه شیکاگو، با اشاره به قرارداد حکومت وقت ایران گفت که این اشیاء برای مقاصد دانشگاهی و پژوهشی از سوی ایران قرض داده شده و از آنجا که به عاریه دادن آن برای مقاصد تجاری نبوده نمیتوان آنها را مصادره کرد.
ایران در گذشته بارها خواستار بازگرداندن این آثار شده بود. دانشگاه شیکاگو طی سالیان گذشته به مرور بیش از ۳۰ هزار شیء باستانی را به ایران بازگردانده است.
مت استالپر، که نگهداری از این اشیاء را در شیکاگو را برعهده دارد به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت زمانی که ثبت بقیه این اشیا به انجام برسد تمام آنها به ایران بازگردانده خواهد شد.
دیوان عالی آمریکا قرار است در دوره جدید کاری خود که از ماه اکتبر آغاز میشود به استدلالهای طرفین رسیدگی کند.
حکم دیوان عالی آمریکا احتمالا بر نتیجه پرونده مشابهی اثر خواهد گذاشت که از سوی چهار گروه مختلف به نمایندگی از شاکیانی که در سایر حملات مورد پشتیبانی ایران مجروح شدهاند مطرح شده است.
این شاکیان به دنبال اجرای حکم دادگاههای عادی هستند که پذیرفتهاند ۱۷ میلیون و ۶۰۰ هزار دلار از اموال بانک ملی ایران به آنها پرداخت شود.
دیوان عالی در موضوع مشابهی که سال گذشته در مورد آن تصمیمگیری کرد به ضبط دو میلیارد دلار از داراییهای ایران رای داد که باید به خانوادههای آمریکاییان قربانی در بمبگذاری سال ۱۹۸۳ بیروت توسط گروه حزبالله لبنان و سایر حملات که ایران متهم به پشتیبانی از آنها بوده است، رای داد.