دیوان عالی ایالات متحده در اقدامی که یک پیروزی برای دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، محسوب میشود بخشهایی از فرمان ممنوعیت موقت ورود اتباع شش کشور عمدتا مسلمان و پناهندگان به خاک این کشور را اجرایی کرد.
به گزارش خبرگزاری رویترز، در حکم دیوان عالی آمریکا تصریح شده است این ممنوعیت ۹۰ روزه فقط شامل افرادی میشود که هیچ پیوندی با ایالات متحده ندارند.
چند دادگاه ایالتی آمریکا روز ششم مارس رای به توقف کامل فرمان مهاجرتی دونالد ترامپ داده بودند ولی دیوان عالی در حکم روز دوشنبه پنجم تیرماه خود بخشهایی از این فرمان را قابل اجرا دانسته است.
دیوان عالی میگوید که آماده شنیدن استدلالهای دولت آمریکا درباره فرمان مهاجرتی یاد شده در دوره بعدی فعالیت خود است که از ماه اکتبر آغاز میشود.
در واقع، حکم روز دوشنبه دیوان عالی حالت اضطراری دارد تا بخشهایی از این فرمان شکل اجرایی به خود گیرد ولی بحث حقوقی برای صدور حکم نهایی ادامه خواهد یافت.
در این حکم آمده است که فرمان ممنوعیت ورود اتباع شش کشور به ایالات متحده به اجرا در میآید، «در مورد اتباع خارجی که هیچ رابطه واجد شرایطی با فرد یا موسسهای در ایالات متحده ندارند».
فرمان اجرایی آقای ترامپ که ۱۶ اسفند پارسال صادر شد، مهاجرت و سفر شهروندان شش کشور با جمعیت عمدتا مسلمان به آمریکا را به طور موقت تعلیق میکند.
بر اساس این فرمان، ورود شهروندان کشورهای ایران، لیبی، سوریه، سومالی، سودان و یمن به ایالات متحده به مدت ۹۰ روز متوقف میشود.
دیوان عالی همچنین گفته که ممنوعیت ۱۲۰ روزه برای ورود پناهندگان به خاک آمریکا نیز بر اساس همان شرایط ورود اتباع خارجی میتواند اجرایی شود. در واقع، پناهندگانی که هیچگونه رابطه «واجد شرایطی» با فرد یا موسسهای در ایالات متحده ندارند، مشمول این ممنوعیت میشوند.
سه تن از قضات محافظهکار دیوان عالی از جمله نیل گورسوچ، انتصابی دونالد ترامپ، گفتهاند که آنها به اجرای کامل فرمان مهاجرتی رییسجمهوری آمریکا رای میدهند.
این نخستین چالش اساسی آقای ترامپ در دیوان عالی است که با ورود گوروسوچ به دادگاه عالی در ماه آوریل، ترکیب آن پنج به چهار به نفع محافظهکاران است.
پنج قاضی دیوان عالی منصوب جمهوریخواهان و چهار قاضی نیز منصوب دمکراتها هستند. دوره فعالیت این قضات مادامالعمر است.
فرمان ترامپ قبل از اجرایی شدن در روز ۱۶ مارس، از سوی چند دادگاه ایالتی متوقف شده بود.
رییسجمهوری آمریکا این فرمان را همزمان با افزایش نگرانیهای بینالمللی پس از حملات تروریستی شبهنظامیان اسلامگرا در پاریس، لندن، بروکسل، برلین و سایر شهرها صادر کرد. ولی منتقدان گفتهاند که روح این فرمان با قانون اساسی آمریکا در تضاد است و به نوعی، «ممنوعیت ورود مسلمانان» به خاک آمریکا است.
دادگاه ایالت هاوایی و شماری از شاکیان در ایالت مریلند که نمایندگی آنها را «انجمن آزادیهای مدنی آمریکایی» به عهده داشت، در استدلالهای خود این بحث را پیش کشیدند که فرمان آقای ترامپ برخلاف قوانین مهاجرتی فدرال و اصل نخست قانون اساسی ایالات متحده است که دولت را از حمایت یا ضدیت با مذهب خاصی برحذر داشته است.
دادگاههای تجدیدنظر فدرال در ویرجینیا و کالیفرنیا احکام دادگاههای محلی در متوقف کردن فرمان مهاجرتی رییسجمهوری آمریکا را مورد تایید قرار داده بودند.