هزاران تن از هواداران حزب «جریان ملی آزاد لبنان»، گروه مسیحی هم پیمان گروه حزب‌الله، عصر جمعه ۱۳ شهریور، در میدان شهدا در مرکز بیروت با شعار «تنها انتخابات است که تمیز می‌کند»، تظاهرات کردند.
«جریان ملی آزاد لبنان» و رهبر آن میشل عون، خواهان انتخاب رییس جمهوری این کشور از راه برگزاری انتخابات مستقیم یا برگزاری انتخابات پارلمانی «با قانون نسبیت» هستند. هر دو این اقدام‌ها نیاز به اصلاح قانون انتخابات دارد.
تظاهر کنندگان که اکثر آنها لباس نارنجی رنگ پوشیده بودند و بسیاری هم پرچم نارنجی‌رنگ حزب «جریان ملی آزاد» را در دست داشتند، تابلویی بزرگ در میدان نصب کرده بودند که روی آن نوشته شده بود: «لبیک یا ژنرال». اشاره آنها به میشل عون بود که از ژنرال‌های پیشین ارتش لبنان است.
صدها تن از هواداران گروه حزب‌الله لبنان هم در میان تظاهرکنندگان حضور داشتند. آنها تاکید می‌کردند که به شکلی شخصی در تظاهرات حضور یافته‌اند. چند پرچم حزب‌الله لبنان هم در دست برخی از تظاهر کنندگان دیده می‌شد.
«این تنها یک دستگرمی است، سونامی در راه است»
جبران باسیل رییس حزب «جریان آزاد ملی» و وزیر امور خارجه لبنان، سخنران اصلی مراسم بود که در سخنانی گفت: «می‌خواهند ما را از میدان آزادی به در کنند، ما اینجا هستیم تا بگوییم این میدان برای همه لبنانی‌ها است».
به نظر می‌رسد سخنان باسیل در واکنش به فعالان جامعه مدنی باشد که در تظاهرات خود طی هفته‌های گذشته، فراخوان میشل عون برای همراهی هوادارانش با آنها را نپذیرفتند.
فعالان جامعه مدنی که با خواست «مبارزه با فساد» چندین بار تظاهرات کرده‌اند، می‌گویند که همه سیاستمداران لبنانی «فاسد» هستند و لبنان باید از حضور آنها در راس قدرت، پاکسازی شود.
باسیل که داماد میشل عون است، در سخنرانی خود ادامه داد: «می‌خواهند ما را از آرزوهای خود محروم کنند. ما آروز کردیم که کشور داشته باشیم نه مزرعه، ما فرزندان این خاک هستیم. ما رییس جمهوری آزاد می‌خواهیم که مردم انتخابش کنند، رییس جمهوری که قدرت و تصمیمش ناشی از مردم و قانون اساسی باشد. رییس جمهوری پاکدامن می‌خواهیم که فساد را لاپوشانی نکند بلکه علیه آن قیام کند. کشوری می‌خواهیم که در آن پارلمان دوره خود را تمدید نکند و از اختیاراتش فرا‌تر نرود. کشوری می‌خواهیم که در آن برق ۲۴ ساعته با انرژی تجدیدپذیر باشد، کشوری که در دست فاسدان نباشد. کشوری می‌خواهیم که در آن آب وجود داشته باشد و به بهانه محیط زیست جلوی سد‌ها را نگیرند».
او ادامه داد: «ما در این کشور مساوات می‌خواهیم، نمی‌خواهیم کسانی که قبض می‌پردازند، برق دریافت نکنند در صورتی که کسانی که راه‌ها را می‌بندند، برق داشته باشند. ما هم در صورتی که از حقوق‌مان محروم شویم، می‌توانیم راه‌ها را ببندیم».
او افزود: «حضور امروز یک دستگرمی است که در آن تنها از هواداران جریان ملی آزاد دعوت شده، سونامی در راه است. حضور بعدی در بعبدا (کاخ ریاست جمهوری) خواهد بود».
بحران ادامه‌دار
میشل عون نامزد ائتلاف ۸ مارس متشکل از حزب‌الله و متحدانش برای ریاست جمهوری لبنان است.
ترکیب کنونی پارلمان باعث شده که در صورت به رسمیت رسیدن جلسات، نامزد ائتلاف ۱۴ مارس متشکل از جریان المستقبل به رهبری سعد حریری نخست وزیر اسبق لبنان و متحدانش، به ریاست جمهوری برسند.
از این رو بیش از یکسال است که گروه حزب‌الله، جریان آزاد ملی و دیگر متحدان‌شان، با آبستراکسیون، مانع از رسمیت جلسات پارلمان برای انتخاب رییس جمهوری شوند.
رییس پارلمان لبنان تاکنون ۲۷ بار نمایندگان را برای انتخاب رییس جمهوری دعوت کرده است اما این جلسات به رسمیت نرسیدند.
از سوی دیگر، پارلمان کنونی لبنان به خاطر نامساعد بودن جو امنیتی برای برگزاری انتخابات، دوره فعالیتش را تمدید کرده است. «جریان ملی آزاد» که نمایندگانش به این تمدید‌ها رای داده‌اند، اکنون می‌گوید که پارلمان قانونی نیست زیرا اراده مردم را نمایندگی نمی‌کند.
بیشترین اعتراض‌ها از سوی میشل عون به تمدید دوره پارلمان پس از آن روی داد که دوره فعالیت فرماندهان ارشد نظامی و انتظامی توسط پارلمان تمدید شد.
اما از سوی دیگر برگزاری انتخابات ریاست جمهوری با رای مستقیم مردم، یا اصلاح قانون انتخابات بر پایه «نسبیت» نیاز به اصلاح قانون توسط همین پارلمان دارد.
مسئله بعدی هم تبدیل مصوبه پارلمان به قانون است که نیاز به امضای رییس جمهوری دارد. خلاء قدرت در کاخ ریاست جمهوری یکی از موانع اصلی در این مسیر است.
به نظر می‌رسد «جریان ملی آزاد» و متحدانش آن‌گونه که می‌گویند، قصد دارند با برگزاری تظاهرات، به خواسته‌های خود «مشروعیت مردمی» ببخشند چرا که به گفته آنها می‌خواهند «حق تعیین سرنوشت و انتخاب رییس جمهوری را به مردم باز گردانند و از انحصار یک طبقه خارج کنند».
۱۴ مارس: اولویت، انتخاب رییس جمهوری است
تحرک خیابانی جامعه مدنی لبنان که در اعتراض به بحران انباشت زباله در خیابان‌های بیروت آغاز شد، همچنان ادامه دارد. قرار است چهارشنبه آینده تظاهرات بزرگی با دعوت گروه‌های جامعه مدنی در بیروت برگزار شود.
روز هفتم شهریور برای نخستین بار در تاریخ لبنان، تظاهراتی بزرگ با حضور ده‌ها هزار نفر فارغ از نظر احزاب سیاسی و با دعوت گروه‌های جامعه مدنی، در بیروت برگزار شد. برگزار کنندگان تظاهرات خواسته‌های خود را این‌گونه مطرح کرده بودند:
«استعفای محمد المشنوق، وزیر محیط زیست لبنان، به دلیل ناتوانی در حل مشکل زباله، ایجاد راه حلی دائم، پایدار و محیط زیستی برای بحران زباله، مجازات تمام کسانی که اموال عمومی را در دوره گذشته پایمال کردند و مجازات نهاد المشنوق وزیر کشور لبنان و تمام کسانی که دستور شلیک به سمت تظاهر کنندگان را در هفته گذشته صادر کردند».
این بیانیه ادامه داده است: «مبارزه ما همچنان در آغاز راه است و ادامه خواهد یافت تا زمانی که رییس جمهوری و دستگاه قضایی مستقل داشته باشیم، تا زمانی که شهرداری‌های اموال‌شان را باز پس گیرند، پایمال کردن اموال و قرض گرفتن‌ها متوقف شود، املاک عمومی به مردم بازگردانده شوند، روبروی بیمارستان‌ها جان خود را از دست ندهیم و نظامیان ربوده شده (توسط گروه‌های تندرو) باز گردانده شوند».
اکنون «جریان ملی آزاد» می‌گوید که تحقق این خواسته‌ها تنها با برگزاری انتخابات ممکن است.
از سوی دیگر، گروه‌های ائتلاف ۱۴ مارس روز جمعه تشکیل جلسه دادند. فواد السنیوره و نهاد المشنوق از سران این ائتلاف در سخنان خود گفتند که نخستین گام برای حل مشکلات لبنان، پر کردن خلا قانونی نبود رییس جمهوری است.
نهاد المشنوق در بخشی از سخنان خود گفت: «تظاهرات جوانان و جامعه مدنی قابل فهم است، اما تظاهرات حزب سیاسی (جریان ملی آزاد) که خود سال‌ها است در دولت، پارلمان و حکومت حضور دارد، قابل درک نیست. آیا علیه خود تظاهرات می‌کند؟»
