دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، روز یکشنبه ۲۹ بهمن بار دیگر از ارسال پول توسط دولت باراک اوباما برای ایران انتقاد کرد و گفت که هرگز با این موضوع کنار نیامده است.
آقای ترامپ در توئیتی نوشت: «هرگز با این واقعیت کنار نیامدم که اوباما توانست یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار پول نقد به ایران بفرستد و هیچ کسی در کنگره، افبیآی یا وزارت دادگستری خواهان تحقیق در این زمینه نشد!»
این توئیت در دومین سالگرد پرداخت این پول از سوی واشینگتن به تهران منتشر شده است.
دولت اوباما در بهمن سال ۱۳۹۴ این مبلغ را به صورت نقد و با ارزهای غیرآمریکایی با هواپیما به ایران فرستاد. دولت سابق آمریکا استدلال کرد که این پول بابت حلوفصل یک دعوای حقوقی میان تهران و واشینگتن بر سر یک معامله تسلیحاتی در دوران حکومت شاه پرداخت شده است.
روزنامه آمریکایی والاستریتجورنال ۱۶ شهریور ۱۳۹۵ گزارش داد که یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار سود ناشی از دیرکرد قرارداد نظامی میان ایران و آمریکا، در دو محموله نقدی به جمهوری اسلامی پرداخت شده است.
بر اساس این گزارش، مبلغ یاد شده در روزهای دوم و ۱۶ بهمن ۱۳۹۴ از اروپا به ایران ارسال شد.
۴۰۰ میلیون دلار مربوط به اصل پول قرارداد نیز به صورت یورو، فرانک سوئیس و سایر ارزهای خارجی روز ۱۷ دی ۱۳۹۴ در جعبههای چوبی با یک هواپیمای باری از سوییس به ایران فرستاده شد. این پرداخت درست در روزی انجام شد که جمهوری اسلامی ایران چهار زندانی ایرانی- آمریکایی را آزاد کرد.
دولت اوباما سرانجام تصدیق کرد، تا زمانی که زندانیان ایرانی- آمریکایی آزاد و از ایران خارج نشدند پرداخت پول متوقف شده بود. جمهوریخواهان کنگره این پرداخت را «باج» آمریکا به ایران ارزیابی کردند ولی دولت اوباما این ادعا را رد کرد.
جمهوریخواهان گفتند که پرداخت پول نقد قابل ردیابی نیست و حال در اختیار کشوری قرار گرفته که در صدر فهرست کشورهای حامی تروریسم است، و این باعث میشود پول یاد شده برای حمایت مالی از تروریسم در سراسر جهان به کار گرفته شود.
دولت اوباما پیشتر اعلام کرده بود که به علت تحریمها علیه ایران، امکان پرداخت فرع و اصل بدهی به تهران را از طریق بانکی نداشته است.
این تحولات پس از آن صورت گرفت که ایران و گروه پنج به علاوه یک در تیرماه ۱۳۹۴ در وین بر سر حلوفصل برنامه هستهای جمهوری اسلامی به توافقی دست یافتند که به «برنامه جامع اقدام مشترک» یا «برجام» موسوم شده است.
بر اساس برجام، تهران پذیرفت که بسیاری از فعالیتهای اتمی خود را متوقف کند و در مقابل، تحریمهای بینالمللی علیه ایران لغو یا تعلیق شود.
دونالد ترامپ از مخالفان اصلی این توافق است و ۲۲ دی ماه گذشته اعلام کرد که لغو تحریمهای ایران در چارچوب برجام را برای آخرین بار تمدید میکند، مگر اینکه ظرف چهار ماه آینده «ایرادهای فاجعهبار» این توافق از طریق مذاکره رفع شود.
شروطی که وی برای ادامه همراهی آمریکا با برجام تعیین کرده است عبارتند از: بازرسی از همه سایتهای ایرانی مورد نظر بازرسان بینالمللی، تضمین به عدم نزدیک شدن به سلاح هستهای، همیشگی بودن برجام، و محدودیت برنامه موشکهای دوربرد ایران؛ زیرا به گفته آقای ترامپ، موشکهای دوربرد و برنامه تسلیحات اتمی ایران «جدانشدنی هستند».
رکس تیلرسون، وزیر امور خارجه آمریکا، هفتم بهمنماه اعلام کرد که گروههای کاری مشترک اتحادیه اروپا و آمریکا برای اصلاح این ایرادها، آغاز به کار کردهاند.
مقامهای جمهوری اسلامی ایران گفتهاند که حاضر به مذاکره در این زمینه نیستند و هیچ تغییری را در برجام نمیپذیرند.