رئیس‌جمهوری آمریکا روز سه‌شنبه ۱۸ اردیبهشت رسما اعلام کرد که ایالات متحده از توافق اتمی با ایران خارج خواهد شد و تحریم‌های تعلیق شده علیه تهران را باز می‌گرداند.
دونالد ترامپ در سخنان خود که به صورت زنده از شبکه‌های مختلف خبری جهان پخش می‌شد سخنان این طور شروع کرد: «مردم آمریکا، امروز می‌خواهم جهان را در مورد فعالیت‌های‌مان برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح اتمی به روز کنم».
او در ادامه گفت: «رژیم ایران اصلی‌ترین دولت حامی تروریسم است. موشک‌های خطرناک صادر می‌کند، روی آتش درگیری در سرتاسر خاورمیانه بنزین می‌ریزد و از گروه‌های تروریستی و شبه‌نظامیانی چون حزب‌الله، حماس، طالبان و القاعده حمایت می‌کند».
رئیس‌جمهوری آمریکا افزود: «ایران و عواملش طی سال‌ها سفارتخانه‌های آمریکا و پایگاه‌های نظامی را هدف بمبگذاری قرار داده، صدها نیروی آمریکایی را کشته‌اند و شهروندان آمریکایی را ربوده، شکنجه کرده و به زندان انداخته‌اند. رژیم ایران برای مدت طولانی هزینه حکمرانی هرج‌‌ومرج‌طلبانه و ترور خود را از راه چپاول ثروت مردم خودش تامین کرده است».
آقای ترامپ گفت: «هیچ‌یک از کارهایی که رژیم کرده به اندازه حرکت آن به سمت ساخت سلاح اتمی و ابزارهایی برای بکارگیری آن خطرناک نیست».
هرچند آمریکا ایران را به حرکت به سمت سلاح اتمی متهم می‌کند، ولی تهران این ادعا را رد کرده و می‌گوید که فعالیت هسته‌ایش ماهیت صلح‌طلبانه دارد و تحت نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است.
رئیس‌جمهوری آمریکا می‌گوید: «در سال ۲۰۱۵، دولت قبلی (آمریکا) به دیگر ملت‌ها پیوست تا به توافقی در مورد برنامه اتمی ایران دست یابد. این توافق به برنامه جامع مشترک (برجام) معروف شد».
او افزود: «در تئوری، توافق اتمی یا همان "توافق ایران" قرار بود آمریکا و متحدانش را از جنون بمب اتمی ایران حفظ کند، سلاحی که فقط بقای رژیم ایران را به مخاطره می‌اندازد. در واقع، این توافق به ایران اجازه داد غنی‌سازی اورانیوم را دنبال کند و به مرور زمان، به سرحد ساخت بمب اتمی برسد».
ایران و شش قدرت جهانی از جمله آمریکا پس از دو سال مذاکرات نفس‌گیر سرانجام در تیرماه سال ۱۳۹۴ به توافقی جامع برای حل‌وفصل برنامه اتمی تهران دست یافتند که علاوه بر تعطیلی برخی از فعالیت‌های اتمی ایران بسیاری از تحریم‌های آمریکا و شورای امنیت سازمان ملل علیه تهران را نیز به حال تعلیق در آورد.
دونالد ترامپ از زمان کارزار انتخابات ریاست‌جمهوری در سال ۲۰۱۶ مخالف سرسخت این توافق بوده و آن را «بدترین توافق ممکن» توصیف کرده بود.
وی روز سه‌شنبه در بخش دیگری از سخنانش گفت: «این توافق تحریم‌های فلج‌کننده را از روی ایران برداشت و در مقابل مقداری محدودیت ضعیف روی فعالیت اتمی رژیم وارد کرد و به هیچ‌وجه محدودیتی برای دیگر فعالیت‌های شریرانه رژیم از جمله اقدامات شیطانی در سوریه، یمن و در دیگر نقاط در سرتاسر جهان، قائل نشد».
از زمان مذاکرات موسوم به برجام، مقامات رسمی ایران گفته بودند این مذاکرات فقط در حوزه فعالیت اتمی است و دیگر موضوعات را در بر نمی‌گیرد.
رئیس‌جمهوری آمریکا اضافه کرد: «به زبانی دیگر، در مرحله‌ای که ایالات متحده بالاترین اهرم را داشت، این توافق فاجعه‌بار به این رژیم – و آن یک رژیم تروریستی بزرگ است – میلیاردها دلار پول داد. بخشی از آن به شکل پول نقد – یک شرمساری بزرگ برای من به عنوان یک شهروند و برای تمامی شهروندان ایالات متحده».
آقای ترامپ گفت: «در آن زمان و به سادگی می‌شد به توافقی سازنده دست یافت، ولی این کار نشد. در قلب توافق ایران، یک افسانه بزرگ مخفی شده بود که می‌گفت یک رژیم آدمکش فقط دلش برنامه صلح‌آمیز اتمی می‌خواهد».
او اضافه کرد: «امروز، مدارک قطعی داریم که هرچه ایران تعهد داده، دروغ بوده است. هفته گذشته اسرائیل اسناد اطلاعاتی منتشر کرد که برای مدت طولانی از سوی ایران مخفی شده بود و تمامی آن نشان‌دهنده قصد رژیم ایران و تاریخچه‌اش در تعقیب دستیابی به سلاح اتمی است».
بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، هفته پیش در یک نشست خبری و با نشان دادن برخی اسناد و سی‌دی مدعی شد که ایران به دنبال ساخت بمب اتمی بوده است.
دونالد ترامپ گفت: «واقعیت این است که این یک توافق بسیار بد و یک‌طرفه است که اصولا نباید امضاء می‌شد. این قرارداد نه آرامش آورد، نه صلح آورد و هیچ‌گاه هم این کار را نخواهد کرد».
او افزود: «طی سال‌هایی که این قرارداد اجراء شده، بودجه نظامی ایران حدود ۴۰ درصد بیشتر شده است در حالی که اقتصاد این کشور وضع خیلی بدی دارد. بعد از برداشتن تحریم‌ها، دیکتاتوری (ایران) از پول تازه به دست آمده استفاده کرد تا موشک‌هایی با قابلیت نصب کلاهک اتمی بسازد، از تروریسم حمایت کند و در سرتاسر خاورمیانه و ورای آن آشوب به پا کند».
رئیس‌جمهوری آمریکا افزود: «مذاکره برای این قرارداد آن قدر بد بود که حتی اگر ایران به طور کامل همکاری می‌کرد، رژیم طی یک زمان کوتاه قادر به دستیابی به سلاح اتمی بود. شرایط "بند غروب" در این قرارداد غیرقابل قبول است. اگر من اجازه دهم که این قرارداد به قوت خود باقی بماند، به زودی یک رقابت تسلیحاتی در خاورمیانه درخواهد گرفت. همه می‌خواهند زمانی که ایران دستش به سلاح رسید، آنها هم سلاح‌های خود را داشته باشند».
در کنار رئیس‌جمهوری آمریکا، اسرائیل و عربستان سعودی هم از مخالفان جدی توافق اتمی با ایران هستند.
دونالد ترامپ گفت: «از این‌ها بدتر، شرایط در نظر گرفته شده در این قرارداد برای مکانیسم بازرسی و جلوگیری، خبردار شدن و مجازات کردن در مورد گول زدن است و حتی حقوق کافی برای بازرسی از بسیاری از مکان‌های مهم از جمله تاسیسات نظامی را ندارد».
او افزود: «نه تنها این توافق مانعی برای جاه‌طلبی‌های اتمی ایران نیست، که حتی نمی‌تواند به مسئله گسترش و دستیابی رژیم به موشک‌های بالستیک که می‌تواند کلاهک اتمی با خود حمل کند، بپردازد».
رئیس‌جمهوری آمریکا گفت: «و دست آخر، این توافق هیچ حالت محدود‌کننده‌ای برای اقدامات برهم زننده ایران در منطقه از جمله حمایت از تروریسم ندارد. از زمان دستیابی به این توافق، جاه‌طلبی‌های خونین ایران فقط بیشتر و گستاخانه‌تر شده است».
او ادامه داد: «در سایه این ایرادهای اساسی، من اکتبر گذشته اعلام کردم یا باید بار دیگر درباره توافق اتمی با ایران مذاکره شود یا اینکه فسخ شود».
رئیس‌جمهوری آمریکا گفت: «سه ماه بعد و در ۱۲ ژانویه این شرایط را بار دیگر تکرار کردم. به صراحت گفتم اگر این توافق درست نشود، ایالات متحده دیگر نمی‌تواند بخشی از آن باشد».
آقای ترامپ افزود: «در چند ماه گذشته مذاکرات گسترده‌ای با متحدان و شرکای‌مان در سرتاسر جهان از جمله فرانسه، آلمان و بریتانیا داشته‌ایم. همچنین با دوستان‌مان در خاورمیانه هم مشورت کردیم. همه در این درک از خطر ایران اتفاق نظر داریم و همگی معتقدیم ایران نباید به سلاح اتمی دست پیدا کند».
در هفته‌های گذشته رهبران فرانسه و آلمان برای مذاکره درباره آینده برجام راهی واشینگتن شدند. همچنین ماه پیش ولیعهد عربستان سفری رسمی به آمریکا داشت.
دونالد ترامپ گفت: «بعد از این مشاوره‌ها، برای من واضح است که نمی‌توانیم تحت این ساختار فاسد و پوسیده در توافق فعلی، جلوی دستیابی ایران به بمب اتمی را بگیریم».
رئیس‌جمهوری آمریکا گفت: «توافق با ایران از اساس ناقص و معیوب است. اگر کاری نکنیم، به طور دقیق می‌دانیم چه اتفاقی خواهد افتاد. طی زمان کوتاهی، بزرگترین کشور حامی تروریسم در جهان به مرز دستیابی به خطرناک‌ترین سلاح‌ها در جهان خواهد رسید».
آقای ترامپ گفت: «در نتیجه اعلام می‌کنم که امروز، ایالات متحده از توافق اتمی با ایران خارج می‌شود».
او افزود: «تا لحظاتی دیگر، من یک فرمان ریاست‌جمهوری را امضاء و صادر می‌کنم که تحریم‌های آمریکا علیه رژیم ایران را باز می‌گرداند. ما بالاترین حد از تحریم‌های اقتصادی را اعمال می‌کنیم. هر کشوری که به کمک حرکت ایران برای دستیابی به سلاح اتمی بیاید هم قویا از سوی ایالات متحده تحریم خواهد شد».
دونالد ترامپ گفت: «آمریکا گروگان باج‌خواهی اتمی نمی‌شود. اجازه نمی‌دهیم شهرهای آمریکا با خطر تخریب روبرو شوند. و اجازه نمی‌دهیم رژیمی که شعار "مگر بر آمریکا" سر زبان دارد، به خطرناک‌ترین سلاح موجود در کره زمین، دست پیدا کند».
او اضافه کرد: «کارهای امروز، پیامی قاطع می‌فرستد: ایالات متحده دیگر تهدیدات توخالی نمی‌کند. وقتی من وعده‌ای بدهم، به آن وفادار می‌مانم. در واقع، در همین لحظه، مایک پمپئو وزیر خارجه در راه سفر به کره شمالی است تا کارهای دیدار من با کیم جونگ اون را انجام دهد. برنامه‌ها طراحی شده است. ارتباط‌ها برقرار شده است. امیدواریم یک توافق به دست آید که به کمک چین، کره جنوبی و ژاپن و آینده‌ای خوب و موفق و همراه با امنیت برای همه باشد».
دونالد ترامپ گفت: «در حالی که از توافق اتمی با ایران خارج می‌شویم، با متحدان خود کار می‌کنیم تا راهی واقعی، جامع و پایدار برای تهدید اتمی ایران پیدا کنیم. این شامل پیدا کردن راهی برای پایان دادن به خطر برنامه موشکی بالیستیک ایران است؛ برای پایان دادن فعالیت‌های تروریستی (ایران) در سرتاسر جهان است؛ و پایان دادن به فعالیت‌های شرورانه در سرتاسر خاورمیانه است. در زمان فعلی اما تحریم‌های قدرتمند تمامی به سرجای خود بازخواهند گشت. اگر ایران به جاه‌طلبی اتمی ادامه دهد، با مشکلی خیلی بزرگ‌تر از چیزی که قبلا با آن روبرو بود، رو در رو خواهد شد».
سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، پیشتر گفته بود: «روسیه و چین جلوی هرگونه اقدام خرابکارانه علیه برجام را خواهند گرفت».
رئیس‌جمهوری آمریکا در ادامه گفت: «و در آخر، می‌خواهم پیامی به مردم ایران بدهم که مدتی طولانی است در زجر هستند: مردم آمریکا در کنار شما هستند. الان نزدیک به ۴۰ سال است که دیکتاتوری در ایران قدرت را تسخیر کرده و ملت سربلندی چون شما را گروگان گرفته است. بیشتر ۸۰ میلیون شهروند ایران متاسفانه به یاد ندارند ایرانی که در صلح با همسایگان خود باشد و تحسین جهان را با همراه خود داشته باشد».
او اضافه کرد: «اما آینده ایران متعلق به مردم آن است. آنها هستند که وارث حقیقی فرهنگی غنی و سرزمینی کهن هستند. و استحقاق این را دارند که ملتی باشند که سزاوار رویاهای‌شان، افتخار و تاریخ‌شان و بزرگی پروردگار باشد».
دونالد ترامپ گفت: «طبیعتا رهبران ایران خواهند گفت که حاضر به مذاکره برای توافقی جدید نیستند؛ آنها سر باز می‌زنند. و این مشکلی نیست. من هم اگر جای آنها بودم، شاید همین را می‌گفتم. ولی واقعیت این است که آنها برای رسیدن به توافقی پایدار تمایل داشته باشند، توافقی که به نفع تمامی ایران و مردم ایران باشد. اگر به آنجا برسند، من آماده، متمایل و با اراده برای این کار هستم».
محمد جواد ظریف پیشتر گفته بود ایران نه برجام را مورد مذاکره مجدد قرار می‌دهد و نه در دیگر موارد وارد مذاکره خواهد شد.
مقام‌های ایران پیشتر گفته بودند «آمادگی لازم برای شرایط خروج آمریکا از برجام را بررسی کرده» و آماده هستند. جزییات بیشتری در این مورد اعلام نشده است.
دونالد ترامپ اضافه کرد: «خیلی چیزهای خوب می‌تواند برای ایران روی دهد، و خیلی چیزهای خوب می‌تواند برای صلح و ثباتی که همه ما در خاورمیانه می‌خواهیم، روی دهد. به اندازه کافی رنج و مرگ و خرابی روی داده است. بگذارید همین الان به آن پایان دهیم».
خبرنگاری دو بار از دونالد ترامپ پرسید: «آقای رئیس‌جمهوری چطور این‌کار می‌تواند امنیت آمریکا را بیشتر کند؟» که آقای ترامپ در پاسخ گفت: «خیلی متشکرم. آمریکا را خیلی بیشتر حفظ خواهد کرد».
از او دوباره پرسیده شد: «آیا مایک پمپئو زندانی‌ها را با خود برمی‌گرداند؟» آقای ترامپ در پاسخ گفت: «سپاسگزارم. وزیر خارجه در حال حاضر مشغول سفر به کره شمالی است. خیلی زود و حدود یک ساعت دیگر به آنجا می‌رسد. ملاقات‌هایی برای او در نظر گرفته شده است. برنامه ملاقات‌های‌مان تعیین شده و همه چیز مشخص است. مکان را هم انتخاب کرده‌ایم – همچنین زمان و تاریخ را. همه چیز مشخص شده و ما منتظر رسیدن به موفقیتی بزرگ هستیم. ما فکر می‌کنیم در حال برقراری رابطه با کره شمالی هستیم. خواهیم دید چطور پیش خواهد رفت. شاید کار کند شاید هم نه. ولی می‌تواند چیز بزرگی برای کره شمالی، کره جنوبی، ژاپن و تمامی جهان باشد. ما امیدواریم همه چیز درست پیش برود».
از آقای ترامپ پرسیده شد «آیا زندانیان به خانه می‌آیند؟» که او در حال بیرون رفتن از سالن گفت: «خیلی زود می‌فهمیم. خیلی زود درخواهیم یافت. اگر آزاد شوند که خیلی خوب است. خیلی زود خواهیم فهمید. خیلی متشکرم».
