انتشار آمارهای متناقض از سوی مسئولان جمهوری اسلامی در حوزه های مختلف بدبینی های زیادی در میان صاحبنظران در باره واقعیت های اقتصادی ایران برانگیخته است و آنها را درباره وعده های دولت دهم برای بهبود اوضاع اقتصادی به تردید انداخته است.
فریدون خاوند، کارشناس اقتصادی رادیو فردا در این زمینه به بررسی آمارهای تازه اعلام شده از سوی وزیر کار و امور اجتماعی ایران در باره ایجاد فرصت های شغلی در شش ماهه نخست سال جاری پرداخته و نرخ بیکاری را حدود ۳۰ درصد یعنی دو برابر آمارهای رسمی می داند.
راديو فردا: خبرگزارى دانشجويان ايران (ايسنا) روز چهارشنبه به نقل از عبدالرضا شيخ الاسلام زاده، وزير كار و امور اجتماعى جمهورى اسلامى، گزارش داد كه طى شش ماه اول سال جارى خورشيدى، بيش از نيم ميليون شغل در كشور ايجاد شده و تا پايان سال، يك ميليون و يكصد هزار شغل در كشور ايجاد خواهد شد. آمار ارائه شده از سوى آقاى شيخ الاسلام زاده تا چه اندازه منطبق است بر واقعيت هاى اقتصادى ايران؟
فريدون خاوند: ارائه چنين آمارى از طرف وزير كار و امور اجتماعى، آن هم در مورد يكى از حساس ترين شاخص هاى اقتصادى و اجتماعى كشور، نشان مي دهد كه چرا افكار عمومى ايران تا اين حد بد بين است نسبت به آمارى كه از سوى مسئولين ارشد جمهورى اسلامى اعلام مي شود.
در طول دو برنامه پنج ساله سوم و چهارم، از آغاز سال ۱۳۷۹ تا پايان سال ۱۳۸۸، جمعا ده سال، شمار شغل هاى ايجاد شده در كشور، به طور متوسط، از ۶۰۰ هزار شغل در سال بيشتر نبوده.
چه اتفاقى افتاده كه يك باره شمار شغل هاى ايجاد شده در كشور، آن گونه كه وزير كار و امور اجتماعى مي گويد، تقريبا دو برابر شده، آن هم در شرايطى كه نرخ رشد اقتصادى ايران به پايين ترين سطح در سال هاى پس از جنگ با عراق سقوط كرده، و به همین دلیل، بانك مركزى جمهورى اسلامى از سال ۱۳۸۷ به اين طرف از انتشار آمار مربوط به رشد توليد ناخالص داخلى يا همان شاخص رشد اقتصادى خود دارى مي كند.
ترديدى نيست كه از حدود سه سال پيش به اين طرف، متوسط نرخ رشد سالانه كشور حدود يك در صد بوده. با نرخ رشدى چنين پايين، اقتصاد ايران چطور مى تواند سالانه بالاى يك ميليون شغل ايجاد كند؟ اصولا بازار كار ايران، از لحاظ نرخ بيكارى در چه وضعيتى است؟
مركز آمار ايران مي گويد كه نرخ بيكارى كشور از ۱۰.۴ در صد در سال ۱۳۸۷ رسيده است به ۱۱.۹درصد در سال ۱۳۸۸ و در بهار سال جارى هم رسيده است به ۱۴.۶ درصد.
نكته مهمى كه حتما بايد بر آن تاكيد كرد اين است كه مركز آمار در ارزيابى هاى خودش هر كس را كه در هفته قبل از آمار گيرى تنها يك ساعت كار كرده باشد، شاغل به حساب مي آورد. همين طور در محاسبات مركز آمار، كسانى مثل سربازان، دانشجويان و دانش آموزان، و زنان خانه دار شاغل ارزيابى مي شوند.
ولى حتى همين آمار رسمى و به خصوص تحول آن طى سه سال گذشته، يعنى افزايش آن از بالاى ده در صد به مرز پانزده درصد، از اوج گيرى شديد تنش ها در بازار كار ايران خبر مي دهد.
فارغ از آمار رسمى، از ديدگاه محافل مستقل كارشناسى، نرخ واقعى بيكارى ايران چقدر است؟
دستكم دو برابر آمار رسمى، يعنى حدود سى درصد. پديده بيكارى در ايران دو ويژگى عمده دارد كه يكى سطح بسيار بالاى بيكارى جوان هاى ۱۴ تا ۲۵ ساله هست و دوم در صد بالاى بيكارى در ميان فارغ التحصيلان دانشگاه ها.
فریدون خاوند، کارشناس اقتصادی رادیو فردا در این زمینه به بررسی آمارهای تازه اعلام شده از سوی وزیر کار و امور اجتماعی ایران در باره ایجاد فرصت های شغلی در شش ماهه نخست سال جاری پرداخته و نرخ بیکاری را حدود ۳۰ درصد یعنی دو برابر آمارهای رسمی می داند.
راديو فردا: خبرگزارى دانشجويان ايران (ايسنا) روز چهارشنبه به نقل از عبدالرضا شيخ الاسلام زاده، وزير كار و امور اجتماعى جمهورى اسلامى، گزارش داد كه طى شش ماه اول سال جارى خورشيدى، بيش از نيم ميليون شغل در كشور ايجاد شده و تا پايان سال، يك ميليون و يكصد هزار شغل در كشور ايجاد خواهد شد. آمار ارائه شده از سوى آقاى شيخ الاسلام زاده تا چه اندازه منطبق است بر واقعيت هاى اقتصادى ايران؟
فريدون خاوند: ارائه چنين آمارى از طرف وزير كار و امور اجتماعى، آن هم در مورد يكى از حساس ترين شاخص هاى اقتصادى و اجتماعى كشور، نشان مي دهد كه چرا افكار عمومى ايران تا اين حد بد بين است نسبت به آمارى كه از سوى مسئولين ارشد جمهورى اسلامى اعلام مي شود.
در طول دو برنامه پنج ساله سوم و چهارم، از آغاز سال ۱۳۷۹ تا پايان سال ۱۳۸۸، جمعا ده سال، شمار شغل هاى ايجاد شده در كشور، به طور متوسط، از ۶۰۰ هزار شغل در سال بيشتر نبوده.
چه اتفاقى افتاده كه يك باره شمار شغل هاى ايجاد شده در كشور، آن گونه كه وزير كار و امور اجتماعى مي گويد، تقريبا دو برابر شده، آن هم در شرايطى كه نرخ رشد اقتصادى ايران به پايين ترين سطح در سال هاى پس از جنگ با عراق سقوط كرده، و به همین دلیل، بانك مركزى جمهورى اسلامى از سال ۱۳۸۷ به اين طرف از انتشار آمار مربوط به رشد توليد ناخالص داخلى يا همان شاخص رشد اقتصادى خود دارى مي كند.
ترديدى نيست كه از حدود سه سال پيش به اين طرف، متوسط نرخ رشد سالانه كشور حدود يك در صد بوده. با نرخ رشدى چنين پايين، اقتصاد ايران چطور مى تواند سالانه بالاى يك ميليون شغل ايجاد كند؟ اصولا بازار كار ايران، از لحاظ نرخ بيكارى در چه وضعيتى است؟
مركز آمار ايران مي گويد كه نرخ بيكارى كشور از ۱۰.۴ در صد در سال ۱۳۸۷ رسيده است به ۱۱.۹درصد در سال ۱۳۸۸ و در بهار سال جارى هم رسيده است به ۱۴.۶ درصد.
نكته مهمى كه حتما بايد بر آن تاكيد كرد اين است كه مركز آمار در ارزيابى هاى خودش هر كس را كه در هفته قبل از آمار گيرى تنها يك ساعت كار كرده باشد، شاغل به حساب مي آورد. همين طور در محاسبات مركز آمار، كسانى مثل سربازان، دانشجويان و دانش آموزان، و زنان خانه دار شاغل ارزيابى مي شوند.
ولى حتى همين آمار رسمى و به خصوص تحول آن طى سه سال گذشته، يعنى افزايش آن از بالاى ده در صد به مرز پانزده درصد، از اوج گيرى شديد تنش ها در بازار كار ايران خبر مي دهد.
فارغ از آمار رسمى، از ديدگاه محافل مستقل كارشناسى، نرخ واقعى بيكارى ايران چقدر است؟
دستكم دو برابر آمار رسمى، يعنى حدود سى درصد. پديده بيكارى در ايران دو ويژگى عمده دارد كه يكى سطح بسيار بالاى بيكارى جوان هاى ۱۴ تا ۲۵ ساله هست و دوم در صد بالاى بيكارى در ميان فارغ التحصيلان دانشگاه ها.
