کميته روابط خارجی مجلس نمايندگان آمريکا روز پنجشنبه ۱۸ تيرماه در نشستی بار ديگر به بررسی پيامدهای توافق احتمالی اتمی ميان ايران و گروه ۵+۱ پرداخت.
نادر صدیقی، گزارشگر راديو فردا، در گزارشی از اين نشست میگويد به رغم آنکه توافق اتمی هنوز نهايی نشده و جزييات آن روشن نيست، نگرانیها و مخالفت اکثريت قريب به اتفاق اعضای اين کميته همچنان به جای خود باقيست.
اد رويس، رييس جمهوريخواه کميته امور خارجی مجلس نمايندگان، در تکرار نگرانیهای خود از چگونگی توافق احتمالی اتمی با ايران میگويد: «در حالی که هنوز متن توافقی در اختيار کنگره قرار نگرفته ولی نگرانیها بيشتر از درونمايه توافقی است که شکل میگيرد».
آقای رويس گفت: « نامه چند ماه پيش ۳۶۷ تن از اعضای کنگره خطاب به [دولت آمريکا] تاکيد کرده که توافق با ايران بايد برای چندين دهه معتبر باشد و تمام فعاليتهای گذشته اين دولت برای ساخت سلاح هسته ای را شامل شود، ولی گفتوگوهايی که اينک جريان دارد حتی نزديک به اين خواستهها نيست و وعده رييس جمهوری آمريکا برای بازرسیهای سخت و بیسابقه و شفافيت کامل [در برنامه هستهای ايران] اکنون به بازرسیهای مديريت شده تبديل شده است».
رييس کميته امور خارجی مجلس نمايندگان آمريکا اظهار عقيده کرد که بر اساس توافق در شرف تکميل، ايران حتی مجبور به فريب و تقلب در فعاليتهای هستهای نيست، چراکه با امکان توليد سلاح هستهای چند گامی بيشتر فاصله نخواهد داشت.
آقای رويس همچنين نگرانی خود را از ميلياردها دلاری که به گفته او در چارچوب توافق هستهای به دولت ايران انتقال خواهد يافت، اينگونه بيان کرد: «با اين منابع پولی، پشتيبانیهای مالی از تروريستها تقويت خواهد شد و نسل تازهای از تروريسم در منطقه و ماورای آن ظهور خواهد کرد».
اليوت انگل از اعضای ارشد حزب دمکرات در مجلس نمايندگان و از مخالفان توافق کنونی و چند نماينده ديگر هم نگرانیهای مشابهی را ابراز کردند؛ ولی به رغم مخالفت بيشترين اعضای کميته امور خارجی مجلس از شکل فعلی توافق اتمی، چند عضو کميته نيز داوری درباره توافق هستهای با ايران را به بعد از دريافت متن توافق نهايی موکول کردند، از جمله امی برا، نماينده دمکرات از ايالت کاليفرنيا بود که گفت او در حال حاضر نمیتواند درباره توافقی که متن آن نهايی و منتشر نشده، داوری کند ولی اين نماينده دمکرات بر بدبينی و عدم اطمينان نسبت به دولت ايران تاکيد کرد.
آقای برا گفت: «در هر گونه توافق نهايی، راستی آزمايی بايد گام آغازين باشد و روشن نيست که چگونه میتوان راستی آزمايی کرد بی آنکه دسترسی به سايتهای مورد نظر ميسر باشد».
به نظر میرسد که اشاره آقای برا به مخالفتهايی باشد که در ايران، بويژه از جانب رهبر جمهوری اسلامی و برخی فرماندهان سپاه در ارتباط با بازرسی ماموران آژانس بين المللی انرژی اتمی از سايتهای نظامی ايراد شده است.
مايکل ماکوفسکی مدير ارشد مرکز گروه ويژه مطالعات ايران در بنياد «جينسا» يکی از چهار عضو شرکت کننده در نشست کميته امور خارجی مجلس نمايندگان ضمن انتقاد از شيوه عمل گروه ديپلماسی آمريکا گفت: «به نحوی باور نکردنی، از يک موضع بسيار قوی، موضع بسيار ضعيفی ارايه شد و اين از حيث تاريخی، يگانه و بیهمتاست».
کنت پولاک از پژوهشگران ارشد مرکز سياستهای خاورميانه در انستيتوی بروکينگز هم نسبت به روند گفتوگوهای هستهای ابراز سرخوردگی کرد و گفت: «آنچه بيشتر اهميت میيابد، واکنشهای آتی در منطقه خواهد بود؛ با اينحال او اضافه کرد که به نظر میرسد متن توافق نهايی به چارچوب اوليه تفاهم طرفها نزديک باشد و اگرچه چنين توافقی ايدهآل نيست ولی بهتر از جايگزينهای ديگر است».
به هر حال با توجه به جو حاکم در فضای سياسی و التهابآميز واشينگتن، شبکه سیانان روز پنجشنبه گزارش داد که باراک اوباما رييس جمهوری آمريکا هم شانس دستيابی به توافق همه جانبه هستهای با ايران را ۵۰ – ۵۰ خوانده است.