مایک پومپئو و استیو منوچین، وزیران خارجه و خزانه‌داری آمریکا، روز دوشنبه ۱۴ آبان در نشستی خبری جزئیات بازگشت تحریم‌های ایالات متحده علیه ایران را اعلام کردند.
به گفته مایک پومپئو، دور جدید تحریم‌ها شامل ۵۰ بانک ایرانی و زیرمجموعه‌های آن، و در بخش کشتیرانی و انرژی شامل بیش از ۲۰۰ شخصیت حقیقی و کشتی می‌شود. شرکت هواپیمایی ملی ایران (ایران‌ایر) و ۶۷ فروند از هواپیماهای آن نیز هدف تحریم قرار می‌گیرند.
مقام‌های آمریکایی اعلام کرده‌اند که آژانس انرژی اتمی ایران و ۲۳ نهاد و فرد تابع آن در فهرست تحریمی جدید قرار گرفته‌اند.
در فهرست وزارت خزانه‌داری آمریکا بانک‌های ملی، آرین، آینده، توسعه صادرات ایران، قوامین، سپه، صنعت‌ومعدن، بانک ایرانی-اروپایی هاندلز بانک وابسته به بانک صنعت‌ومعدن، پست بانک، تجارت و بانک دی، از جمله بانک‌های تحریمی هستند. شاخه‌های خارجی و داخلی این بانک‌ها نیز تحریم شده‌اند.
شماری از موسسات مالی و سرمایه‌گذاری نیز در فهرست تحریم‌های آمریکا قرار گرفته‌اند: موسسه آتیه‌سازان دی، شرکت سرمایه‌گذاری بوعلی، شرکت هلدینگ توسعه دیدار ایرانیان، شرکت تجارت‌گستر فرداد، صرافی دی، شرکت لیزینگ دی، شرکت کارگزاری بانک دی، شرکت سرمایه‌گذاری رویای روز کیش، شرکت بازرگانی الکترونیکی دی، شرکت توسعه دنیا شهر کهن، شرکت تولید نیروی برق دماوند، شرکت خدمات بیمه امید بنیان دی، شرکت عمران و مسکن آباد دی و شرکت خدمات مالی و حسابداری دی ایرانیان.
شماری از موسسات مالی و سرمایه‌گذاری که در فهرست تحریم‌های آمریکا قرار گرفته‌اند عبارتند از: موسسه آتیه‌سازان دی، شرکت سرمایه‌گذاری بوعلی، شرکت هلدینگ توسعه دیدار ایرانیان، شرکت تجارت‌گستر فرداد، صرافی دی، شرکت لیزینگ دی، شرکت کارگزاری بانک دی، شرکت سرمایه‌گذاری رویای روز کیش، شرکت بازرگانی الکترونیکی دی، شرکت توسعه دنیا شهر کهن، شرکت تولید نیروی برق دماوند، شرکت خدمات بیمه امید بنیان دی، شرکت عمران و مسکن آباد دی و شرکت خدمات مالی و حسابداری دی ایرانیان.
بانک بین‌المللی پرشیا، بانک فرست ایست اکسپورت، شرکت سهامی خاص بانک ملت از دیگر موسسه‌های مالی و بانک‌های ایرانی هستند که تحریم شده‌اند.
به گفته وزیر خارجه آمریکا، ایالات متحده جمعاً بیش از ۷۰۰ شخصیت حقیقی، نهاد، هواپیما و کشتی ایرانی را در فهرست تحریمی خود قرار داده است.
او قول داد که فشار تحریمی آمریکا بر ایران «بی‌امان» خواهد بود.
آقای پومپئو گفت که به خاطر فشارهای آمریکا بیش از ۲۰ کشور تاکنون خرید نفت از ایران را متوقف کرده‌اند و این باعث کاهش صادرات نفتی ایران به میزان بیش از یک میلیون بشکه در روز شده است.
وزیر خارجه آمریکا تأکید کرد که ایران به خاطر تحریم‌های جدید دو و نیم میلیارد دلار از درآمد نفتی خود را از دست داده است.
او بار دیگر خبر داد که چین، هند، ژاپن، کره جنوبی، ایتالیا، ترکیه، تایوان و یونان به مدت شش ماه از تحریم‌های نفتی علیه ایران معافیت گرفته‌اند اما همه این کشورها تعهد کرده‌اند تا اقدام به کاهش واردات نفت خود از ایران کنند.
پومپئو افزود که تحریم‌ها «به افول فعالیت‌های اقتصادی بین‌المللی ایران شتاب بیشتری خواهد بخشید».
قرار گرفتن نزدیک به ۲۵۰ تبعه ایرانی یا مرتبط با ایران در «فهرست ویژه شهروندان شناسایی و بلوکه‌شده» از دیگر اقدام‌هایی است که در بیانیه مطبوعاتی نشست امروز پومپئو و منوچین به آن اشاره شده است.
مایک پومپئو در ادامه نشست خبری دوشنبه گفت که «حکومت ایران باید موضع خود را ۱۸۰ درجه تغییر دهد و مثل یک کشور عادی رفتار کند».
مایک پومپئو در پاسخ به پرسشی در مورد تفاوت ایران و عربستان گفت که تفاوت رفتاری آنها «بسیار زیاد» است و در حالی که «عربستان در حال تلاش برای مبارزه با تروریسم است جمهوری اسلامی نیروی اصلی بی‌ثبات‌کننده خاورمیانه است».
وزیر خزانه‌داری آمریکا روز جمعه گفته بود که در چارچوب بازگشت تحریم‌ها، بیش از ۷۰۰ شخصیت حقیقی یا حقوقی از جمله تعدادی از بانک‌ها و خطوط هوایی و کشتیرانی تحریم خواهند شد.
مقام‌های آمریکایی هدف از این تحریم‌ها را به صفر رساندن صادرات نفت ایران اعلام کرده‌اند اما در برخی موارد معافیت‌هایی را به صورت موقت برای واردات نفت از ایران توسط متحدان خود قائل شده‌اند.
«به شدت پیگیر تحریم‌ها هستیم»
استیو منوچین، وزیر خزانه‌داری آمریکا، روز دوشنبه در نشست خبری مشترک خود تأکید کرد که ایالات متحده همه رفتار و سیاست جمهوری اسلامی شدیدا زیر نظر خواهد داشت.
آقای منوچین تأکید کرد که ایالات متحده انتظار دارد همه کشورها به جز موارد بشردوستانه تحریم‌ها را رعایت کنند و تصریح کرد که «اجازه نخواهیم داد که فعالیت‌ها به اسم بشردوستانه ولی با هدف تروریستی باشد».
وزیر خزانه‌داری آمریکا با بیان اینکه «شرکت‌های سراسر دنیا بدانند که ما به شدت پیگیر تحریم‌ها هستیم» گفت: «می‌خواهیم برای رهبران ایران روشن کنیم که هدف فشارهای خردکننده قرار خواهند گرفت.»
رئیسجمهوری آمریکا پس از خروج از برجام در روز ۱۸ اردیبهشت، به بازگرداندن آن دسته از تحریم‌های آمریکا علیه ایران که در سایه توافق هسته‌ای معلق شده بودند، در دو بازه زمانی ۹۰ روزه و ۱۸۰ روزه فرمان داد.
بخشی از این تحریم‌ها که از جمله صنعت خودرو، خرید و فروش فلزات گرانبها، و دسترسی دولت ایران به دلار را محدود می‌کرد، در نیمه مردادماه امسال به اجرا درآمد و از ۱۴ آبان تحریم‌های دیگری که عمدتاً بخش نفت و انرژی را هدف قرار می‌دهد، بازگردانده شد.
ازجمله پیامدهای اجرای دور اول تحریم‌های جدید آمریکا سقوط ارزش پول ملی ایران بود که نرخ برابری آن به محدوده ۱۳ تا ۱۹ هزار تومان برای هر دلار رسید.
این امر باعث شده که بسیاری از صنایع ایران با خطر ورشکستگی روبه‌رو شوند و مردم حتی با نایاب شدن پوشک بچه دست‌وپنجه نرم کنند. در همین راستا، در هفته‌های اخیر حتی خبر رسید که رستوران‌های تهران «۳۰ تا ۷۰ درصد» مشتریان خود را از دست داده‌اند.
دونالد ترامپ روز ۲۰ اردیبهشت با اشاره به اینکه قوی‌ترین، شدیدترین و دقیق‌ترین تحریم‌ها علیه ایران اعمال خواهد شد، ابراز امیدواری کرده بود که ایالات متحده به توافق جدید و «عادلانه‌ای» با ایران دست یابد.
پیش از آن هم آقای ترامپ گفته بود که آماده است بدون پیش‌شرط با مقام‌های ایرانی دیدار کند.
در واکنش به این اظهارات، علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی با ذکر اینکه «در موضوع مذاکرات برجام اشتباه کردم» مذاکره با آمریکا را «ممنوع» اعلام کرده است.
ظریف: آمریکا رویکردش را تغییر دهد تا گفت‌وگو را مدنظر قرار دهیم
وزیر خارجه ایران گفته است که اگر آمریکا «رویکرد» خود را در قبال توافق هسته‌ای تغییر دهد تهران گفت‌وگوهای دیپلماتیک با ایالات متحده را برای یک توافق جدید مدنظر قرار می‌دهد.
محمدجواد ظریف در گفت‌وگوی اختصاصی با روزنامه «یو اس تودی» گفته که حکومت ایران دیپلماسی تازه‌ای را در دستور کار قرار می‌دهد در صورتی که «مبناهایی برای گفت‌وگوی ثمربخش» درباره توافق هسته‌ای وجود داشته باشد.
دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، روز ۱۸ اردیبهشت این کشور را از توافق هسته‌ای شش قدرت جهانی با ایران خارج کرد و گفت آماده مذاکره برای یک توافق جدید است که نقش منطقه‌ای و برنامه موشکی ایران را نیز در برگیرد.
به نوشته «یو اس تودی»، اظهارات آقای ظریف از معدود علائمی است که نشان می‌دهد رهبری جمهوری اسلامی آماده بررسی گفت‌وگو با آمریکا است در صورتی که برخی شرایط مشخص دیپلماتیک فراهم شود.
آقای ظریف تصریح کرده است: «اعتماد متقابل لازمه آغاز گفت‌وگو نیست- لازمه آن احترام متقابل است».
