همزمان با انتشار گزارش سالانه وزارت امور خارجه آمریکا در خصوص وضعیت حقوق بشر در کشورهای مختلف جهان، مایک پومپئو، وزیر خارجه این کشور، ایران را به خاطر نقض مستمر حقوق بنیادین مردم خود و چین را به دلیل پایمال کردن حقوق مسلمانان این کشور مورد انتقاد قرار داد.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، به نظر می‌رسد در گزارش سالانه وزارت خارجه آمریکا، شیوه برخورد با کره شمالی نسبتا ملایم‌تر شده است.
این گزارش کارنامه دولت‌های جهان را در طول سال ۲۰۱۸ رصد و موارد نقض حقوق بشر آنها را ذکر کرده است.
آقای پومپئو روز چهارشنبه ۲۲ اسفند در نشستی در واشینگتن برای رونمایی از این گزارش گفت کارنامه حقوق بشری ایران در سال ۲۰۱۸ «به شدت ضعیف» بوده و در برخی عرصه‌ها وخیم‌ترشده است.
وی یادآور شد که در جریان تظاهرات اعتراضی سال گذشته ایران دهها تن کشته و هزاران تن از سوی حکومت بازداشت شدند.
اشاره آقای پومپئو به تظاهرات دی‌ماه سال ۹۶ است که در اعتراض به وضعیت سیاسی و اقتصادی کشور صورت گرفت.
وزیر خارجه آمریکا گفت، کشورهای قوی و مستقلی که آمریکا با آنها مناسبات و همکاری نزدیک و دیرینه دارد، برای جنبه‌های حقوق بشر، مانند آزادی بیان، مذهب، عقیده و تجمع، به طور اصولی احترام قائل هستند و در موارد شدید نقض حقوق انسانی، مانند قتل‌های فراقانونی، شکنجه و بازداشت‌های طولانی دخیل نیستند.
اما به گفته مایک پمپئو، حکومت‌هایی که ثبات منطقه را تهدید می‌کنند، حامی تروریسم هستند و به کانون جذب تروریست‌ها مبدل شده‌اند، همان حکومت‌هایی هستند که در رعایت حقوق مردم خود شکست خورده‌اند.
وزیر خارجه آمریکا در همین حال گفت، کشورهایی نیز هستند که دوست و هم‌پیمان آمریکا محسوب می‌شوند اما آنها نیز حقوق بشر را پایمال می‌کنند و آمریکا این موارد را هم رصد و گزارش می‌کند.
به گفته آقای پمپئو، در صورتی که منافع آمریکا ایجاب کند، واشینگتن با دولت‌ها، فارغ از کارنامه عملکردشان، وارد گفت‌و‌گو می‌شود.
نشست خبری وزیر خارجه آمریکا و گزارش سالانه این وزارتخانه در خصوص وضعیت جهانی حقوق بشر در حالی امسال منتشر شد که گزارش‌های مربوط به صدور حکم حبس طولانی مدت برای نسرین ستوده، وکیل و فعال سرشناس حقوق بشر در ایران، باعث انتقادهای زیادی شده و نمادی از نقض فاحش حقوق انسانی مردم و مدافعان آزادی‌های بنیادین در ایران تلقی شده است.
خانواده خانم ستوده تاکید دارند که این تلاشگر حقوق بشر به ۳۸ سال زندان و حدود ۱۵۰ ضربه شلاق محکوم شده اما در گزارش‌های بعدی ادعا شد که بخشی از حکم او که باید اجرا شود، ۷ تا ۱۰ سال است.
وزارت خارجه آمریکا حکم حبس علیه خانم ستوده را شدیدا تقبیح کرده است.
این هفته، صدور احکام طویل‌المدت زندان برای دراویش معترض ایرانی نیز که از مدت‌ها پیش در زندان فشافویه زندانی هستند، نماد دیگری از نبود عدالت واقعی در روند محاکمات در این کشور تعبیر شد؛ یکی از دراویش به ۲۶ سال زندان و بقیه به دوره‌های حبس کمتر محکوم شده‌اند.
گزارش سالانه حقوق بشر آمریکا در هفته‌ای منتشر می‌شود که ابراهیم رئیسی، که کارنامه حقوق بشری او مورد انتقادهای شدید بوده است، در آغاز کار خود به عنوان رئیس جدید قوه قضاییه، تاکید کرد که دیدگاه‌های علی خامنه‌ای، رهبر حکومت، در صدر توجه این قوه در دوران ریاست او خواهد بود.
انتقاد از نقض حقوق مسلمانان در چین
وزیر خارجه آمریکا در نشست چهارشنبه خود همچنین گفت، بیش از یک میلیون نفر از اقلیت اویغور، قزاق‌تباران و مسلمانان دیگر در چین به اردوگاه‌هایی اعزام شده‌اند که هدف آن، آموزش مجدد برای دور کردن آنها از مذهب و تبار اصلی خود است.
آمریکا در گزارش سالانه حقوق بشر در باره چین تاکید کرده که حقوق بنیادین و آزادی‌های اساسی مسلمان اویغور در استان سین‌کیانگ پایمال شده است.
مایک پمپئو در این خصوص گفت، واشینگتن تحریم‌هایی علیه مقامات چین به خاطر نقض حقوق اویغورها و سایر مسلمانان در استان سین‌کیانگ برقرار خواهد کرد.
وی در کنار انتقاد از ایران و چین، از حکومت‌های سودان جنوبی و نیکاراگوئه نیز به خاطر نقض حقوق بنیادین مردم خود انتقاد کرد.
آقای پومپئو در خصوص کره شمالی به قتل‌های فراقانونی، دست داشتن حکومت در ناپدید شدن مردم و شکنجه اشاره کرد.
اما به گزارش خبرگزاری فرانسه، لحن گزارش وزارت خارجه آمریکا در خصوص کره شمالی نرم شده است؛ دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، یک بار در سال ۲۰۱۸ و بار دوم در سال ۲۰۱۹ با کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی دیدار کرد هر چند که دیدار دوم زودتر از موعد و بدون دستیابی به نتایج مشخصی پایان یافت.
سالهاست که از کره شمالی به عنوان یکی از حکومت‌هایی که مرتکب فاحش‌ترین موارد نقض حقوق انسانی در قبال مردم خود شده است، یاد می‌شود.
گزارش سالانه وزارت خارجه آمریکا قتل جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار سعودی را که دوم اکتبر ۲۰۱۸ در کنسولگری عربستان در استانبول به قتل رسید و مثله شد، نکوهش کرده اما بر اساس نوشته خبرگزاری فرانسه، به نام محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی، که به باور سناتورهای ارشد آمریکایی آمر احتمالی قتل بوده، اشاره نکرده است.
گزارش برخی خبرگزاری‌ها نیز مدعی است، گزارش امسال وزارت خارجه آمریکا ظاهرا در خصوص سخت‌گیری‌های حکومت عربستان با فعالان حقوق زن در این کشور اشارات اندکی کرده است.
رسانه‌های اسرائیل نیز یادآور شده‌اند که گزارش سالانه وزارت خارجه آمریکا برای نخستین بار ارتفاعات جولان را، نه سرزمین اشغالی، بلکه به عنوان منطقه‌ای در قلمرو اسرائیل توصیف می‌کند.
این گزارش برای دومین سال، در خصوص وضعیت غزه و کرانه باختری، واژه «اشغالی» را حذف کرده است؛ وزارت خارجه آمریکا سال گذشته گفته بود، کاربرد عبارات متفاوت، به مفهوم تغییر سیاست نیست و تصمیم گرفته شده که برای راحتی خوانندگان گزارش، نام جغرافیایی مناطقی که حقوق بشر ساکنان آن رصد شده، ذکر شود.
