وزارت خزانهداری آمریکا روز جمعه اول آذر محمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات ایران، را به دلیل «قطع اینترنت» در فهرست تحریمهای خود قرار داد.
تحریم آقای جهرمی شش روز پس از آن صورت میگیرد که وزارت ارتباطات ایران به دستور شورای امنیت کشور، دسترسی مردم به اینترنت را قطع کرد.
خاموش کردن اینترنت که ساعت شش عصر روز ۲۵ آبان اجرایی شد، بدنبال بروز اعتراضات گسترده در واکنش به افزایش قیمت بنزین صورت گرفت.
اداره کنترل داراییهای خارجی وزارت خزانهداری در بیانیهای گفته که این تحریم به دلیل «نقش» او در سانسور گسترده اینترنت توسط رژیم جمهوری اسلامی بوده است.
این بیانیه میافزاید: دسترسی به اینترنت در ایران، که زیرنظر وزارتخانه تحت مدیریت آذری جهرمی است، بر اساس آنچه که مقامهای ایرانی «نگرانیهای امنیتی» به دلیل اعتراضهای سراسری خواندهاند از چند روز پیش قطع است.
به گفته وزارت خزانهداری آمریکا، خاموش کردن اینترنت در ایران از همان الگوهایی پیروی میکند که پیشتر در سالهای ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ به کار گرفته شده بودند.
این بیانیه میافزاید: آذری جهرمی، کارمند سابق وزارت مخوف اطلاعات، از اواسط سال ۲۰۱۷ (۱۳۹۶)که به مقام وزارت رسید، سیاست سرکوبگرانه سانسور اینترنتی را تشدید کرده و همچنین در جاسوسی از فعالان اپوزیسیون دست داشته است.
استیو منوچین، وزیر خزانهداری آمریکا، در این زمینه اظهار داشت: «رهبران ایران میدانند که اینترنت آزاد و باز، عدم مشروعیتشان را برملا میکند، لذا بدنبال ایجاد مانع در دسترسی به اینترنت برای مقابله با اعتراضهای ضد رژیم هستند».
وی افزود: «ما وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات ایران را به خاطر ایجاد محدودیت در دسترسی به اینترنت، از جمله پیامرسانهای محبوبی که به میلیونها ایرانی کمک میکند تا با یکدیگر و جهان خارج در ارتباط باشند، تحریم کردیم».
در بخشی دیگر از بیانیه وزارت خزانهداری آمریکا آمده است: ایران علاوه بر ایجاد اختلال در ارتباطات اینترنتی که چندین بار رخ داده است، همچنین سابقهای از ایجاد محدودیت در رابطه با دستیابی به پیامرسانهای پرطرفدار از خود به جای گذاشته است».
این وزارتخانه همچنین اشاره کرده که «ایران دسترسی به این پیامرسانها و شبکههای اجتماعی را ممنوع کرده است که میلیونها تن از مردم ایران برای ارتباطات شخصی و کاری از آنها استفاده میکردند».
اشاره وزارت خزانهداری آمریکا به ممنوعیت توئیتر، تلگرام و فیسبوک است، ضمن اینکه اینستاگرام نیز از لحاظ محتوایی سانسور میشود.
در همین حال، مایک پومپئو وزیر خارجه آمریکا، در توئیتی با اشاره به تحریم آذری جهرمی تصریح کرد که «ما اعضای رژیم ایران را به خاطر سرکوب خشونتبار مردم ایران پاسخگو خواهیم کرد».
وزیری با سابقه اطلاعاتی
آذری جهرمی مرداد ۱۳۹۶ موفق شد با کسب رای اعتماد از مجلس شورای اسلامی به عنوان وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات دولت دوم حسن روحانی، انتخاب شود.
کمپین بینالمللی حقوق بشر پس از معرفی او به عنوان وزیر پیشنهادی، در گزارشی نوشت که محمد جواد آذری جهرمی، «مسئولیتهایی در زمینه امور شنود و استراق سمع» و «بازجویی برخی از زندانیان سابق سیاسی را برعهده داشته است».
آذری جهرمی در مصاحبه با شماره روز ۲۲ مرداد ۹۶ روزنامه «ایران»، گفته بود که از سال ۸۴ تا ۹۲ در وزارت اطلاعات مشغول به کار بوده است و از عملکرد خود در این وزاتخانه دفاع کرد.
وی اشاره کرد که در سال ۸۴، کارشناس حوزه فنی و در سال ۸۸، مدیرکل امنیت سیستمهای ارتباطی در سازمان تنظیم مقررات بوده است.
وزیر ارتباطات ایران در مصاحبه دیگری گفت که «در دوران فعالیتم مسئولیت شنود را نداشتم» و همچنین حضورش در بازجوییها را تکذیب کرد.
آقای جهرمی که یکی از فعالترین وزرای دولت روحانی در توئیتر است، در دو سال گذشته بارها درباره فیلترینگ و محدودیت اینترنت با چالشهای سیاسی و اجتماعی مواجه شد که قطع کامل اینترنت در روزهای اخیر نقطه اوج آن بود.
او همچنین در ماههای گذشته در ماجرای قطع «سرویسهای ارزش افزوده» که گفته میشود به برخی نهادهای حکومت وصل هستند، برای راهاندازی یک کمپین بزرگ تلاش کرد.
آقای جهرمی گفت که در نتیجه تلاش او، یک میلیون و دویست هزار نفر از افرادی که از آنها سوءاستفاده شده بود و مبالغی از طریق تلفن همراه از حسابهای بانکیشان کسر شده بود، به قوه قضاییه شکایت کردهاند.
مخالفان آقای جهرمی رویکرد او در پیگیری این موضوع را تبلیغاتی دانستند و گزارشهایی درباره رانتخواری خانوادگی او منتشر کردند.
علاوه بر این، انتشار گزارشی در نشریه فارین پالیسی که از آذریجهرمی به عنوان «امانوئل مکرون ایران» نام برده بود، این بحث را مطرح کرد که او تلاشهای سازماندهیشده تبلیغاتی و رسانهای برای انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۴۰۰ در ایران را کلید زده است.
وزیر ارتباطات ایران از وزیران نزدیک به محمود واعظی، رئيس دفتر حسن روحانی، است.
حسن روحانی بارها از عملکرد آذریجهرمی تجلیل کرده و گفته بود وزیر جوان قول میدهد که هیچگاه دستش روی دکمه فلترینگ نمیرود.
با این حال، در روزهای اخیر پس از تصمیم شورای امنیت کشور مبنی بر قطع کامل اینترنت، وزارت ارتباطات مجری این تصمیم شد.
این رویداد سبب شد که بسیاری از کاربران شبکههای اجتماعی به یادآوری سخنان روحانی و همچنین توئیتهای آذریجهرمی درباره آزادی شبکههای اجتماعی و اینترنت در ایران بپردازند.