دولت آمریکا روز پنجشنبه اول بهمن قانون محدودیت ورود بدون ویزا به آمریکا را با تغییراتی در آن اجرایی کرد. این قانون با اعتراض مقامهای ایرانی و برخی از ایرانیان دو تابعیتی روبرو شده است.
قانون محدودیت سفر به آمریکا، بیش از یک ماه پیش و در پی شدت گرفتن حملات افراطیون در اروپا و آمریکا تصویب شد.
بر مبنای این قانون شهروندان ۳۸ کشور، که بدون ویزا به آمریکا میرفتند، اگر تابعیت ایران، عراق، سودان یا سوریه را داشته باشند و یا در چند سال گذشته به این کشورها سفر کرده باشند، باید برای ورود به آمریکا ویزا دریافت کنند.
وزارت امور خارجه آمریکا در بیانیهای که روز پنجشنبه در اختیار رادیو فردا قرار داد اعلام کرده است که تغییرات در نظر گرفته شده در قانون محدودیت ورود به آمریکا از امروز اعمال میشود.
بنا بر قانون محدودیت سفر به آمریکا این شهروندان دیگر نمیتوانند بدون ویزا به آمریکا سفر کنند.
- شهروندان ۳۸ کشوری که با آمریکا در این زمینه قرار دارند اما از مارس سال ۲۰۱۱ میلادی به کشورهای ایران، عراق، سودان و یا سوریه سفر کردهاند. (در این زمینه برای کسانی که در زمینههای دیپلماتیک و یا نظامی سفر کردهاند، استثناء وجود دارد.)
- شهروندان ۳۸ کشوری که با آمریکا در این زمینه قرارداد دارند و همچنین دارای تابعیت کشورهای ایران، عراق، سودان و یا سوریه هستند.
بنا بر اعلام وزارت خارجه آمریکا، این دو گروه از این پس باید برای ورود به آمریکا ویزا دریافت کنند و اگر مسائل اضطراری از جمله مسائل تجاری، پزشکی یا بشردوستانه مطرح باشد، سفارتخانههای آمریکا، آمادهاند تا سفر این افراد را با سرعت بیشتری تسهیل کنند.
همچنین بنا بر قانون محدودیت سفر به آمریکا و تغییراتی که از روز پنجشنبه اعمال میشود، مجوز اِستا (مجوز الکترونیک سفر) کسانی که پیشتر تابعیت دوگانه خود را اعلام کردهاند، و تبعه یکی از چهار کشور مورد اشاره هستند، فاقد اعتبار است. اما وزیر امنیت داخلی آمریکا میتواند برای برخی گروهها در این زمینه استثنا قائل شود. که از آن جمله اشخاصی هستند که به چهار کشور اشاره شده سفر کردهاند اما دلیل سفرشان، شغل آنها در مراکز دولتی، یا سازمانهای غیردولتی، و همچنین سازمانهای بینالمللی است.
در همین حال، خبرنگارانی که به دلایل حرفهای به این چهار کشور سفر کردهاند هم میتوانند شامل استثنائات شوند. همچنین کسانی که به «دلایل موجه تجاری» پس از توافق اتمی (تیرماه سال ۹۴) به ایران سفر کردهاند ممکن است از گرفتن ویزا مستثنی شوند. اگرچه در بیانیه وزارت خارجه آمریکا تاکید شده است که پرونده کسانی که برای «استا» درخواست میدهند، به صورت موردی بررسی میشود. و در صورت دریافت نکردن این مجوز افراد میتوانند همچنان برای ویزا درخواست بدهند.
وزارت خارجه آمریکا در بیانیهاش تاکید کرده است که همچنان در حال بررسی راههای مستثنی کردن شهروندان با تابعیت دوگانه از قانون محدودیت سفر به این کشور است.
مارک تونر، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، عصر پنجشنبه به وقت محلی درباره این قانون و محدودیتهای آن گفت: «این مهم است که تاکید کنیم این قانون کسی را از سفر به آمریکا منع نمیکند، فقط کسانی که دچار محدودیت میشوند باید درخواست ویزا بدهند».
وی درباره دلایل تصویب و اجرای این قانون اظهار داشت: «دلیل این موضوع امنیت ملی آمریکاست. حملات در اروپا این نگرانی را ایجاد کرد که ستیزهجویان که از سوریه و عراق به اروپا بر میگردند، در صدد آمدن به آمریکا بدون ویزا باشند. و این قانون به این دلیل وجود دارد که ما این تهدید را شناختهایم و لایه دیگری از امنیت به کشور اضافه کردیم».
تصویب قانون محدودیت سفر به آمریکا از سوی کنگره و امضای آن توسط رییس جمهوری آن کشور، مورد انتقاد بسیاری از ایرانیان آمریکایی و سایر ایرانیهایی که تابعیت دوگانه دارند قرار گرفت، و در تهران، مقامهای ارشد ایران نیز به آن واکنش نشان دادند.
در پاسخ به این انتقادها، جان کری وزیر امور خارجه آمریکا، در نامهای به محمدجواد ظریف همتای ایرانیاش نوشت که این قانون برای منحرف شدن از تعهدات از توافق اتمی تصویب نشده و به ایران اطمینان داد که دولت آمریکا ابزاری در اختیار دارد تا این قانون به گونه ای اجرا شود که «هیچ مانعی برای منافع اقتصادی مشروع ایران» ایجاد نشود.
با به اجرا درآمدن این قانون از سوی آمریکا، پیش بینی میشود که اتحادیه اروپا نیز در اقدامی متقابل برای شهروندان دوتابعیتی آمریکا، محدودیتهایی را اعلام کند.