قدرت‌های غربی روز پنجشنبه ۲۷ شهریور اعلام کردند که اگر ایران خواستار توافق جامع و رفع تحریم‌های بین‌المللی است باید درباره تحقیقات مظنون به ساخت بمب هسته‌ای با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همکاری کند.
ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا می‌گویند که نگران کند پیش رفتن بررسی‌های آژانس درباره اتهام‌های مربوط به تلاش احتمالی ایران برای طراحی و ساخت بمب اتمی هستند. تهران این ادعا را رد کرده است.
آژانس در گزارشی که روز ۱۴ شهریور منتشر شد گفت که آخرین تلاش‌های صورت گرفته برای تحقیق پیرامون ابهامات برنامه هسته‌ای ایران پیشرفتی نداشته است.
ایران در ماه فوریه (بهمن ماه پارسال) موافقت کرد تا درباره از سرگیری تحقیقات پیرامون این ابهام‌ها با آژانس همکاری کند.
آژانس از آن زمان خواستار ارائه اطلاعات از سوی تهران در خصوص چاشنی‌های انفجاری شده است که در ساخت بمب هسته‌ای کاربرد دارند.
همچنین استفاده از مبدل‌های با قدرت انفجاری بالا که برای انفجارهای هسته‌ای استفاده می‌شود و مطالعات ادعایی در خصوص محاسبه شدت انفجار اتمی، از دیگر مواردی هستند که آژانس خواستار پاسخگویی ایران به آنها شده است.
یوکیو آمانو، مدیرکل آژانس، بار دیگر روز ۲۴ شهریور در گزارش خود به شورای حکام آژانس اعلام کرد که «ایران هنوز به دو تعهد از پنج تعهدش برای شفاف سازی برنامه هسته‌ایش عمل نکرده است».
به گزارش خبرگزاری رویترز، اتحادیه اروپا روز پنجشنبه در بیانیه‌ای گفت از «پیشرفت بسیار محدود» در تحقیقاتی که در گزارش آژانس به آن اشاره شده، سرخورده شده است.
در این بیانیه آمده است: «اتحادیه اروپا تاکید دارد که حل و فصل همه مسائل مطرح (میان ایران و آژانس) برای دستیابی به توافقی جامع، حیاتی است».
شش کشور آمریکا، روسیه، چین، فرانسه و بریتانیا همراه با آلمان در قالب گروه ۱+۵ در تلاش هستند که در گفت‌وگو با ایران به توافقی جامع در زمینه حل و فصل ده سال اختلاف بر سر ماهیت برنامه هسته‌ای تهران دست پیدا کنند.
طرفین تا سوم آذر امسال فرصت دارند که این توافق را نهایی کنند.
ایران و گروه ۱+۵ از روز چهارشنبه، ۲۶ شهریور، بار دیگر در نیویورک گفت‌وگوهای خود را از سر گرفتند هر چند احتمال ضعیفی وجود دارد که این دور از مذاکرات پیشرفتی در پی داشته باشد.
خبرگزاری رویترز از قول تحلیلگران نوشته است: ایجاد مانع بر سر راه تحقیقات آژانس می‌تواند تلاش‌های قدرت‌های بزرگ برای رسیدن به توافق نهایی را با پیچیدگی بیشتری روبرو کند.
لورا کندی، نماینده آمریکا در آژانس، نیز در گفت‌وگو با خبرنگاران پیام اتحادیه اروپا را به نحو دیگری بازتاب داد و گفت: «نگرانی ما درباره پیشرفت آهسته راستی‌آزمایی جنبه‌های احتمالا نظامی برنامه هسته‌ای ایران پا برجاست».
وی افزود: «ما از ایران می‌خواهیم که به تعامل خود با آژانس سرعت دهد. به عنوان بخشی از راه حل جامع، نگرانی‌ها پیرامون جنبه‌های احتمالا نظامی برنامه اتمی ایران باید رفع شود».
نماینده آمریکا اظهار داشت: «تنها زمانی که این اتفاق رخ دهد، آن موقع می‌توان اطمینان حاصل کرد که برنامه هسته‌ای ایران کاملا صلح آمیز بوده و صلح آمیز هم باقی خواهد ماند».
ایران از زمان روی کار آمدن حسن روحانی در مرداد پارسال، قول داده است که با آژانس برای بستن پرونده‌های مربوط به برنامه هسته‌ای خود همکاری کند.
تهران در یکسال گذشته با قدرت‌های بزرگ به توافقی موقت در ژنو دست یافت که بر اساس آن چهار میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار از دارایی‌های بلوکه شده‌اش آزاد شد و در مقابل، برخی از فعالیت‌های هسته‌ای خود از جمله غنی سازی ۲۰ درصدی را به حال تعلیق در آورد.
طرفین در تیرماه امسال این توافق را برای چهار ماه دیگر تمدید کردند و قرار شد که دو میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار دیگر از دارایی ایران آزاد شود.
