سخنگوی وزارت خارجه آمریکا روز سه‌شنبه، ۲۷ تیرماه، ضمن ابراز نگرانی در مورد وضعیت شهروند زندانی این کشور در ایران، تاکید کرد که او تابعیت دوگانه چینی و آمریکایی ندارد و «آمریکایی است».
هدر نائرت، سخنگوی این وزارتخانه، با تاکید بر اهمیت امنیت شهروندان آمریکا برای دولت این کشور، اعلام کرد که به «دلایل شخصی و خصوصی» از ذکر جزئیات بیشتر درباره این پرونده معذور است.
خانم نائرت با این حال خبر داد که سفارت سوئیس به عنوان حافظ منافع آمریکا در ایران تاکنون «چهار بار» موفق به دیدار با زندانی‌ای شده است که ابتدا «چینی‌ـ‌آمریکایی» معرفی شد.
او در عین حال خبر داد که این فرد که حدود یک سال از حبسش در خاک ایران می‌گذرد تابعیت دوگانه چینی و آمریکایی «ندارد و فقط آمریکایی است».
پیشتر همسر ژیائو وانگ، پژوهشگر چینی- آمریکایی دانشگاه پرینستون که در ایران به ده سال زندان محکوم شده روز سه‌شنبه از مقامات ایران خواسته بود که او را آزاد کنند و گفت: «او ناعادلانه زندانی شده است».
ژیائو وانگ حدود یک سال پیش بازداشت شده ولی خبر بازداشت او روز یک‌شنبه هنگام اعلام حکم زندانش توسط سخنگوی قوه قضاییه ایران به جرم «ورود غیرقانونی» به کشور و «ارسال اطلاعات محرمانه به خارج» انتشار یافت.
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، این دانشجوی ۳۷ ساله که، به گفته مقامات ایران، تابعیت دو کشور چین و آمریکا را دارد، برای تحقیق در مورد تز دکترای خود که موضوع آن تاریخ اروپا - آسیا در قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم است به ایران رفته بود.
همسر ژیائو وانگ در اولین اظهار نظرش در مورد این مسئله، شوهر خود را «یکی از مهربان‌ترین و دلسوزترين افرادی که می‌شناسد» توصیف کرد و افزود که آنها یک پسر چهار ساله دارند.
او در بیانیه‌ای که توسط دانشگاه پرینستون منتشر شد گفت: «پسر ما بیش از یک سال از عمر کوتاهش پدر خود را ندیده و همسر من ناعادلانه به اتهام جاسوسی که من مطمئنم هیچگاه مرتکب نشده، زندانی شده است. ما عمیقا امیدواریم که نهادهای مسئول در ایران او را هر چه زودتر آزاد کنند تا بتواند نزد خانواده خود برگردد».
دانشگاه پرینستون بدون سر و صدا در همکاری با خانواده این دانشجو، دولت آمریکا و وکلا در تلاش برای آزادی او بوده و امیدوار است پس از برگزاری دادگاه تجدیدنظر از زندان آزاد شود.
رییس دانشگاه پرینستون در ای‌میلی خطاب به کارکنان دانشگاه که یک نسخه آن در اختیار خبرگزاری آسوشیتدپرس قرار گرفته است، می‌گوید این دانشگاه هر روز مشغول فعالیت برای آزادی ژیائو وانگ و کمک به خانواده او بوده است.
او در این ای‌میل توضیح می‌دهد که دانشگاه پرینستون و خانواده ژیائو وانگ تصمیم گرفته بودند که بدون هیچ‌گونه تبلیغاتی در این زمینه فعالیت کنند چون مقامات دولت آمریکا و سایر مشاوران به آنها گفته بودند تبلیغات ممکن است به وضعیت این دانشجو در ایران لطمه بزند.
به گفته سایت میزان، وابسته به قوه قضاییه ایران، ژیائو وانگ ۱۸ مرداد پارسال بازداشت شده و به ارسال اطلاعات محرمانه‌ای در مورد ایران برای وزارت خارجه آمریکا، مرکز پژوهشی شرمین و بیژن مصور رحمانی در دانشگاه پرینستون، دانشگاه هاروارد و مرکز پژوهش ایران در انستیتو بریتانیا متهم شده است.
وبسایت میزان ادعا کرده است که او حدود چهار هزار و ۵۰۰ صفحه مدارک دیجیتال را نسخه‌برداری کرده و برای دسترسی به بایگانی‌های محرمانه کتابخانه‌های تهران چندین هزار دلار پرداخت کرده است.
استیون کوتین استاد مشاور زیائو وانگ در دانشگاه پرینستون گفته است که او قرار بود پس از ایران پژوهش‌های خود را در روسیه دنبال کند. مدارکی که او نسخه‌برداری (اسکن) کرده بخشی از مطالبی بوده که وانگ پس از ترک تهران می‌خواسته است روی آنها تحقیق کند و استیون کوتین این کار را «کاملا عادی و بخشی از روش‌های تحقیق دانشگاهی» می‌داند.
ژیائو وانگ علاوه بر چینی ماندارین و انگلیسی به زبان‌های فارسی، ترکی و پشتو نیز تسلط دارد و مدتی در افغانستان به عنوان مترجم زبان پشتو کار کرده است. این اولین سفر او به ایران بوده است.
