افتتاح جشنواره کن؛ از گتسبی بزرگ تا محمد رسول‌اف

جشنواره فيلم کن روز چهارشنبه ۲۵ اردیبهشت ماه در شهر ساحلی کن در کشور فرانسه، با نمايش فيلم «گتسبی بزرگ» به کارگردانی «باز لورمن» افتتاح شد.

فيلم افتتاحيه

گتسبی بزرگ بازتاب جاه طلبی ها و بلندپروازی های فيلمسازی است که شخصيت اصلی رمان معروف اسکات فيتزجرالد را به خودش نزديک می کند؛ اما نتيجه اين نوع نگاه در فيلمی چون مولن روژ شگفت انگيز بود و در گتسبی بزرگ، دست و پا زدن با کليشه های مرسومی را به بار می آورد که جسارت فيلمساز را از بين می برد.

باز لورمن در مولن روژ، يک ژانر کهنه و از مد افتاده را به روز می کرد و نتيجه اش فراتر از تکرار کليشه های معمول فيلم های موزيکال بود؛ به تعبيری نوعی موزيکال تازه بنا کرد. اينجا اما صحنه های پر شر و شور رقص و حرکت های دوربينی که يادآور مولن روژ است و همين طور سه بعدی بودن گتسبی بزرگ، مانع از کليشه ای بودن پرداخت اثر نيست.

در واقع نوعی رهايی و سرخوشی ويژه را - که البته در نهايت به تراژدی می انجامد- در نگاه لورمن می توان حس کرد و تا حدی با آن همراه شد، اما فيلم فراتر از قصه گويی محض نمی رود و بازی های فرمی فيلمساز آن را متفاوت نمی کند. به نظر می رسد، فيلم هنوز به شدت درگير ادبيات است و طراحی صحنه باشکوه و دوربين متحرک لورمن، رها شدن از قيد ادبيات را به همراه ندارد.

از سويی اما لورمن جهان قصه گويی بنا می کند که تماشاگر عادی را به راحتی به دنبال می کشد. نوع نوستالژی حاکم بر قصه و تلاش برای «تکرار گذشته»- که تم اصلی رمان اسکات فيتزجرالد است- در صحنه های جشنی نمود می يابد که چيزی جز پنهان کردن تنهايی گتسبی و تلاش اش برای تکرار خوشبختی گذشته نيست.

اما جهان فيلم به تلخی پيش می رود و در يکی از صحنه هايی پايانی، زمانی که نويسنده به خانه ويران شده گتسبی باز می گردد، دروغين بودن همه سرخوشی ها و عدم امکان تکرار گذشته موکد می شود، با اين حال باز فيلمساز به شکل کلاسيک روايت پناه می برد و ما در لابلای اين صحنه تکرار نماهايی از گذشته را می بينيم که اساسا رويکردی کاملا کلاسيک است و برای فيلمساز نوجويی چون لورمن، کهنه و تکراری به نظر می رسد.

جلسه مطبوعاتی

اولين جلسه مطبوعاتی جشنواره به فيلم افتتاحيه اختصاص داشت که خارج از مسابقه به نمايش درآمد. اين جلسه که با حضور باز لورمن (کارگردان)، لئوناردو دی کاپريو و ساير عوامل فيلم برگزار شد، با استقبال گسترده خبرنگاران همراه بود.

غالب بحث اين جلسه به اهميت و ارزش رمان گتسبی بزرگ اختصاص داشت و باز لورمن با اشاره به ارتباط ماجرای رمان به زندگی شخصی فيتزجرالد (نوشتن اين رمان در جنوب فرانسه، زمانی که همسرش در حال خيانت به او در ساحل بود) گفت که فروش هفته گذشته اين رمان در تاريخ بی سابقه بوده است.

دی کاپريو هم جذابيت های شخصيت گتسبی برای او را تشريح کرد؛ با بازی درخوری که می‌توانست رمز و راز و جاه طلبی های شخصيت را با ما قسمت کند.

فيلم تازه محمد رسول‌اف

يکی از نمايندگان ايران در جشنواره کن، محمد رسول اف است که با فيلمی به نام «دست‌نوشته‌ها نمی‌سوزند» در بخش نوعی نگاه حضور دارد.

درباره اين فيلم اطلاعات زيادی مننتشر نشده و در ابتدا تحت عنوان «ناشناس» به بخش نوعی نگاه راه يافته بود. پس از آن از سايت رسمی جشنواره حذف شد و دفتر جشنواره هم حاضر به توضيحی در اين مورد نبود، اما سرانجام دوباره با نام دست‌نوشته‌ها نمی‌سوزند در برنامه گنجانده شده است.

در کاتالوگ جشنواره تنها به نام رسول اف به عنوان نويسنده فيلمنامه و کارگردان اشاره شده، بی آن که نام بازيگران و ديگر عوامل فيلم قيد شود. خلاصه داستان دو خطی نقل شده درکاتالوگ جشنواره چنين است: «مرتضی و خسرو ماموريت دارند کسی را به قتل برسانند. قرار است اين قتل خودکشی به نظر برسد. اما آنها در لحظه آخر نقشه خود را تغيير می دهند...»


انتظار برای فيلم فرهادی

اصغر فرهادی قرار است اولين تجربه فيلمسازی در خارج از کشور را در جشنواره فیلم کن به نمایش گذارد. اين فيلم که گذشته نام دارد، داستان مردی ايرانی (با بازی علی مصفا) را روايت می کند که پس از چند سال با درخواست طلاق همسر فرانسوی اش (برنيس بژو) به پاريس بازمی گردد در حالی که مردی(طاهر رحيم) وارد زندگی آن ها شده است.

اين فيلم برای اولين بار در روز جمعه صبح برای اهالی مطبوعات به نمايش در می آيد و نمايش رسمی آن با مراسم فرش قرمز با حضور فرهادی و بازيگران فيلم، جمعه عصر خواهد بود.

فرهادی برای دريافت نخل طلا رقبای قدری دارد؛ از برادران کوئن و جيم جارموش تا رومن پولانسکی و فيلمسازان فرانسوی شناخته شده از فرانسوا اوزون تا آرنو دپلشن.

فيلم های کوتاه ايرانی

فيلمی از سينمای ايران با عنوان «بيشتر از دو ساعت» ساخته علی عسگری، برای اولين بار پس از چند سال به بخش مسابقه فيلم های کوتاه راه يافته و برای دريافت نخل طلای اين بخش رقابت خواهد کرد.

«نويد دانش» از ايران با فيلمی با نام «دوئت» در بخش سينه فونداسيون (بخش فيلم های کوتاه دانشجويان) حضور دارد و «آناهيتا قزوینی‌زاده»، داشنجوی ايرانی مدرسه هنری شيکاگو هم فيلمی با نام «سوزن» در همين بخش خواهد داشت.